Niedziela, 15 grudnia
- W godzinach 11.00 - 15.30 Europejskie Centrum Solidarności zaprasza na subiektywne zwiedzanie wystawy stałej. W rolę przewodników po niej wcieli się czworo uczestników wydarzeń sprzed lat: uczestniczka tragicznych wydarzeń Grudnia ’70 w Gdyni; dziewiętnastolatek, który podczas manifestacji we Wrocławiu cudem uniknął śmierci; osiemnastolatek, który za udział w manifestacji z okazji 3 maja przesiedział w areszcie ponad pół roku i został dotkliwie pobity przez służbę więzienną, oraz milicjant, który odmówił wykonania rozkazu. Wstęp za złotówkę - na zapisy.
- Godzina 18.00 koncert SACRUM PROFANUM Adama Bałdycha. Najnowszy projekt Adama Bałdycha i jego kwartetu jest próbą wpisania muzyki sakralnej różnych epok w kontekst współczesnego świata z bogactwem brzmień, wolności interpretacji i ekspresji. W programie autorskie interpretacje kompozycji średniowiecznej mistyczki Hildegardy z Bingen, latami ukrywanych w Watykanie, Miserere Gregorio Allegriego czy utworów współczesnej awangardzistki Sofii Gubajduliny. Usłyszymy czołówkę polskiego jazzu: Adama Bałdycha (skrzypce), Krzysztofa Dysa (fortepian), Michała Barańskiego (kontrabas) i Dawida Fortunę (perkusja).
SZCZEGÓŁY:
Uczestniczka tragicznych wydarzeń Grudnia '70 w Gdyni; dziewiętnastolatek, który podczas manifestacji we Wrocławiu cudem uniknął śmierci; osiemnastolatek, który za udział w manifestacji z okazji 3 maja przesiedział w areszcie ponad pół roku i został dotkliwie pobity przez służbę więzienną; milicjant, który odmówił wykonania rozkazu - czworo uczestników wydarzeń sprzed lat wcieli się w rolę przewodników po wystawie stałej ECS (plac Solidarności 1) podczas Spacerów subiektywnych śladami wspomnień dwóch polskich grudniów, które odbędą się w niedzielę, 15 grudnia, 2019 r.
- O godz. 11:00 oprowadzać będzie Ewa Jażdżewska - 17 grudnia 1970 roku uczestniczyła w przemarszu ulicami Gdyni, gdy manifestanci nieśli na drzwiach ciało Zbyszka Godlewskiego - osiemnastoletniego pracownika Zarządu Portu Gdynia, zastrzelonego rano przez żołnierzy, bohatera ballady o Janku Wiśniewskim. Pracowała na poczcie, informację o tragedii przekazała do Bydgoszczy, Wrocławia i Poznania. W sierpniu 1980 roku angażowała się w pomoc strajkującym, należała do Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w gdyńskim Kombinacie Budowlanym, gdzie pełniła funkcję sekretarza Rady Pracowniczej. Działalność opozycyjną kontynuowała po wprowadzeniu stanu wojennego - angażowała się w organizowanie struktur podziemnych, kolportowała materiały drugiego obiegu. Wiosną 1984 roku w jej mieszkaniu działał punkt przerzutowy podziemnej prasy.
- O godz. 12:30 Jarosław Hyk - wrocławianin, angażował się m.in. w działalność Pomarańczowej Alternatywy, Niezależnego Zrzeszenia Studentów, a także Solidarności Walczącej. Był współzałożycielem Akademickiego Ruchu Oporu we Wrocławiu. 31 sierpnia 1982 roku podczas manifestacji został potrącony przez ciężarówkę ZOMO. Zdarzenie zostało zarejestrowane przez kamerę. Dramatyczne nagranie dostało się do mediów zachodnich. W niektórych z nich zostało opatrzone nieprawdziwą informacją o śmierci poszkodowanego. W rzeczywistości Jarosław Hyk odniósł poważne obrażenia, ale przeżył dzięki pomocy demonstrantów i skutecznej interwencji chirurgicznej. Materiał filmowy z tego zajścia można obejrzeć na wystawie stałej ECS.
