Raport na temat kondycji psychicznej uczniów ostatnich klas podstawówek
We wtorek 5 marca 2024 Oskar Stabno i Mateusz Pisański, przedstawiciele Komisji Zdrowia Psychicznego Młodzieżowej Rady Miasta Gdańska przekazali raport dotyczący kondycji psychicznej osób uczących się w Gdańsku pt “Kondycja psychiczna gdańskich osób uczniowskich. Badanie skierowane do dzieci i młodzieży z gdańskich szkół średnich oraz z klas 7 i 8 szkół podstawowych”. Raport został utworzony na podstawie danych zebranych na przestrzeni 2022 i 2023 roku.
Stres, depresja, stany lękowe. Na Pomorzu przybywa zwolnień lekarskich
Celem badania było zdiagnozowanie kondycji psychicznej uczniów w Gdańsku w związku z rosnącym kryzysem zdrowia psychicznego w tej grupie wiekowej. Kondycja psychiczna młodzieży zależy od wielu czynników, w tym presji szkolnej, relacji rodzinnych, sytuacji ekonomicznej i wpływu mediów społecznościowych.
Przeprowadzone badanie miało na celu zidentyfikowanie obszarów wymagających głównych działań w walce z kryzysem psychicznym młodzieży. Autorami publikacji są uczniowie LO: Oskar Stabno, Danuta Sowińska, Kosma Kołodziej.
Co mówią statystyki? Brak szczęścia, samotność, brak akceptacji w rodzinie
- Aż 87 procent badanych uczniów odpowiedziało, że jeśli miałoby kryzys zdrowia psychicznego albo pogorszenie samopoczucia, nigdzie by tego nie zgłosiło, nie szukałoby pomocy - przedstawiał wyniki raportu Oskar Stabno. - Wynika to między innymi z tego, że u nas ciągle rządzi stereotyp “do psychologa idziemy za karę”, są z nami problemy, więc nauczyciel czy pedagog wysyła nas do psychologa. Ponad dwie trzecie osób nie czuje się dobrze w szkole, a szkoła jest przecież naszym drugim domem. Przez osiem lat mieliśmy rząd, który nie dbał o zdrowie psychiczne młodzieży, a szkoła zamiast domem stała się więzieniem.
Kolejne dane statystyk mówią, że aż 60 procent osób uczniowskich w Gdańsku są osobami nieszczęśliwymi, dla zbyt wielu z nich sposobem na ucieczkę od problemów, czy obniżonego nastroju są używki: alkohol, papierosy, środki psychoaktywne. Aż 40 procent osób uczniowskich doświadczyło braku akceptacji w rodzinie, dużo więcej, bo około 60 procent młodych ludzi nie ocenia dobrze możliwości realizacji własnych celów życiowych.
Konferencja "Różne twarze depresji". Zdrowie psychiczne młodych ludzi to dla Gdańska priorytet
- Ja spędzam w szkole 40 godzin tygodniowo, tyle ile osoba dorosła pracując na etacie - dodał Oskar Stabno. - Chociaż moja szkoła jest cudowna, często ciężko jest mi tutaj być. Na matematyce już we wrześniu usłyszeliśmy, że nie nadążamy, musimy pędzić z materiałem. Jesteśmy przemęczeni, zestresowani, przeładowani koniecznością nauki nieprzydatnych rzeczy. Z naszego raportu wynika też, że 16 procent uczniów doświadczyło złego traktowania, ja jako osoba otyła też się z tym spotkałem i to ze strony dorosłych. A o pomoc większość osób młodych w pierwszej kolejności zwraca się do osoby rówieśniczej, niestety młoda osoba nie zawsze umie pomóc we właściwy sposób.
Jarosław Wałęsa: - Potrzeba czasu, zmiany już nadchodzą
Jarosław Wałęsa, członek Parlamentarnego Zespołu do Spraw Zdrowia Psychicznego Dzieci i Młodzieży w IX kadencji Sejmu podkreślił, że niedociągnięcia systemowe wynikające z różnych przyczyn na pewno nie są łatwe do nadrobienia i będą wymagały czasu.
