Europejska Stolica Wolontariatu 2022 - prezydent Aleksandra Dulkiewicz podsumowuje
Uroczysta gala pożegnania odbyła się w Europejskim Centrum Solidarności.
- Dziś przypada dla Gdańska dzień zakończenia roku bycia Europejską Stolicą Wolontariatu. Ale czy tak naprawdę zakończenia - pytała Aleksandra Dulkiewicz prezydent Gdańska. - Patrząc na wasze twarze, wielu gdańszczanek i gdańszczan zaangażowanych od lat w różne działania, jestem przekonana, że będzie ciąg dalszy. To co ważne, to zadać sobie pytanie, co po tym roku zostaje z nami. Przecież nasza wolontariat się zmienia, zmieniają się też potrzeby ludzi, tak jak zmienia się świat wokół.
Prezydent podkreśliła, że obecnie coraz częściej potrzebna jest działalność wolontariacka także w nowych obszarach - jak wyzwania kryzysu klimatycznego i wyzwania związane z kryzysem demokracji w Polsce i Europie.
- Czuję, że wolontariat zawsze był nam bliski, bo przecież takie pojęcia jak solidarność, wolontariat, prawa człowieka są z tego samego korzenia - dodała. - Jak chcemy się dziś troszczyć o naszą wspólnotę narodową w Polsce, a jak o wspólnotę europejską?
Opisując różne twarze wolontariatu Aleksandra Dulkiewicz podniosła również temat rosnącej siły wolontariatu pracowniczego, którego potrzebę, mimo nadchodzącego kryzysu gospodarczego, widzi coraz więcej firm.
- Podczas gali online, kiedy przejmowaliśmy tytuł Europejskiej Stolicy Wolontariatu od Berlina, podjęliśmy zobowiązanie liczby godzin, które wolontariusze przepracują przez ten rok i ilu ich będzie. Jeden zły człowiek Władimir Putin sprawił, że po 24 lutego wszystko się zmieniło i mieliśmy w Gdańsku bardzo, bardzo wiele akcji wolontariackich, a wielu mieszkańców wtedy, w trakcie akcji Gdańsk Pomaga Ukrainie, po raz pierwszy zostało wolontariuszami - dodała prezydent i poinformowała, że w sumie, w różnych akcjach wolontariackich uczestniczyło 60 proc. gdańszczan i gdańszczanek, 10 tysięcy osób pracowało w organizacjach pozarządowych, szkołach i firmach, a w trakcie ESW w mieście otwarto 10 lokalnych centrów wolontariatu w dzielnicach (do czego Gdańsk zobowiązał się aplikując o tytuł Stolicy).
Gabrielle Civico: sprawiliście, że takie wartości jak prawa człowieka, czy solidarność nie zniknęły
Gabrielle Civico, dyrektor biura Europejskiego Centrum Wolontariatu, które odpowiada m.in. za wybór kolejnych ESW mówiła: - W imieniu Europejskiego Centrum Wolontariatu gratuluję Gdańskowi i wszystkim wolontariuszom tego, co udało się im osiągnąć w tym trudnym roku. Sprawiliście, że takie wartości jak prawa człowieka, czy solidarność nie zniknęły. Dzięki współpracy międzysektorowej, która miała miejsce i wielkiemu uporowi, dzięki którym Gdańsk zresztą został Europejską Stolicą Wolontariatu, pokazaliście ludziom w Polsce, Europie i na świecie, czym jest wolontariat i jaka jest jego prawdziwa wartość. Pomijając bezpłatne wsparcie, które oferowaliście, mówię także o wartościach, poczuciu solidarności, o więziach międzyludzkich tworzących społeczeństwo. Chciałabym też podziękować Unii Europejskiej, która umożliwia miastom ubieganie się o miano stolicy wolontariatu, ponieważ jest to nieustająca celebracja i inspiracja wolontariatu w całej Europie. Byłam w Gdańsku kilkukrotnie w ciągu mijającego roku i miałam okazję nacieszyć się energią tego pięknego miasta, którą dostawałam od wszystkich wolontariuszy.