- O godz. 14:00 Mariusz Kulis - miał osiemnaście lat, gdy przyłączył się do manifestacji niepodległościowej z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja - w 1982 roku w Gdańsku. Zaledwie niecałe dwa tygodnie później został zatrzymany w swoim domu. Zamknęli go w zakładzie karnym w Iławie. Wielokrotnie był przenoszony pomiędzy ośrodkami zatrzymania, najdłużej jednak przebywał w areszcie śledczym w Gdańsku - nieprzerwanie od 14 czerwca do 17 grudnia 1982 roku - gdzie został dotkliwie pobity przez służbę więzienną. Do 1988 roku był wielokrotnie legitymowany, zastraszany i zatrzymywany przez Milicję Obywatelską. Został Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013) oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2018).
- A o godz. 15:30 - Bolesław Rutyński - absolwent wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Pracę w służbie więziennej rozpoczął w 1975 roku w zakładzie karnym w Wejherowie. Bezskutecznie próbowała go zwerbować Służba Bezpieczeństwa. W 1980 roku, na fali sierpniowych strajków, próbował utworzyć związek zawodowy w swoim miejscu pracy - bezskutecznie. W konsekwencji spotkał go ostracyzm i zmiana stanowiska. Pierwszego dnia stanu wojennego poinformowano go o militaryzacji i kazano podpisać dokument stwierdzający, że jako wojskowy podlega rozkazom, a za odmowę ich wykonania grozi kara śmierci. Już 10 dni później miał okazję zakwestionować rozkaz, o czym opowie zwiedzającym podczas spaceru po wystawie stałej.
W spotkaniu z Bolesławem Rutyńskim weźmie również udział Antoni Filipkowski - internowany w stanie wojennym opozycyjny bard i pieśniarz, który wykona autorskie piosenki upamiętniające te wydarzenia.
Wstęp na każdy ze spacerów: 1 zł. Obowiązywała wcześniejsza rezerwacja miejsc. Wszystkie wejściówki rozeszły się.
WIĘCEJ O NIEDZIELNYM KONCERCIE:
Tego samego dnia wieczorem, o godz. 18:00, w audytorium ECS odbędzie się muzyczne wydarzenie Sacrum Profanum w wykonaniu Adam Bałdych Quartet, zespołu należącego do ścisłej czołówki polskiego jazzu.
To najnowszy projekt Adama Bałdycha i jego kwartetu, który jest próbą wpisania muzyki sakralnej różnych epok w kontekst współczesnego świata z bogactwem brzmień, wolności interpretacji i ekspresji. W programie: autorskie interpretacje latami ukrywanych w Watykanie kompozycji średniowiecznej mistyczki Hildegardy z Bingen, Miserere Gregorio Allegriego czy utworów współczesnej awangardzistki Sofii Gubajduliny.
Wystąpią muzycy: Adam Bałdych (skrzypce), Krzysztof Dys (fortepian), Michał Barański (kontrabas) i Dawid Fortuna (perkusja).
Wstęp wolny, ale obowiązywała wcześniejsza rezerwacja miejsc - wszystkie wejściówki rozeszły się.
Poniedziałek, 16 grudnia
- Na ulicach miasta będzie można zobaczyć portrety ośmiu osób, zabitych w grudniu 1970 r. w Gdańsku przez komunistyczne władze. Specjalne plansze będą eksponowane przy słupach ulicznych latarń, plakaty - w tramwajach i autobusach. Na portretach pojawią się: Jerzy Matelski, Stefan Mosiewicz, Andrzej Perzyński, Waldemar Rebinin, Kazimierz Stojecki, Bogdan Sypka, Józef Widerlik i Kazimierz Zastawny.
CZYTAJ TEŻ:
Gdańsk pamięta! Zobacz, jak Miasto uczci ofiary Grudnia 1970
Inny „Czas Apokalipsy”. Historyczne zdjęcia Ireneusza Piotrowskiego trafiły do zbiorów ECS