“Muzyczny słownik wyrazów ważnych”. Nowy projekt Gdańskiego Archipelagu Kultury dla młodzieży
- Ale nikt z nas, młody, czy stary, nie powinien nigdy czuć się samotny. Ważne jest, żeby już w tej chwili, pomimo braków systemowych, rozumieć i wychodzić naprzeciw drugiemu człowiekowi - mówił Jarosław Wałęsa. - Te zmiany już się dzieją, pani minister Barbara Nowacka przygotowała szereg inicjatyw odpowiadających na potrzeby nowoczesnego ucznia i szkoły, która powinna być miejscem akceptacji. Mam nadzieję, że już niedługo usłyszymy te propozycje. Pamiętajmy, że wychodzimy z bardzo trudnych czasów, pandemii, która doprowadziła do zapaści całego systemu, ale też naszego zbiorowego zdrowia psychicznego.
Rekomendacje przygotowane przez uczniów
Twórcy raportu przygotowali rekomendacje, które ich zdaniem mogłyby wpłynąć na poprawę kondycji psychicznej uczniów.
- To m.in tworzenie nowych klubów i przestrzeni młodzieżowych, rozbudowanie ofert bezpłatnych pozaszkolnych zajęć dla młodzieży,
- budżet dla Młodzieżowej Rady Miasta Gdańska,
- utworzenie Młodzieżowego Budżetu Obywatelskiego, jako segmentu w Budżecie Obywatelskim,
- stworzenie Centrum Zdrowia Psychicznego w Gdańsku,
- warsztaty z prewencji suicydalnej dla kadr pedagogicznych, urzędników/-czek, działaczy/-ek, warsztaty z edukacji antydyskryminacyjnej.
To też rozbudowa projektu „Szkoła dla Rodzica” - zwalczanie wypalenia rodzicielskiego, wspieranie rodziców w wypełnianiu ich roli wychowawczej.
Młodzi ludzie za ważne uważają też zajęcia z pomocy przedpsychologicznej (np. nauka technik relaksacyjnych, umiejętności radzenia sobie z emocjami, strategie radzenia sobie ze stresem).
- W rekomendacjach znalazły się też zajęcia z higieny cyfrowej dla dzieci, młodzieży i rodziców, które mogą dotyczyć zagrożeń związanych z internetem, cyberprzemocą, ochroną prywatności oraz budowaniem zdrowych nawyków online.
Miasto działa w kierunkach oczekiwanych przez młodych ludzi
Monika Chabior, zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania podkreśliła, że raport jest wyjątkowy, bo przygotowany przez młode osoby, które dotarły do swoich rówieśników.
- To co widzę w rekomendacjach, bardzo mnie cieszy, bo pokazuje że nasza praca w Gdańsku, budowanie filarów ochrony zdrowia psychicznego u młodych osób, jest spójna z tym, czego młodzi ludzie oczekują - powiedziała prezydent Chabior. - Pierwsza rekomendacja, czyli nacisk na tworzenie nowych klubów i przestrzeni młodzieżowych, absolutna zgoda. W Gdańsku otworzyliśmy w ubiegłym roku dwa kluby "Niebieskie Trampki", które również przełamują tabu dotyczące zdrowia psychicznego. Właśnie w tych klubach psychologowie, pedagodzy z młodymi ludźmi pracują i często wyłapują problemy kierując do dalszego wsparcia.
Młodzi zaufali Niebieskim Trampkom. Gdańsk podpisał umowę na kolejne lata działania
Prezydent przypomniała też, mówiąc o kolejnej rekomendacji, czyli rozbudowaniu ofert bezpłatnych pozaszkolnych zajęć dla młodzieży w Gdańsku, że jest to połączone z budżetem młodzieżowej Rady Miasta Gdańska, a w Gdańsku funkcjonuje Fundusz Młodzieżowy, dzięki któremu młode osoby mogą stale realizować projekty, które uważają za ważne dla siebie.
- Stworzenie Centrum Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży to element naszej strategii Program Rozwoju "Wspólne miasto" - powiedziała Monika Chabior. - Z pewnością takie centrum będziemy realizować. Ale budujemy także nową siedzibę Gdańskiego Ośrodka Pomocy Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży, która znajdzie się przy ulicy Skrajnej i znacznie poprawi dostęp do wsparcia psychologicznego dla młodych ludzi.