Nagroda za dobre praktyki
Ratusz Oruński to budynek z długą historią, której nowy rozdział rozpoczął się w lutym 2022 roku. Został wówczas uroczyście otwarty po kompleksowej modernizacji przeprowadzonej dzięki Gminnemu Programowi Rewitalizacji. Ratusz, w którym wcześniej znajdował się m.in. komisariat policji, zmienił swoją funkcję, ponownie otwierając się dla mieszkańców. Obecnie jest to przestrzeń działań społecznych i kulturalnych, siedziba biblioteki, rady dzielnicy, a także Gdańskiej Fundacji Innowacji Społecznej.
Celem konkursu RenOwacja2024 jest zwrócenie uwagi na dobre praktyki w zakresie kompleksowej modernizacji budynków różnych typów. Jego organizatorem jest Stowarzyszenie Fala Renowacji. Nagrody dla Ratusza Oruńskiego, podczas czwartkowej gali w Katowicach, odebrały: Ewa Pielak, zastępca dyrektora Biura Rozwoju Gdańska oraz Anna Mańkowska, zastępca dyrektora ds. projektów kubaturowych w Dyrekcji Rozbudowy Miasta Gdańska.
- Inwestycja związana z kompleksową przebudową Ratusza Oruńskiego była jednym z największych, ale i najciekawszych zadań w ostatnich latach - przyznaje Anna Mańkowska z DRMG. - Remont zabytków, a już szczególnie z tak ciekawą historią, zawsze wiąże się z wyzwaniami. Wszystkie trudności udało nam się pokonać i dzięki zaangażowaniu zespołu oddaliśmy do użytku budynek, który jest nie tylko wizualną perełką na mapie Gdańska, ale przede wszystkim jego wnętrza są komfortowe i służą mieszkańcom - dodaje.
- Warto wspomnieć, że rewitalizacja to nie tylko remonty, ale także kompleksowe działania na rzecz lokalnych społeczności, które mają pozytywny wpływ na życie codzienne - podkreśla Ewa Pielak, odpowiedzialna za realizację Gminnego Programu Rewitalizacji w Gdańsku. - To proces długi i skomplikowany, dlatego realizując te zadania BRG współpracuje z Dyrekcją Rozbudowy Miasta Gdańska, Gdańskimi Nieruchomościami, radami dzielnic i organizacjami pozarządowymi.
Każdy kamień coś znaczy
Budynek ratusza znajduje się przy ulicy Gościnnej 1. Mieścił się tu posterunek milicji, potem policji, a od 2010 roku stał on pusty. Od swoich początków, a więc od roku 1867, aż do końca II wojny światowej Ratusz Oruński był siedzibą lokalnego magistratu. W latach 30. XX wieku funkcjonował tu także m.in. Ośrodek Pomocy Bezrobotnym, Urząd ds. Młodzieży, Urząd Stanu Cywilnego i policja kryminalna. W 1940 roku stacjonował tu Luftschutz Reviergruppe 6 - oddział organizacji odpowiedzialnej za obronę przeciwlotniczą.
Szkoła muzyczna przy Gościnnej wypiękniała
Neogotycka bryła zabytku wyraźnie nawiązuje do architektury średniowiecznych katedr: czerwona cegła, wieńczące szczyt fasady wieżyczki-sterczyny i pionowe elementy dekoracyjne, które pięknie podkreślają strzelistość budowli. Jeśli jednak miłośnik architektury podejdzie bliżej, może się poczuć lekko zdezorientowany: ornamenty na fasadzie wyraźnie nawiązują do secesji - łuki ponad oknami parteru zdobią liście kasztanowca oraz winnej latorośli i kiście winogron. Gdy spojrzy wyżej, dostrzeże dwie płaskorzeźby przedstawiające postacie kobiece: greckie boginie Demeter i Temidę. Demeter, bogini urodzaju, zbóż i rolnictwa, w jednej ręce trzyma sierp i bukiet kłosów zboża, a w drugiej księgę. Postać ta wskazuje na rolniczy charakter Oruni. Temida, bogini sprawiedliwości, dzierży swoje nieodłączne atrybuty: wagę i miecz. To znak, że w tym budynku zapadały niegdyś ważne decyzje.
Gruntowna przebudowa i modernizacja ratusza
Ratusz Oruński, choć objęty ochroną konserwatorską, przez ostatnie lata stał pusty i niszczał. Mieszkańcy marzyli o tym, by stał się on przestrzenią otwartą dla wszystkich. Prace remontowe ruszyły w połowie 2020 roku. Wieloletnia dewastacja oraz zmiana funkcji budynku wymusiły gruntowną przebudowę układu pomieszczeń, klatki schodowej oraz dostosowanie go do potrzeb osób, np. mających trudności z poruszaniem (m.in. montaż windy). Wykonane zostały nowe instalacje, wymieniono okna i drzwi, założono nowoczesną wentylację. Wszystkie prace objęte były nadzorem konserwatorskim. Czuwali nad nimi także archeolodzy. Dwa piętra odnowionego Ratusza Oruńskiego zajmuje filia Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku. W ratuszu swoje miejsce znalazła także Gdańska Fundacja Innowacji Społecznej, wspierająca szczególnie gdańszczan najmłodszych. Dzięki Fundacji ratusz jest przestrzenią ciekawych warsztatów i spotkań terapeutycznych. Budynek jest także siedzibą Rady Dzielnicy Orunia-Święty Wojciech-Lipce.
Ratusz Oruński oficjalnie otwarty. Serce dzielnicy znów bije przy ul. Gościnnej. WIDEO i ZDJĘCIA
Zmiany na Oruni doceniane też lokalnie
Projekt Rewitalizacja Oruni w Gdańsku został nagrodzony Pomorskim Sztormem 2021, w kategorii Sztorm Europejski. Plebiscyt Pomorskie Sztormy organizowany jest przez Gazetę Wyborczą i Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. Ma na celu uhonorowanie osób, instytucji, wydarzeń i firm, które swoją działalnością promują Pomorskie w kraju i zagranicą.
Przebudowa Ratusza Oruńskiego to element Gminnego Programu Rewitalizacji współfinansowanego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Koszt inwestycji, współfinansowanej przez Unię Europejską, to ponad 6,5 mln zł. 2,7 mln zł na ten cel przekazała Gmina Miasta Gdańska. Program realizowany jest w czterech podobszarach: Nowy Port z Twierdzą Wisłoujście, Biskupia Górka i Stary Chełm, Orunia oraz Dolne Miasto z Placem Wałowym i Starym Przedmieściem.
Oprac. KG