54 pomysły na krótkie wycieczki. Zwiedzaj Pomorze z mikroprzewodnikami, nie tylko w wakacje
Trójmiejskie kąpieliska. Gdzie czerwone, gdzie zielone flagi?
Ostatnie upalne dni na Pomorze sprawiły, że w Zatoce Gdańskiej tradycyjnie jak co roku zakwitły sinice. Z powodu groźnych dla zdrowia toksyn produkowanych przez kwitnące cyjanobakterie już we wtorek 9 lipca 2024 roku w Gdyni zamknięto kąpielisko Redłowo, w kolejne dni czerwona flaga pojawiła się w Gdyni Orłowie, a od czwartku zakaz kąpieli obowiązywał w pasie nadmorskim od plaży Śródmieście w Gdyni aż po Brzeźno w Gdańsku. Lepsze wiadomości dla miłośników wypoczynku nad Bałtykiem pojawiły się w serwisie informacyjnym Głównego Inspektoratu Sanitarnego 12 lipca, który podał, że czerwone flagi zniknęły na kąpieliskach w Sopocie i Gdańsku, z wyjątkiem Brzeźna. Nadal nieczynne są gdyńskie kąpieliska Śródmieście, Redłowo i Orłowo.
Sinice. Co o nich wiemy?
Sinice (cyjanobakterie) występują zarówno w wodach słonych, jak i śródlądowych, unosząc się swobodnie w toni wodnej. Są szczególnie niebezpieczne w fazie wykwitu. Produkują wówczas toksyczne substancje. Woda, w której obecne są sinice, jest mętna i zawiesista. Zabarwienie kożuchów sinicowych jest różne: niebiesko-zielone, szaro-zielone, zielonkawo-brązowe oraz niekiedy czerwono-brązowe.
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we wszystkich regionach Polski, szczególnie latem, dokładnie kontroluje stan wody morskiej i śródlądowej, informując, czy jest przydatna do kąpieli. Decyzja o zamknięciu kąpieliska należy do zarządcy kąpieliska.
Nie należy mylić sinic z makroglonami, które mogą unosić się przy powierzchni wody w strefie brzegowej jezior czy Morza Bałtyckiego. Często fale wyrzucają na brzeg plaż te zielone maty, które choć nie wyglądają estetycznie i w wyniku rozkładu przez bakterie mogą wydzielać nieprzyjemny zapach, to same nie są szkodliwe i nie są źródłem toksyn.
Co wpływa na zakwit sinic?
Czynniki środowiska wpływające na pojawianie się sinicowych zakwitów wody:
- temperatura wody powyżej 16-20°C (choć znane są zakwity sinic i w niższych temperaturach)
- dostępność soli biogenicznych (zwłaszcza fosforanów)
- słaby wiatr
- niewielkie mieszanie kolumny wody
- brak opadów
Letnia Szkoła Ratownictwa dla młodych plażowiczów - nauka i wakacyjna przygoda
Jakie są objawy kontaktu z sinicami?
Osoby, które zetkną się z sinicami - pływały w skażonej wodzie lub napiły się jej - mogą zachorować. Najczęstsze dolegliwości to gorączka, podrażnienie skóry, swędzenie, wysypka, łzawienie oczu, a także bóle stawowo-mięśniowe, wymioty i biegunka. Należy wówczas udać się do lekarza. Pamiętajmy jednak, że najlepiej w czasie wykwitu sinic poczekać z kąpielą w morzu czy jeziorze.
Jak sprawdzić, gdzie kąpiel jest bezpieczna?
Przewidywanie kiedy i na jako długo pojawią się sinice jest bardzo trudne, gdyż istotne znaczenie mają tu zmienne warunki pogodowe, takie, jak nasłonecznienie, wiatr czy deszcz. U wybrzeży Zatoki Gdańskiej masowy zakwit sinic może być odnotowywany tylko na części plaż, a jest to związane z kierunkiem i siłą wiatru, który może przesuwać powierzchniowy zakwit nawet w ciągu kilku godzin. Z reguły, nagłe załamanie pogody, silne wiatry, falowanie i mieszanie wód powodują rozbicie zakwitu, a w konsekwencji obumieranie komórek i opadanie ich na dno zbiornika.