Dawid Jastrzębski: mieliśmy setki planów
Dawid Jastrzębski prezes Regionalnego Centrum Wolontariatu w Gdańsku wspomniał o przygotowaniach do objęcia roli ESW przez Gdańsk: - Mieliśmy setki planów, jak przeprowadzić ten rok. Niestety, miesiąc po ceremonii otwarcia nasze plany zostały zweryfikowane, ale to nie oznacza, że nie przeprowadziliśmy tego czasu tak, jak chcieliśmy. W tym roku mieliśmy największą społeczność wolontariuszy w historii. Wiemy, że mamy jedną z najlepszych społeczności wolontariackich w Europie, o czym świadczy ten tytuł. Tworzyli go przede wszystkim wolontariuszki i wolontariusze, którym bardzo dziękuję. Życzę kolejnym miastom, żeby nie musiały pokazywać siły wolontariatu przez takie wydarzenia, jakie zadziały się w tym roku w Gdańsku…
Rok stolicy w kilka minut
Niełatwe zadanie mieli przed sobą Monika Popow pełnomocniczka prezydent Gdańska ds. Europejskiej Stolicy Wolontariatu i Szymon Knitter z Regionalnego Centrum Wolontariatu w Gdańsku - po kilkumintowym klipie dokumentującym “rok stolicy”, mieli także zaledwie kilka minut na podsumowanie tego czasu.
- Zależało nam, żeby tytuł Europejskiej Stolicy Wolontariatu był tytułem dla wszystkich, którzy działają społecznie. Zaprosiliśmy wolontariuszy organizacji pozarządowych, aktywistów, działaczy społecznych i lokalnych zmieniaczy świata, rady działające przy prezydent Gdańska, domy i kluby sąsiedzkie, środowiska skupione wokół tematyki niepełnosprawności, równości, praw człowieka, szkoły, uczelnie wyższe, instytucje kultury oraz firmy - wyliczała Monika Popow. - Odbyliśmy wspólnie prawie 30 spotkań przybliżających ideę Stolicy Wolontariatu. Podczas każdego z nich mówiliśmy - działajcie z nami. Potrzebujemy Was, bo bez nas nie działa.
Szymon Knitter: - Mieszkańcy od początku zaangażowani byli w prace nad nowymi rozwiązaniami dla wolontariatu. Działały cztery grupy robocze do spraw: certyfikacji kompetencji wolontariuszy, certyfikacji organizacji, karty wolontariusza oraz grupa ekologiczna. Powstały systemowe rozwiązania, które usprawnią współpracę z wolontariuszami, a także pozwolą jeszcze bardziej zaangażować mieszkańców w lokalne działania. Te rozwiązania zostaną z nami na lata. Dzięki współpracy z Gdańską Organizacją Turystyczną Gdańsk pochwalić się może Kartą Wolontariusza, która jest komponentem Karty Mieszkańca.
Podsumowujący ESW w Gdańsku duet mówił także o:
- utworzeniu Funduszu Europejskiej Stolicy Wolontariatu
- sprzątaniu świata
- ekologicznym muralu zaprojektowanym razem z Biurem Energetyki, który znajduje się na budynku Szkół Conradinum we Wrzeszczu
- wolontariuszach z całej Europy, którzy przyjechali działać w Europejskiej Stolicy Wolontariatu
- Ponad 700 różnorodnych akcji wolontariackich połączyło osoby indywidualne, szkoły, miejskie instytucje, przedsiębiorców i pracowników firm, organizacje pozarządowe i grupy nieformalne - mówił Szymon Knitter. - Największa z nich zaskoczyła wszystkich. Po napaści Rosji na Ukrainę chętnych do działania stawiło się ponad sześć tysięcy zwykłych mieszkańców, dla których najważniejszą wartością jest solidarność. To dzięki ich codziennej pracy - pomocy w transporcie, oferowaniu noclegu, pracy w punktach pomocowych, magazynach i miejscach tymczasowego zakwaterowania, mogliśmy wesprzeć prawie 60 tysięcy osób uciekających przed wojną w Ukrainie. Nadal potrzebujemy ich zaangażowania. Jesteśmy świadomi, że pomoc potrzebna będzie jeszcze długo.
Trondheim przejmuje pałeczkę z żurawiami i bursztynem
Po podsumowaniach działań odchodzącej Stolicy Wolontariatu przyszedł czas na przekazanie tytułu kolejnemu miastu, które symbolicznie odbywa się poprzez podarowanie unikalnej statuetki wykonanej w ustępującej stolicy, stolicy przejmującej tytuł. Na scenie stanęły Rita Irena Ottervik burmistrz Trondheim, Aleksandra Dulkiewicz oraz Gabrielle Civico.
