Tramwaj, który właśnie zyskał imię Lecha Bądkowskiego jest jednym z najnowszych pojazdów poruszających się po gdańskich torach. Pojazd oznaczony numerem 1059 został włączony do ruchu po gdańskich torowiskach 20 stycznia. Nowa Pesa nazwana imieniem wybitnego gdańszczanina to 45. gdański tramwaj, który ma swojego patrona. W najbliższym czasie liczba ta znacząco wzrośnie, bowiem imiona zostaną nadane wszystkim pojawiającym się w Gdańsku nowym tramwajom. Sześć z 30 zamówionych w bydgoskiej Pesie pojazdów dotarło już do Gdańska, pozostałe mają pojawić się tu wkrótce.
WIĘCEJ:
Tramwaj im. Bądkowskiego na linii 12
Uroczystość nadania imienia odbyła się na przystanku tramwajowym przy ul. 3 maja, nieopodal gmachu Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Uczestniczyli w niej prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, Piotr Borawski, zastępca prezydenta ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu oraz Maciej Lisicki, prezes GAiT.
- Jeszcze w ubiegłym roku postanowiliśmy, że rok 2020 będzie rokiem Lecha Bądkowskiego - mówiła prezydent Aleksandra Dulkiewicz. - Tydzień temu obchodziliśmy setną rocznicę urodzin tego wybitnego gdańszczanina. To niezwykle ważna postać dla Pomorza i dla Polski. Jest postacią, którą warto wynieść dzisiaj na sztandary. To człowiek, który w czasie II Wojny Światowej, wtedy kiedy trzeba było ryzykować zdrowie i życie, stanął po tej stronie po której trzeba. Ale też sposób w jaki Lech Bądkowski wychowywał całe pokolenia młodzieży zasługuje na wielkie uznanie. To, że dzisiaj mówimy głośno o regionalizmie, w kontekście doceniania różnorodności i szukania w niej siły, to jest właśnie zasługa Lecha Bądkowskiego - podkreśliła prezydent Aleksandra Dulkiewicz.
Wśród zaproszonych gości była też Sławina Kosmulska, córka Lecha Bądkowskiego, która nie kryła wzruszenia.
- Chciałam wyrazić wielką wdzięczność w imieniu swoim i mojej rodziny za tak atrakcyjne upamiętnienie mojego ojca. Tramwaj jego imienia będzie jeździł po mieście i myślę, że jakaś część ojca też będzie jeździła po Gdańsku i patrzyła jak nasze miasto pięknie się rozwija. Na pewno będzie go to niezmiernie cieszyło - mówiła pani Sławina Kosmulska.
Nie zabrakło też przedstawicieli Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego - organizacji założonej właśnie przez Lecha Bądkowskiego. Po ceremonii przecięcia wstęgi goście obejrzeli wnętrze tramwaju. Wiceprezydent Piotr Borawski zaprezentował m.in. specjalne naklejki z kodem QR, po zeskanowaniu którego można zapoznać się z biogramem patrona.
- Nowy patron, nowe tramwaje, a więc i nowa identyfikacja. Krótka wzmianka o patronie, ale i kod QR, który każdy może wczytać do swojego telefonu komórkowego, aby dowiedzieć się więcej o patronie - tłumaczył Piotr Borawski.
Tuż po zakończeniu części oficjalnej, tramwaj im. Lecha Bądkowskiego wyruszył w miasto, aby rozpocząć regularne kursu na linii nr 12. W kolejnych dniach będzie można będzie spotkać go w różnych częściach miasta, ponieważ będzie kursował na różnych liniach, w zależności od potrzeb.
Gdańska tradycja - już prawie 50 patronów
Gdańsk jako pierwsze miasto w Polsce może się pochwalić inicjatywą nadawania imion tramwajom. Wszystko zaczęło się w 2010 roku, wraz z dostawą nowych tramwajów PESA Swing. Wtedy też został ogłoszony plebiscyt dla wszystkich mieszkańców, w celu uzyskania wskazówki która z najznamienitszych gdańskich postaci zasługuje na miano patrona tramwaju.
Nieco później swoich patronów zyskały też Bombardiery oraz dwukierunkowe Pesy Jazz Duo. Pierwsi patronatami byli Daniel Gralath, burmistrz Gdańska w latach 1763 - 1767, Władysław Czerny wiceprezydent Gdańska w latach 1945–1947, polski inżynier, wykładowca i działacz społeczny oraz Jan Heweliusz, wybitny gdański astronom. Dziś po gdańskich torach jeździ już 45 tramwajów, które mają swoich patronów. Wśród uhonorowanych w ten sposób postaci, oprócz wyżej wymienionych znaleźli się m.in. Anna Walentynowicz, Aram Rybicki, Maciej Płażyński, Andrzej Sulewski (gdański pirat), Krzysztof Klenczon, Artur Schopenhauer czy Gabriel Fahrenheit. Gdański zwyczaj nadawania imion tramwajom podchwyciły już inne miasta. Obecnie patronów mają także tramwaje w Bydgoszczy i Elblągu.
