Już od dekady Olimpiada promuje wśród mieszkańców miasta oraz jego sympatyków historię Gdańska i Pomorza od czasów najdawniejszych do współczesności. Pytania zadawane uczestnikom konkursu dotyczą polityki, gospodarki, kwestii społecznych, a także kultury materialnej i niematerialnej. W tym roku oscylować będą wokół hasła GDAŃSKIE DROGI DO NIEPODLEGŁOŚCI 1918–2018.
- Interpretacja hasła przewodniego może być bardzo szeroka, pojęcie “drogi do wolności” jest bardzo pojemne - mówi Milena Mieczkowska z Fundacji Gdańskiej, która jest organizatorem Olimpiady Wiedzy o Gdańsku. - Jeśli ktoś interesuje się historią Gdańska i ma już jakąś wiedzę na ten temat, spokojnie zdąży jeszcze nadrobić swoją wiedzę pod kątem tegorocznej edycji.
Zakres tematyczny, regulamin i karta zgłoszenia do X edycji olimpiady dostępne są na stronie www Fundacji Gdańskiej. Źródłem wszystkich pytań i odpowiedzi jest Gedanopedia, internetowa encyklopedia Gdańska.
Tradycyjnie, konkurs odbywa się w podziale na dwie kategorie:
- szkolną, adresowaną do uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Uczniowie zgłaszają chęć wzięcia udziału w Olimpiadzie swoim nauczycielom bądź wychowawcom. Ci zaś typują reprezentacje i zgłaszają trzyosobowe drużyny szkolne (maksymalnie trzy zespoły z jednej szkoły) do odpowiedniej kategorii wiekowej Olimpiady, do 13 kwietnia. Pierwszy stopień eliminacji międzyszkolnych przeprowadzony zostanie za pomocą formularza internetowego w dniach 24-26 kwietnia.
- edycję obywatelską, w której mogą wziąć udział wszyscy mieszkańcy Gdańska bez względu na wiek (a więc także uczniowie, którzy chcieliby w pojedynkę zmierzyć się z historią miasta!) czy wykonywany zawód. Zgłoszenia do edycji obywatelskiej Olimpiady można przesyłać do 8 maja. W tej kategorii uczestnicy zmierzą się indywidualnie w pisemnym teście, który odbędzie się 12 maja.
Wielki Finał wszystkich kategorii Olimpiady odbędzie się 27 maja podczas Święta Miasta Gdańska. Z okazji jubileuszowej edycji przewidziany jest finał finałów, do którego wyjątkowo wchodzą także laureaci wszystkich poprzednich edycji. W związku z tym tylko jeden, najlepszy zawodnik tegorocznej edycji obywatelskiej dostąpi zaszczytu udziału w finale.
Pula nagród finansowych dla w edycji obywatelskiej wynosi 10 tys. zł. (5 tys. zł - I miejsce, 3 tys. zł. - II miejsce, 2 tys. zł - III miejsce). Uczniowie mogą liczyć na atrakcyjne nagrody rzeczowe - ich szczegółowy wykaz zostanie opublikowany wkrótce w komunikacie na stronie Fundacji Gdańskiej.
To już 10 lat - podsumowuje prof. Sławomir Kościelak, przewodniczący Komitetu Olimpiady Wiedzy o Gdańsku
Gdansk.pl: Ile osób wystartowało dotąd w edycji obywatelskiej Olimpiady?
Sławomir Kościelak: W dziewięciu poprzednich edycjach startowało ok 670 osób, przy czym spora ich część - co jednak trudno oszacować, kilkakrotnie brała udział w olimpiadzie, rzeczywista liczba uczestników jest więc niższa. Co ciekawe, zgłaszających się do udziału było znacznie więcej - ok. 900 osób.
A jak wygląda zainteresowanie szkolną edycją Olimpiady?