- My z Berlina dostaliśmy niedźwiadka, a u nas jest bursztyn i gdańskie dźwigi symbolizujące zmiany. Życzymy Wam powodzenia, drodzy przyjaciele z Trondheim - powiedziała Aleksandra Dulkiewicz wręczając statuetkę Ricie Irenie Ottervik.
- Często jestem pod wrażeniem zaangażowania wolontariuszy w moim mieście, około dwie trzecie naszych mieszkańców angażuje się w działalność społeczną, albo poprzez wolontariat, albo przez sąsiedzkie wsparcie, które ma w Norwegii długą tradycję - mówiła burmistrz Trondheim. - Wolontariat łączy ludzi w kraju, ale i na całym świecie. W trudnych czasach w Europie, zaangażowanie wolontariuszy jest niezbędne, zwłaszcza w solidarności z Ukrainą.
Gdańsk Pomaga Ukrainie - to przeszło wszelkie oczekiwania
Podsumowanie Europejskiej Stolicy Wolontariatu nie mogło się obyć bez przypomnienia największego zrywu wolontariackiego mijającego roku, czyli akcji Gdańsk Pomaga Ukrainie.
Prezydent Gdańska podziękowała ok. 10 tysiącom osób, które zaangażowały się w akcję Gdańsk Pomaga Ukrainie, w tym gdańskiemu i pomorskiemu biznesowi za mnóstwo darów rzeczowych i wsparcie finansowe wtedy i teraz ponieważ nadal jest to wsparcie potrzebne. Przekazała także wyrazy wdzięczności dla pracowników Fundacji Gdańskiej, która koordynuje akcję.
- Już podczas pierwszego spotkania sztabu kryzysowego zdecydowano, że model pomocy zapoczątkowany podczas akcji Gdańsk Pomaga, który sprawdził się w trakcie pandemii, zostanie powielony przy niesieniu pomocy uchodźcom z Ukrainy - mówił Jacek Bendykowski prezes Fundacji Gdańskiej. - Jest to model bliskiej współpracy biznesu, organizacji pozarządowych, wolontariatu i samorządu. Wybraliśmy miejsce działania przy Dolnej Bramie 8 i nie ukrywam, że to, co działo się przez te pierwszych kilka tygodni pod tym adresem było zmaterializowaniem wizji Gdańska jako stolicy wolontariatu. To co się stało później przeszło najśmielsze oczekiwania: dziesiątki przedsiębiorców i stowarzyszeń z oferta współpracy, setki wolontariszy, którzy robili dosłownie wszystko od kanapek po budowę sieci IT, opieki nad dziećmi, opieki medycznej i psychologicznej. To wszystko było realizowane jako wolontariat.
A w 2024? Trydent
Na zakończenie nastąpił moment, na który najbardziej czekali obecni na sali Franco Ianeselli - burmistrz Trydentu oraz Andrij Moskalenko z-ca mera Lwowa reprezentujący miasta - kandydatów do miana Europejskiej Stolicy Wolontariatu 2024. Rola ta przypadnie włoskiemu Trydentowi. - Dziękuję Europejskiemu Centrum Wolontariatu za to wyróżnienie, dziękuję wszystkim mieszkańcom Trydentu za zaangażowanie. Niestety, nie żyjemy w normalnych czasach, rosyjska agresja wpłynęła na nas wszystkich, dlatego nie widzieliśmy w tym roku żadnego sensu w konkurowaniu ze Lwowem, a raczej czuliśmy solidarność z nimi. Gdyby oni wygrali, bylibyśmy zachwyceni. Nie chodzi tylko o łączące nas kolory flag naszych miast (zwrócił się do Andrija Moskalenki), chodzi o solidarność. Zwycięzcą tego wieczoru jest wolontariat, bo to promocja jedności i demokracji.
O oprawę muzyczną gali zakończenia Europejskiej Stolicy Wolontariatu Gdańsk 2022 zadbała podchodząca z Gdańska wokalistka Natalia Capelik-Muianga wraz z zespołem.
FILMOWY ZAPIS GALI