Śródmieście. Intensywne prace w dawnym Zespole Sierocińca. To jeden z najstarszych gdańskich budynków

Obiekty Zespołu Sierocińca znajdują się przy ul. Sierocej 6 i 8. Właśnie trwa ich remont i wzmacnianie. W zabytkowych nieruchomościach zaplanowano też prace adaptacyjne do nowych funkcji związanych m.in. z kulturą. W przyszłości powstać ma tu oddział Gdańskiej Galerii Miejskiej. Jakie roboty są tam obecnie prowadzone?
16.01.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
na zdjęciu trzykondygnacyjny, długi budynek o jasnej elewacji i czerwonym dachu, otoczony jest płotem budowlanym
Pierwszy etap remontu obiektów dawnego Zespołu Sierocińca potrwa do lipca br.
Fot. Dyrekcja Rozbudowy Miasta Gdańska

Wzmacnianie fundamentów i palowanie przy ul. Sierocej

Inwestycja obejmuje budynek główny, budynek boczny i dziedziniec dawnego Zespołu Sierocińca. Znajdują się one w sąsiedztwie Placu Obrońców Poczty Polskiej i budynku Muzeum Obrońców Poczty Polskiej.

Jak informuje Dyrekcja Rozbudowy Miasta Gdańska, która nadzoruje realizację tego projektu, przy ul. Sierocej trwa obecnie wzmacnianie fundamentów obiektu, na ukończeniu są z kolei prace związane z palowaniem.

Rewitalizacja Biskupiej Górki. Przebudowa ul. Górka zakończona. Trwają prace na ul. Zaroślak

- Zakończono przebudowę sieci gazowej. Gotowa jest też konstrukcja wsparcia budynku. W najbliższym czasie rozpocznie się scalanie rys w ścianach obiektu - informuje Aneta Niezgoda z Dyrekcji Rozbudowy Miasta Gdańska.

na zdjęciu widać remontowany niewysoki trzykondygnacyjny budynek z zewnątrz, w tle widać fragment drewnianej konstrukcji wzmacniającej ściany zewnętrzne, po prawej stoi samochód dostawczy
W ramach prowadzonych prac wzmocnione zostaną fundamenty i ściany obu zabytkowych budynków
Fot. Dyrekcja Rozbudowy Miasta Gdańska

Remont Zespołu Sierocińca w etapach

Prace remontowo - adaptacyjne podzielono na kilka etapów. W pierwszym etapie koncentrują się na wzmocnieniu konstrukcji i posadowienia budynku głównego oraz budynku bocznego. Wykonane zostaną m.in. dodatkowe ściany usztywniające konstrukcje, a przy okazji także niezbędne przyłącza instalacji podziemnych. Prowadzone są też prace archeologiczne i konserwatorskie. Roboty rozpoczęły się w lipcu 2022 r, a zakończą się, zgodnie z umową, w lipcu br.

Inwestycję realizuje firma Poleko. Koszt prac wyniesie blisko 12 mln złotych.

na zdjęciu wnętrze remontowanego budynku, ściany i podłoga są rozkute
Intensywne prace prowadzone są zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz obiektów przy ul. Sierocej
Fot. Dyrekcja Rozbudowy Miasta Gdańska

Przetarg na kolejne działania na terenie Zespołu Sierocińca

DRMG zakończyła w grudniu ub. r. przetarg na kolejny zaplanowany etap prac. Wpłynęła jedna oferta, która jest obecnie analizowana. Złożyło ją także Poleko Budownictwo Sp. z o.o. - z ofertą w wysokości 5, 5 mln zł. Miasto zarezerwowało na ten cel 3,4 mln złotych. Nie ma obecnie decyzji, czy oferta zostanie przyjęta czy też DRMG unieważni ten przetarg i ogłosi kolejny.

W drugim etapie prac przeprowadzone mają zostać prace konserwatorskie na wszystkich cennych historycznie elementach budynków oraz wykonana zostać ma stolarka okienna i drzwiowa. Pozostałe działania, obejmujące m.in. wzmocnienie stropów i więźby dachowej, wykonanie elewacji czy zagospodarowanie terenu, realizowane będą w kolejnych etapach inwestycji.

