42. rocznica Sierpnia'80
14 sierpnia 1980, dokładnie o godz. 6 rano robotnicy ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina – pod wodzą Bogdana Borusewicza, Jerzego Borowczaka, Bogdana Felskiego i Ludwika Prądzyńskiego – ogłosili strajk. Pierwsze żądania dotyczyły przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz, podwyżki płac i upamiętnienia ofiar Grudnia ’70. Przełomem w strajku było dwa dni później powołanie do życia Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS). Na jego czele stanął Lech Wałęsa. 17 sierpnia sformułowano 21 postulatów i zostały one wywieszone nad Bramą nr 2. Po dwóch tygodniach, 31 sierpnia, władza podpisała z MKS Porozumienia Gdańskie, w których zgadzała się na stworzenie wolnych i niezależnych od partii związków zawodowych. Był to ewenement w ówczesnym obozie krajów socjalistycznych i ostatecznie, pomimo brutalnej rozprawy z Solidarnością, jaką był stan wojenny (1981-1983), Solidarność zwyciężyła w 1989 roku.
STAJK! POCZĄTEK! to tym razem aż cztery spacery subiektywne: spacer poranny po terenach stoczniowych (6.00) i trzy spacery po wystawie stałej ECS (11.30, 13.00, 14.30).
- Tradycja spacerów subiektywnych wpisała się już na stałe w obchody sierpniowych rocznic w Europejskim Centrum Solidarności. Organizowane są one od 2014 roku, kiedy otworzyliśmy wystawę stałą. To często jedyna okazja, by wysłuchać opowieści uczestników i świadków tych wydarzeń, które dzielą się swoimi wspomnieniami – mówi Patrycja Medowska, zastępczyni dyrektora ECS ds. kultury obywatelskiej.
Spacery subiektywne z bohaterami Sierpnia'80
Dodatkowo, zawsze o godz. 6.00, czyli w godzinie, gdy robotnicy odeszli od stanowisk pracy, startuje spacer po terenach stoczniowych.
godz. 6.00 – spacer subiektywny po terenach stoczniowych
Przewodnikiem podczas spaceru będzie Jarosław Żurawiński, który jako nastolatek aktywnie włączał się w pomoc strajkującym, potem pracował w Stoczni Gdańskiej, a dziś jest prezesem Morskiej Fundacji Historycznej, przewodnikiem PTTK, pisarzem i dziennikarzem. Bezpłatny bilet pobiera się ze strony ecs.gda.pl. Spacer potrwa około 2 h.
Szczegóły i biogram Jarosława Żurawińskiego
godz. 10.00 – spacer po wystawie czasowej STOCZNIA | Człowiek. Przemysł. Miasto
Przewodnikiem po wystawie będzie Andrzej Nawrocki, wieloletni pracownik zakładu, a jednocześnie certyfikowany przewodnik ECS i wolontariusz podczas wielu wydarzeń organizowanych w ECS. Bilet w promocyjnej cenie 10 zł do nabycia na stronie ecs.gda.pl, liczba miejsc ograniczona. Spacer potrwa około 2 h.
Szczegóły i biogram Andrzeja Nawrockiego
godz. 11.30, 13.00, 14.30 – spacery subiektywne po wystawie stałej ECS - rejestracja
/ 11.30 - oprowadza Jerzy Borowczak
/ 13.00 - oprowadzają Maciej Grzywaczewski i Bożena Rybicka-Grzywaczewska
/ 14.30 - oprowadzają Krzysztof Kasprzyk i Maciej Pietrzyk
Bilety w promocyjnej cenie 10 zł, liczba miejsc na wszystkie spacery ograniczona. Każdy ze spacerów trwa ok. 1,5 h.
Szczegóły i biogramy prowadzących spacery
Spektakl o Annie Walentynowicz „Anna”
godz. 18.00 i 20.30 - prapremiera spektaklu o Annie Walentynowicz „Anna”
„Anna” to spektakl o Annie Walentynowicz – robotnicy Stoczni Gdańskiej, współzałożycielce Wolnych Związków Zawodowych, której zwolnienie z pracy było bezpośrednią przyczyną wybuchu 14 sierpnia wielkiego strajku. To opowieść o kobiecie, której życiorys skrywa wiele tajemnic, częściowo odsłoniętych w reportażowej biografii „Anna szuka raju” Doroty Karaś i Marka Sterlingowa. Właśnie ta książka posłużyła Piotrowi Rowickiemu do napisania wystawianej w tym dniu sztuki. Przedstawienie będzie można zobaczyć w hali S-6 (Dok Kultury, Stocznia Cesarska, ul. Odlewników, Gdańsk) o godz. 18.00 i 20.30. Reżyserką spektaklu jest Anna Gryszkówna, a w rolę Walentynowicz wciela się Agnieszka Przepiórska z Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.
Anna Walentynowicz powraca do Stoczni - spektakl na podstawie biografii już w sierpniu
- Wraz z Agnieszką Przepiórską, inicjatorką i inspiratorką moich teatralnych podróży, ruszyłyśmy śladami Anny Walentynowicz z domu Lubczyk. W sukurs przyszła nam jej właśnie świeżo napisana biografia. Jak kompas i mapa poprowadziła nas nieznanymi ścieżkami życia Anny. Spotkałyśmy kobietę dzielną, odważną i bezkompromisową, bo bycie samodzielną matką w tamtych, potwornie trudnych czasach było nie lada wyzwaniem, wręcz bohaterstwem. Spotkałyśmy kobietę trudną i nieustępliwą, pełną wiary w idee i człowieka. Nasza praca była nie lada wyzwaniem – mówi Anna Gryszkówna, reżyserka, na co dzień związana z Teatrem Narodowym w Warszawie. - Aby nie poddać się utartym schematom, nie uwikłać w nieczystą grę polityczną, postanowiłyśmy opowiedzieć o kobiecie. Matce, kochance, żonie, pracownicy stoczni, ofierze systemu, dziewczynie, która uciekła z biednej, ukraińskiej wioski i stała się ikoną zrywu solidarnościowego. Kobietą bohaterką. Opowieść o Annie jest trudna, wymagająca. Annę trzeba poznać, aby ją zrozumieć i pokochać, przytulić. Uwolnić ją z jej goryczy i bólu, który nosiła w sobie przez wiele lat. Ale to właśnie jest wspaniałym wyzwaniem i ekscytującym doświadczeniem w pracy na scenie. Pragniemy pokazać jej pełną sprzeczności, kobiecą naturę tak, aby widz, tak jak i my, mógł się zaprzyjaźnić z tą niezłomną duchem kobietą.
Przed obejrzeniem spektaklu warto odwiedzić wystawę stałą ECS, gdzie opowieść o sierpniowym strajku otwiera suwnica, na której pracowała Anna Walentynowicz.
Produkcja spektaklu została sfinansowana ze środków województwa pomorskiego oraz miasta Gdańska. Głównym partnerem prapremiery jest Europejskie Centrum Solidarności.
Więcej o spektaklu - ecs.gda.pl
Sprzedaż biletów - interticket