- W ośmiu poprzednich edycjach szkolnych brało udział przeciętnie 20-25 szkół podstawowych, 16-20 gimnazjów, 14-16 szkół ponadgimnazjalnych. Bardzo liczna była frekwencja zwłaszcza w pierwszych edycjach, gdy zawody były trójstopniowe. W eliminacjach na poziomie szkolnym brało udział po 500-600 dzieci i młodzieży jednocześnie (w rekordowym roku szkolnym 2012/2013 – podczas czwartej edycji było łącznie 744 uczestników na poziomie podstawowym - szkolnym). Od roku szkolnego 2015/2016 wprowadziliśmy zawody dwustopniowe, w tym eliminacje internetowe oraz zasadę udziału drużynowego także w kategorii szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych i odtąd liczba uczestników kształtuje się na poziomie około 20 drużyn – zatem około 60 osób w każdej kategorii szkolnej. Część uczniów, także laureatów, przechodziła z nami wszystkie poziomy szkolne. Część uczestników widzimy dziś także w edycji obywatelskiej.
Czy w ciągu tych lat wykształciło się wierne grono startujących co roku w edycji obywatelskiej? Czy są także szkoły, które są szczególnie aktywne?
- Krąg wiernych fanów olimpiady obywatelskiej, to jakieś 30-40 osób, które są prawie co roku. Wiele z nich bywa uczestnikami finałów, startując w nich ze zmiennym szczęściem. Na ogół jednak spośród dziewięciu - dziesięciu finalistów pojawiały się zupełnie “nowe” dwie, trzy osoby.
Pośród szkół ponadgimnazjalnych – gdy zawody miały charakter indywidualny - praktycznie zawsze wśród finalistów i laureatów byli uczniowie z gdańskich liceów ogólnokształcących: I, II i III. Od czasu, gdy pojawiły się w tej kategorii drużyny, Jedynka i Trójka również brały udział w finałach. Pośród szkół gimnazjalnych i podstawowych występuje większe zróżnicowanie, ale w ostatnim czasie na wyróżnienie zasługuje Gimnazjum nr 25 oraz Szkoła Podstawowa nr 14 - stali uczestnicy finałów. W zawodach biorą zresztą udział szkoły nie tylko z Gdańska, ale i z sąsiednich miejscowości, np. z Sopotu, czy Żukowa.
Ile lat miał najmłodszy, a ile najstarszy uczestnik dotychczasowych edycji obywatelskich?
- W kategorii obywatelskiej, która ma charakter otwarty, można startować bez jakichkolwiek ograniczeń wiekowych. Wśród najstarszych uczestników zdarzały się osoby powyżej 70 roku życia. Najmłodsza uczestniczka miała lat osiem. Jednak to rzadkość. Przeważają uczestnicy w wieku średnim, trzydziesto-, czterdziestolatkowie.
Czy jeśli ktoś już raz zwyciężył w edycji obywatelskiej, czy może startować ponownie? A jeśli tak - czy jest ktoś, kto wygrał wielokrotnie?
- Dwukrotnie dotąd w edycji obywatelskiej zwyciężył ten sam człowiek, pan Maciej Sosnowski. Od 2015 r. obowiązuje zresztą zasada, że zwycięzca edycji obywatelskiej staje się automatycznie członkiem Kapituły Kawalerów Złotego Gdańskiego Klucza Olimpijskiego z prawem układania pytań do finałów, co automatycznie wyklucza takie osoby z udziału w zawodach. Jednak w tym roku – Jubileuszu Dziesiątej Edycji – w drodze wyjątku ta zasada została zawieszona. Być może więc liczba dwukrotnych zwycięzców powiększy się.
Czy olimpiada zawsze ma jakiś motyw przewodni, czy edycja jubileuszowa w stulecie Niepodległości to wyjątek?
- Od 2015/2016 roku wprowadziliśmy zasadę motywu przewodniego. Za pierwszym razem było to 25-lecie gdańskiej samorządności, w roku poprzednim w związku z 50-leciem Gdańskiego Archipelagu Kultury – szeroko pojęta kultura Gdańska. Ten sposób olimpijskiej narracji będziemy kontynuować w kolejnych edycjach.