Wysadzono w powietrze komin dawnej mleczarni Maćkowy

Oddział Gdańskiej Galerii Miejskiej

Historyczne wnętrza dawnego Zespołu Sierocińca zostaną zaadaptowane na funkcje kulturalne i turystyczne. Znajdzie się tu oddział Gdańskiej Galerii Miejskiej, w którym prowadzone będą m.in. działania przybliżające twórczość wywodzących się z Gdańska artystów. Planowana jest również działalność edukacyjna i popularyzatorska w zakresie sztuk plastycznych i literatury. W budynku głównym znajdą się m.in. sale ekspozycyjne na wystawy stałe i czasowe, związane z działalnością literacką i plastyczną.
W tym budynku, zgodnie z historyczną funkcją kuchni przy sierocińcu i w tym samym miejscu - wstępnie zaprojektowano także kawiarnię wraz z ogródkiem kawiarnianym. Zrekonstruowana przestrzeń dawnej kaplicy będzie mogła natomiast funkcjonować jako sala wykładowa lub sceniczna.

Nowy Port. Teren Szańca Zachodniego bardziej zanieczyszczony niż w dokumentacji

Historia dawnego Zespołu Sierocińca

Budynek Główny przy ul. Sierocej 6 wybudowany został w latach 1698 - 99. Działał w nim Dom Dobroczynności zarządzany przez rajców miejskich ze Starego i Głównego Miasta, w którym miejsce mogli znaleźć żebracy oraz osierocone i ubogie dzieci. Obiekt ten wzniesiono w miejscu zniszczonego w końcu XVI w. „domu zarazy”, który w czasie Potopu Szwedzkiego był lazaretem wojskowym, a po jego zakończeniu popadł w ruinę. Od 1788r. w Domu Dobroczynności pensjonariuszami były już tylko dzieci.

Rycina w kolorze sepii, z początku XVIII wieku. Przedstawia wewnętrzne podwórze, wraz z mieszkańcami budynku głównego przy ul. Sierocej 6
Rycina z początku XVIII wieku. Przedstawia wewnętrzne podwórze wraz z mieszkańcami budynku głównego przy ul. Sierocej 6
Mat. Dokumentacja projektowa dla inwestycji przy ul. Sierocej

Miejsce to nie tylko pełniło funkcję opiekuńczą, było też zakładem resocjalizującym, w którym podopiecznych wchodzących w dorosłe życie uczono konkretnych zawodów. Dom Dobroczynności działał w tym miejscu do 1906 r. Wówczas sierociniec został przeniesiony do nowej siedziby we Wrzeszczu. W budynkach przy ul. Sierocej funkcjonował następnie magazyn mebli, a później - Gdański Ośrodek Informacji i Opieki Przeciwgruźliczej. Po I wojnie światowej przeprowadzono gruntowną przebudowę budynku głównego urządzając w nim 14 mieszkań komunalnych. Dawna szkoła działająca w ramach Zespołu Sierocińca została przejęta z kolei na potrzeby drukarni. Jej właścicielem był Julius Gehl - polityk gdański okresu Wolnego Miasta Gdańska. Do 1936 r. w drukarni wydawano dziennik gdańskich socjaldemokratów. Zespół dawnego Domu Dobroczynności stał się tym samym ważnym punktem na mapie politycznej międzywojennego Gdańska.

Po zniszczeniach wojennych z kompleksu dawnego Domu Dobroczynności pozostały dwa budynki: główny i boczny. Ruiny pozostałych budynków zespołu rozebrano. Od zakończenia II wojny światowej sposób użytkowania tych budynków nie zmienił się - po przeprowadzeniu niezbędnych remontów ponownie urządzono w nich mieszkania komunalne.

Na biało czarnym zdjęciu budynek główny oraz Zespołu Dawnego Sierocińca i kilkanaście osób stojących przed nim
Na zdjęciu budynek główny oraz widok w kierunku południowym na podwórze Zespołu Dawnego Sierocińca. Fotografię wykonano w 1906 roku
Mat. Dokumentacja projektowa dla inwestycji przy ul. Sierocej

Cenny świadek historii Gdańska

W budynkach dawnego Zespołu Sierocińca przy ul. Sierocej zachowały się dawne elementy wystroju, takie jak: pamiątkowe tablice kamienne, barokowe schody drewniane, autentyczne okna, sztukaterie sufitu dawnego „pokoju pastora”, malowania drewnianych belek sufitowych, ciekawe rozwiązania konstrukcyjne więźby dachowej i mury pamiętające rzemieślników murarskich z XVII w. Przetrwała także wewnętrzna amfiladowa struktura budynków, z drewnianymi barokowymi klatkami schodowymi oraz licznymi zachowanymi belkami stropowymi.

TV

Mieszkańcy włączają się w rewitalizację Biskupiej Górki