Ceremoniał państwowy
Biało-czerwona flaga, godło z białym orłem w koronie i Mazurek Dąbrowskiego - to symbole naszej państwowości. Są to najważniejsze znaki, wokół których gromadzi się wspólnota obywateli Rzeczypospolitej i które wyrażają naszą tożsamość. Kiedy podczas patriotycznych uroczystości czy innych doniosłych wydarzeń w życiu każdego mieszkańca Gdańska chcemy w sposób szczególny poczuć łączącą nas więź, odwołujemy się właśnie do tych symboli. Dla nas, Polek i Polaków, są one wyjątkowo cenne. Dlatego też, już w kilka lat po odzyskaniu upragnionej niepodległości, w II Rzeczypospolitej opracowane zostały zasady ceremoniału państwowego i protokołu dyplomatycznego. Dokument ten opracowany został niezwykle szczegółowo, precyzując zasady zachowania w najróżniejszych oficjalnych sytuacjach. Takie reguły są istotne, bo dzięki nim nasze wspólne wyrażanie uczuć patriotycznych staje się bardziej świadome i dojrzałe.
Z tej okazji i ze względu na Dzień Flagi RP poniżej przedstawiamy dziesięć istotnych zasad i wskazówek pomagających nam wszystkim posługiwać się flagą państwową RP we właściwy i godny sposób.
Dlaczego właśnie pod Sobieskim świętujemy w Gdańsku nasze najważniejsze rocznice
10 zasad oraz dobrych praktyk godnego postępowania wobec flagi państwowej RP:
Słowem wstępu - Flagę państwową RP możesz eksponować na swoim balkonie i/lub oknie przez cały rok, ale z zachowaniem szacunku oraz kilku ważnych zasad, które, w pigułce, umieściliśmy poniżej.
 |
1. Flaga wywieszana w miejscu publicznym musi być zawsze czysta i mieć czytelne, wyraziste barwy. Flaga nie może być pomięta, postrzępiona lub wypłowiała. |
 |
2. Na terenie całego kraju flaga państwowa Rzeczypospolitej Polskiej ma zawsze pierwszeństwo przed wszystkimi innymi flagami. Jeśli wywiesza się na masztach więcej flag, flagę państwową RP wciąga się na maszt jako pierwszą i opuszcza jako ostatnią. |
 |
3. W dniach żałoby narodowej flaga państwowa podniesiona jest do połowy masztu. |
 |
4. W czasie burzy, bardzo silnego wiatru lub śnieżycy flagę należy jak najszybciej opuścić i zdjąć w bezpieczne miejsce. |
 |
5. Flaga nigdy nie może dotknąć podłogi, ziemi, bruku lub wody. |
 |
6. Flagą nie oddaje się honorów żadnej osobie, nie pochyla się jej przed żadną inną flagą lub znakiem. |
 |
7. Flagą nie można przykryć pomnika lub tablicy pamiątkowej przed ich odsłonięciem. Podczas wszelkich uroczystości flagi umieszcza się na odpowiednich podstawach (stojakach) po lewej stronie pomnika (dla patrzącego na pomnik), lub po obu jego stronach, w kolejności zgodnej z hierarchią. |
 |
8. Flaga nie może służyć jako nakrycie stołu lub opakowanie jakiegokolwiek przedmiotu. |
 |
9. Na fladze państwowej nie wolno umieszczać żadnych napisów i żadnego rodzaju rysunków. |
 |
10. Godnym sposobem zniszczenia zużytej flagi jest niepubliczne spalenie. Możliwe jest także godne zniszczenie flagi przez rozdzielenie barw. |
Czym jest bandera i czym się różni od flagi RP?
 |
Samo słowo bandera pochodzi z języka hiszpańskiego i oznacza przynależność państwową statku - można rzec, że statek jest bandery polskiej, jeżeli jest zarejestrowany w Polsce. W bardziej dosłownym znaczeniu, bandera oznacza flagę podnoszoną na jednostce pływającej, która określa jej przynależność. Bandera to nie to samo, co flaga państwowa. Często zasadniczo różni się od flagi państwa, jest do niej mniej lub bardziej podobna, a także zawiera dodatkowe elementy świadczące o charakterze statku. Bandera ma najczęściej (choć nie zawsze) kształt prostokąta. W ten sposób różne kraje oznaczają swoje statki handlowe, okręty wojenne oraz statki specjalnego przeznaczenia, a także jachty należące do znaczących klubów i organizacji. Tylko w nielicznych krajach za banderę dla wszystkich statków służy flaga narodowa. Tak jest na przykład w Holandii, Francji, Portugalii, Brazylii i Chile. W wielu krajach, w tym w Polsce, obowiązuje inny wzór bandery dla statków Marynarki Handlowej czy Marynarki Wojennej.
Historia biało-czerwonej flagi
Pierwsza biało-czerwona flaga pojawiła się podczas manifestacji 3 maja 1916 roku, gdy podczas obchodów 125. rocznicy uchwalenia polskiej konstytucji mieszkańcy Warszawy demonstrowali biało-czerwonymi flagami swoje patriotyczne uczucia. Była to pierwsza masowa demonstracja z ich użyciem. W 1919 roku już po odzyskaniu niepodległości Sejm odrodzonej Rzeczypospolitej zatwierdził biel i czerwień jako barwy narodowe. Usankcjonował również polską flagę, ustalając obowiązujące do dziś proporce jej długości do szerokości - 8:5. Ponadto ustawa sejmowa ustanawiała flagę państwową z herbem Orzeł Biały umieszczonym na górnym białym pasie, która przeznaczona była dla przedstawicielstw dyplomatycznych oraz jako bandera handlowych statków morskich. Biało-czerwona flaga powiewała przez cały okres II Rzeczypospolitej jako znak suwerennego i wolnego państwa. Podczas II wojny światowej żołnierze polscy walczyli pod biało-czerwonymi sztandarami na wszystkich frontach i w Podziemnym Państwie Polskim. Flaga narodowa była świadkiem i symbolem czynu zbrojnego polskiego oręża, zatknięta przez naszych żołnierzy m.in. nad klasztorem na Monte Cassino i nad gruzami Berlina. Po zakończeniu II wojny światowej flaga biało-czerwona, pozostając symbolem narodowym i państwowym, łączona była podczas oficjalnych uroczystości państwowych w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej z flagą czerwoną, która symbolizowała nowy, narzucony ustrój polityczny. Współcześnie barwy biało-czerwone towarzyszą Polkom i Polakom, podobnie jak poprzednim pokoleniom. Dekorowane są nimi ulice i domy podczas świąt narodowych i rocznic historycznych wydarzeń. Flaga państwowa jest też symbolem polskich triumfów, zatykają ją alpiniści na zdobytych szczytach górskich, wywiesza się ją również na maszcie podczas zwycięstw polskich sportowców. W barwach biało-czerwonych są również stroje polskich sportowców oraz przedmioty używane przez dopingujących ich kibiców.
Dziś biało-czerwone barwy i flaga RP są symbolem patriotycznych wartości, jednoczących wszystkich Polaków i łączących tradycje ze współczesnością.
Autor: Rafał Niedźwiecki, Referat Organizacyjno-Protokolarny UMG
