
Czytaj także: W weekend w Gdańsku: pięć wernisaży, klub filmowy, słynny „Kordian”, wybitna skrzypaczka
Okazja jest oczywista: Sejm RP ustanowił rok 2025 - Rokiem Franciszka Duszeńki. Ten wybitny artysta należał do pokolenia kolumbów, był żołnierzem Armii Krajowej, w ostatnich miesiącach wojny przeszedł przez niemieckie obozy koncentracyjne. Jego twórczość wyrastała m.in. z dramatycznych przeżyć młodości.
Z okazji stulecia urodzin artysty, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku zaprasza na wyjątkową wystawę, prezentowaną w Auli ASP w Wielkiej Zbrojowni (Targ Węglowy 6), poświęconą profesorowi Franciszkowi Duszeńce - jednemu z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XX wieku. Wystawa „Ołowiane łzy” to okazja, by poznać bliżej zarówno jego dorobek artystyczny, jak i samego twórcę, którego prace na zawsze wpisały się w historię polskiej sztuki.
- Wystawa jest prezentacją dorobku i postaci profesora Franciszka Duszeńki, wskazującą istotne kierunki jego poszukiwań i zainteresowań. Po raz pierwszy pokazujemy wybór rzeźbiarskich szkiców, rysunków, notatek pochodzących z pracowni profesora, która stanowiła jego sanktuarium - zapraszają kuratorki wystawy „Franciszek Duszeńko. Ołowiane łzy”. Ekspozycja jest efektem współpracy Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku i Muzeum Narodowego w Gdańsku. Wyjątkowe prace możemy podziwiać w Auli ASP w Wielkiej Zbrojowni przez miesiąc, od 4 kwietnia do 4 maja.

Nieznane dzieła i intymne zapiski
Ekspozycja „Franciszek Duszeńko. Ołowiane łzy” otwiera przed publicznością drzwi do niezwykłego świata jego twórczości, i odkrywa nieznane dotąd materiały - rzeźbiarskie szkice, bozzetta, rysunki i notatki, które przez lata pozostawały w jego osobistej pracowni, zamkniętej na świat zewnętrzny. Dzięki współpracy z Muzeum Narodowym w Gdańsku oraz rodziną artysty, po raz pierwszy możemy zobaczyć te intymne zapiski, które pozwalają zrozumieć mantryczny proces tworzenia, odzwierciedlający życie pełne nieustannych poszukiwań i eksperymentów artystycznych.
Franciszek Duszeńko - mistrz rzeźby monumentalnej i pedagog - w swojej twórczości przechodził od realizmu, przez pomnikowe formy upamiętniające ofiary wojny, aż po eksperymentalne, abstrakcyjne kompozycje. Wystawa, będąca retrospekcją jego artystycznego rozwoju, ukazuje także nieoczywisty wymiar jego prac, związany z osobistymi, dramatycznymi doświadczeniami, m.in. służbą w Armii Krajowej i przeżyciami obozów koncentracyjnych. To historia o tym, jak sztuka może być sposobem na przepracowanie traum, a także narzędziem pamięci zbiorowej.

Ciężar, trwanie i pamięć
Tytuł wystawy, „Ołowiane łzy”, jest odwołaniem do materiału symbolizującego ciężar, trwanie i pamięć. Ołów, surowy i zimny, idealnie oddaje charakter dzieł Duszeńki - monumentalnych, lecz pełnych emocji i zmysłowej subtelności. Łzy ołowiane, tak jak ból i cierpienie, które one symbolizują, nie znikają z pamięci, a ich obecność trwa w historii, tak jak niezatarte ślady, które pozostawił po sobie artysta.
Wystawa w sposób wyjątkowy pozwoli spojrzeć na twórczość Franciszka Duszeńki przez pryzmat zarówno jego warsztatu, jak i emocji, które przekładał na swoje rzeźby. To także szansa na zanurzenie się w jego osobistym świecie, w którym każdy gest twórczy niósł ze sobą znaczenie ocalenia, pamięci i upamiętniania.
Wydarzenie jest szczególnego rodzaju klamrą, spinającą zainicjowaną w 2013 roku współpracę Muzeum Narodowego w Gdańsku z Akademią Sztuk Pięknych, a zarazem otwierają przestrzeń do dialogu i współpracy, połączonych twórczością profesora Franciszka Duszeńki.
Wystawa czynna jest do 4 maja, w godz. 11.00-18.00, od środy do niedzieli. Zarówno na wernisaż, jak i samą wystawę wstęp wolny.
Czytaj także: W piątek wernisaż z muzyką na żywo