Nowe Pesy, nowi patroni - nie tylko Bądkowski
Aktualnie trwa duża dostawa tramwajów, realizowana przez spółkę Pesa Bydgoszcz SA na zamówienie Gdańskich Autobusów i Tramwajów. Łącznie gdański tabor wzbogaci się o 30 nowych tramwajów. Pięć nowoczesnych pojazdów Pesa Jazz Duo jeździ już po gdańskich torach, szósty, który dotarł już do Gdańska dołączy do nich niebawem. Następne tramwaje z pierwszej, liczącej 15 sztuk transzy będą odbierane i włączane do ruchu do połowy tego roku, a kolejne 15 w drugim półroczu. Każdy z nowych tramwajów, zgodnie z trwającym już od dekady, lokalnym zwyczajem powinien zostać nazwany imieniem wybitnej osoby, związanej z Gdańskiem i jego historią. Należało zatem utworzyć aktualną listę kandydatów na patronów dla kolejnych Gdańskich tramwajów. Odpowiedzią na tę potrzebę było powołanie 18 listopada 2019 roku, przez Aleksandrę Dulkiewicz komisji ds. imion i wizerunków pojazdów gdańskiej komunikacji miejskiej. Podczas pierwszego posiedzenia, komisja pod przewodnictwem wiceprezydenta Piotra Borawskiego zdecydowała m.in., że patronami pozostałych, pochodzących z najnowszych dostaw tramwajów, będą Brunon Zwarra, Zbigniew Kosycarz oraz Zbyszek Cybulski. Warto przypomnieć, że propozycje nowych patronów mogą składać wszyscy mieszkańcy. Najlepiej uczynić to drogą e-mailową, pisząc na adres patron.tramwaju@gdansk.gda.pl. Zainteresowanie zgłaszaniem kandydatów wśród gdańszczan jest całkiem spore, co sprawia, że lista potencjalnych patronów wciąż się wydłuża. Aktualna lista propozycji wygląda następująco:
- Paweł Adamowicz
- Franciszek Kręcki
- Czesław Niemen
- Andrzej Grubba
- Giovanni Bernardino Bonifacio d’Oria
- Prof. Jerzy Doerffer
- Ks. Eugeniusz Dutkiewicz SAC
- Prof. Janusz Sokołowski
- Prof. Marianna Sankiewicz-Budzyńska
- Hermann Kulling
- Franciszek Walicki
- „Deotyma” Jadwiga Łuszczewska
- Piotr Dwojacki
- Antoni Turzyński „wesoły konduktor”
- Julius Albert Gottlieb Licht
- Stefan (István) Elek
- Henryk Lenarciak
- Klemens Gniech
- Elżbieta Szczodrowska-Peplińska i Robert Pepliński
- Władysław Knap
- Zbigniew Jujka
- Joanna Bogacka
- Waldemar Malak
- Krzysztof Kolberger
- Antoni Lendzion
- Bronisław Budzyński
- Lech Grzmociński
- Michał Zarzecki
- Alina Pienkowska-Borusewicz
- Rodzina Majewskich
- Henryka Krzywonos-Strycharska
- Tadeusz Tylewski
- Alicja Boniuszko
- Lucyna Legut
- Bożena Aksamit
- Prof. Andrzej Jan Chodubski
- Romuald Koperski
- Prof. Jacek Namieśnik
- Antoni Parys
- Bogumił Kobiela
- Jerzy Owsiak
- Niezależne Zrzeszenie Studentów
- Olga Krzyżanowska
- Aleksandra Gabrysiak
- Aleksandra Olszewska
- Anna Elisa Tuschinski
- Anna Jadwiga Podhajska
- Bogumiła Wika-Czarnowska
- Clara Stryowska-Baedeker
- Elżbieta Duńska-Krzesińska
- Janina Jarzynówna-Sobczak
- Łucja Siemianowska
- Maria Mikulska-Truskolaska
- Wanda Szczepuła
- Zofia Majewska
2020 Rok Lecha Bądkowskiego - tramwaj na początek
Nadanie nowego patrona tramwajowi to jedno z pierwszych wydarzeń w ramach Roku Lecha Bądkowskiego. W piątek, 31 stycznia o godzinie 18.00 w kościele św. Jana odbędzie się koncert inaugurujący obchody, zorganizowany przez Nadbałtyckie Centrum Kultury. Na scenie wystąpi CHÓR DISCANTUS z Gowidlina pod dyrekcją Sławomira Bronka. W ciągu całego roku w mieście planowanych jest wiele wydarzeń mających go upamiętnić i przybliżyć jego postać mieszkankom i mieszkańcom. W najbliższym czasie odbędą się spektakl, spotkanie wokół książki i wystawa.
W Teatrze Wybrzeże zostanie wystawiony spektakl na motywach dramatu Lecha Bądkowskiego pt. „Sąd nieostateczny”, przygotowany przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Premiera 3 lutego. Późniejsze spektakle będą prezentowane w miastach powiatowych na Kaszubach.
18 lutego o godz. 17.30, w Filii Gdańskiej (ul. Mariacka 42) Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej odbędzie się spotkanie wokół książki „(Nie)znane życie figuranta Lecha Bądkowskiego”. Napisała ją Sławina Kosmulska, córka Lecha Bądkowskiego, dzięki stypendium kulturalnemu Miasta Gdańska. Natomiast Europejskie Centrum Solidarności zaprasza na wystawę pt. „Autorytety: Lech Bądkowski” autorstwa Krzysztofa Kordy. Wernisaż odbędzie się 22 lutego i będzie połączony z sympozjum „Działalność i idee Lecha Bądkowskiego”.
