• Start
  • Wiadomości
  • Pamięci ofiar zbrodni katyńskiej i II masowej zsyłki Polaków na Sybir

Pamięci ofiar zbrodni katyńskiej i II masowej zsyłki Polaków na Sybir

Dzień 13 kwietnia (w tym roku to sobota) symbolicznie obchodzony jest jako Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Tego dnia wspomina się także II masową zsyłkę Polaków na Sybir. W Gdańsku uroczystości rocznicowe odbywają się zawsze przy Pomniku Ofiar Golgoty Wschodu na Cmentarzu Łostowickim. Początek o godz. 9.00.
08.04.2024
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Na zdjęciu widzimy mężczyznę w mundurze marynarki wojennej, z charakterystycznymi białymi rękawiczkami i czapką, stoi na tle wspomnianego w tekście pomnika. W tle widoczne są flagi i wieńce. Otoczenie jest zielone i nasłonecznione.
Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, 13 kwietnia 2023, Kwatera Sybiraków na Cmentarzu Łostowickim
Fot. Dominik Paszliński/www.gdansk.pl

Sowiecka zbrodnia katyńska

W pierwszej dekadzie kwietnia 1940 roku, w lesie w pobliżu wsi Katyń nieopodal Smoleńska, Sowieci rozpoczęli masowe egzekucje polskich jeńców, głównie oficerów Wojska Polskiego. Do końca maja w pobliżu tej wsi zamordowanych i pogrzebanych zostało ok. 4,4 tys. jeńców wojennych przetrzymywanych w obozie w Kozielsku.

Katyń był pierwszym, ujawnionym już w latach II wojny światowej, miejscem sowieckiej zbrodni na obywatelach II Rzeczypospolitej - stąd wzięła ona swą nazwę. 

Miejsca, w których zamordowano i pochowano jeńców przetrzymywanych w obozach w Starobielsku i Ostaszkowie, nie były znane aż do początku lat 90. XX wieku. 

W sumie w tym czasie śmierć z rąk oprawców z NKWD - także w Twerze, Kijowie, Charkowie, Chersoniu i Mińsku poniosło blisko 22 tysiące Polaków.

IV deportacje Polaków w głąb ZSRR

W latach 1940 - 41 miały miejsce cztery deportacje obywateli Polski w głąb Związku Radzieckiego. Objęły one urzędników państwowych, policjantów, nauczycieli, działaczy politycznych i przedstawicieli ziemiaństwa. 

Druga deportacja rozpoczęła się 13 kwietnia 1940 roku, na Sybir zesłanych  wówczas ok. 61 tys. osób. Obecnie właśnie 13 kwietnia obchodzony jest w Polsce Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

Szacuje się, że cztery deportacje objęły w sumie ponad 300 tys. osób. Wiele z nich zmarło w drodze na zsyłkę.

Kwatera Sybiraków i Pomnik Ofiar Golgoty Wschodu

W 2024 roku mijają 84 lata od tamtych wydarzeń. Gdańsk od lat kultywuje pamięć o polskich ofiarach stalinizmu. Uroczystości 13 kwietnia odbywają się przy Kwaterze Sybiraków na Cmentarzu Łostowickim, z górującym nad nią charakterystycznym Pomnikiem Ofiar Golgoty Wschodu. W tym roku rozpoczną się o godz. 9.

W programie uroczystości zaplanowano wystąpienia oficjalne, modlitwę oraz apel pamięci. Obchody odbędą się z towarzyszeniem wojskowej asysty honorowej złożonej z Kompanii Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej oraz orkiestry reprezentacyjnej z Morskiego Oddziału Straży Granicznej.  

Co najmniej kilkanaście procent dzisiejszych mieszkańców Gdańska wywodzi się z Kresów Wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. O pamięć o zamordowanych i deportowanych w głąb ZSRR Polakach dbają w Gdańsku m.in. stowarzyszenie Rodzina Katyńska oraz Związek Sybiraków, których przedstawiciele zawsze są obecni na uroczystościach rocznicowych.

Mija 83. rocznica drugiej masowej zsyłki Polaków na Sybir. - Wydawało się, że historia nie powtórzy się

Informacje o zbrodni katyńskiej - za Instytutem Pamięci Narodowej.

 

TV

Gdańskie cmentarze na Wszystkich Świętych