Rak płuca to nowotwór złośliwy, w którym 85-90 procent zachorowań jest wywołanych ekspozycją na kilkadziesiąt substancji rakotwórczych zawartych w dymie tytoniowym. Problem dotyka aktywnych palaczy i osoby biernie wdychające szkodliwy dym tytoniowy.
Celem ogólnopolskiego programu jest zmniejszenie śmiertelności wśród osób dotkniętych rakiem płuc. W makroregionie północnym koordynatorem programu jest Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku.
Ryzyko zachorowania na raka płuca wzrasta wraz z wydłużającym się czasem palenia tytoniu i utrzymuje się do 15 lat po rzuceniu nałogu. Dlatego do udziału w Programie Wczesnego Wykrywania Raka Płuca kwalifikują się osoby długotrwale palące w wieku 55-74 lat lub 50 lat w przypadku występowania dodatkowego czynnika ryzyka.
Wczesne wykrycie nowotworu płuc możliwe jest dzięki niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK) - ta bezpieczna dla pacjenta metoda daje obraz stanu płuc i pozwala zauważyć nieprawidłowości już w początkowym stadium ich występowania.
- Nałogowi palacze tytoniu w ramach projektu będą co roku zapraszani na badanie NDTK. W makroregionie północnym z programu skorzysta 2050 osób znajdujących się w grupie ryzyka - tłumaczy profesor Witold Rzyman, ordynator Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej UCK. - Dzięki tym działaniom możliwe będzie wykrycie nowotworu na wczesnym etapie i zastosowanie skutecznej terapii. To szczególnie istotne, biorąc pod uwagę fakt, że nowotwór ten zwykle jest wykrywany zbyt późno i w związku z tym rokowania najczęściej nie są korzystne.
- Oprócz działań diagnostycznych i terapeutycznych program niesie ze sobą też wartość edukacyjną z zakresu profilaktyki raka płuca i poradnictwa antynikotynowego - podkreśla profesor Edyta Szurowska, kierownik Zakładu Radiologii UCK, prorektor ds. klinicznych GUMed. - Chcemy walczyć z rakiem płuca na każdym możliwym poziomie. Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca daje nam do tego efektywne narzędzia.
Program zaplanowano na lata 2020-2023, współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. W makroregionie północnym obejmuje województwa: pomorskie, warmińsko-mazurskie oraz kujawsko-pomorskie.
Kto może skorzystać z programu?
- osoby w wieku 55-74 lat, długotrwale palące tytoń, u których okres abstynencji jest nie dłuższy niż 15 lat,
- osoby w wieku 50-74 lat, długotrwale palące tytoń, u których okres abstynencji tytoniowej jest nie dłuższy niż 15 lat oraz wykazują jeden dodatkowy czynnik ryzyka:
- ekspozycję zawodową na krzemionkę, beryl, nikiel, chrom, kadm, azbest, związki arsenu, spaliny silników diesla, dym ze spalania węgla kamiennego, sadzę,
- ekspozycję na radon,
- indywidualną historię zachorowania na raka: w wywiadzie chłoniak, rak głowy i szyi lub raki zależne od palenia tytoniu, np. rak pęcherza moczowego,
- występowanie raka płuca w wywiadzie u krewnych pierwszego stopnia,
- choroby płuc: przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) lub włóknienie płuc (IPF)
Jak się zgłosić do programu?
Trzeba zadzwonić pod nr 58 349 36 86 lub wysyłając e-mail na adres: zbadajswojepluca@uck.gda.pl. Koordynator skontaktuje się, aby przeprowadzić wstępny wywiad i umówić pierwszą wizytę. Podczas tego spotkania zostanie ustalony termin badania NDTK. Dalsze postępowanie uzależnione jest od otrzymanego wyniku.