Tylko nie Janusz i Grażyna, czyli o imionach: nadanych w 2023 roku oraz tych niechcianych

W 2023 roku urodziło się w Gdańsku 7198 dzieci, najwięcej - w styczniu

Fot. Pixabay.com

Jak liczone są statystyki urodzeń z danych Urzędu Stanu Cywilnego?

Urząd Stanu Cywilnego w Gdańsku ma obowiązek sporządzić akty urodzenia dla wszystkich dzieci, które przyszły na świat w gdańskich szpitalach i domach. Nie wszystkie te noworodki są małymi gdańszczanami i gdańszczankami. Na porodówkach w naszym mieście rodzą się także dzieci mieszkańców innych gmin - trzeba pamiętać, że także one są ujęte w przedstawionych statystykach aktów urodzenia, także jeśli chodzi o imiona. 

Liczba dzieci urodzonych w Gdańsku spadła niestety czwarty rok z rzędu. Maluchów było o 613 mniej niż w roku 2022 i aż o 2063 mniej niż w roku 2019. Do tematu statystyk narodzin wrócimy szerzej w dalszej części artykułu.

W tym roku - wyjątkowo - zacznijmy od imion.

Dziecięca strona miasta - zaglądamy do archiwów Urzędu Stanu Cywilnego w Gdańsku

Popularne imiona dla dziewczynki

W pierwszej dziesiątce imion żeńskich niewiele się zmienia. W czołówce w większości od lat pozostają te same imiona, raz sięgając podium, raz z niego spadając. Np. najczęściej wybierana w roku ubiegłym Laura, w 2022 roku była zaledwie na miejscu czwartym. Z kolei “królowa” roku 2022 - Zuzanna, rok później nie była już tak często wybierana (spadek na 3 pozycję, ex aequo z Julią). Natomiast Zofia i Maja w ubiegłym roku tylko wymieniły się miejscami na “pudle (Zosia w 2022 roku była na drugim, a Maja na trzecim miejscu). 

Nowością wśród najpopularniejszych imion żeńskich jest Alicja, ze stawki wypadła zaś póki co Klara. 

1. Laura - imię nadano 122 razy
2. Zofia - 107
3. Zuzanna oraz Julia - 103 
4. Maja - 101
5. Helena i Oliwia - 83
6. Hanna - 74
7. Liliana - 73
8. Alicja - 71

Popularne imiona dla chłopca

W męskich imionach nastąpiły bardziej dynamiczne zmiany. Jakub, od lat piastujący pozycje w pierwszej trójce najchętniej wybieranych imion dla chłopców, w 2023 roku wypadł całkowicie z pierwszej dziesiątki, podobnie jak inny wieloletni “ulubieniec” - Nikodem. Natomiast imię Jan, które w 2022 rok temu zamykało pierwszą dziesiątkę, rok później ją otwiera (i to nie po raz pierwszy w ostatnich latach). Do grona faworytów z największym impetem wkroczył zaś Filip - na piątą lokatę, świeżo upieczonym rodzicom w zeszłym roku podobało się także imię Maksymilian.

1. Jan - imię nadano 150 razy
2. Leon - 134
3. Aleksander - 119
4. Antoni - 113
5. Filip - 112
6. Ignacy - 111
7. Stanisław - 105
8. Franciszek i Mikołaj - 95 
9. Maksymilian - 86

Imiona rzadkie nadane w Gdańsku

Oto imiona, które w 2023 roku zostały nadane przynajmniej dwa razy w naszym mieście

• Żeńskie: Pelagia, Luna, Rufina, Kiara, Simina, Melissa
• Męskie: Rafan, Platon, August, Arsen, Naron, Damazy

Nie wszystkie brzmią znajomo…

- Nie ma czegoś takiego jak rejestr imion dozwolonych w Polsce. Rodzice mogą również nadawać imiona, które nie mają tradycji w naszym kraju i takie, które nie wskazują jednoznacznie na płeć - mówi Grażyna Gorczyca, kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w Gdańsku. - Jeżeli pracownicy urzędu mają wątpliwości, czy imię wskazane przez rodziców rzeczywiście jest imieniem, zwracamy się z prośbą o opinię do Rady Języka Polskiego. Rada zawsze służy nam pomocą, na podstawie jej opinii podejmujemy wówczas decyzję. Coraz częściej rodzice wybierają formy imienia, tradycyjnie uznawane za zdrobnienia. O ile Magda, Ola, Tola czy Kuba są już przez Radę uznane za odrębne imiona, o tyle Marysia, czy Marysieńka już nie i wówczas w akcie urodzenia wpisana może być wyłącznie Maria.

Grażyna Gorczyca przyznaje, że czasem wyobraźnia rodziców przychodzących zarejestrować malucha w USC przekracza wyobraźnię pracowników urzędu.

Wybierając imię dla dziecka trzeba myśleć przede wszystkim o jego przyszłości

Fot. Pixabay.com

- Na szczęście nasi klienci są naprawdę fantastyczni i jeśli przychodzą z jakimś “mocnym” pomysłem na imię, w trosce o dziecko najczęściej udaje się nam ich przekonać, żeby odłożyli na bok swój rodzicielski atrybut, jakim jest przywilej nadania imienia dziecku i pomyśleli, co będzie, kiedy syn, czy córka z takim “mocnym” imieniem pójdzie do przedszkola i szkoły - opowiada kierownik USC.

Jak zmienić imię?

Niezbyt udany wybór imienia jest odwracalny w następujący sposób:

• do sześciu miesięcy od daty sporządzenia aktu urodzenia dziecka można zmienić mu imię, czy też imiona, na podstawie oświadczenia złożonego w USC;
• po upływie tego czasu pozostaje zmiana imienia w trybie administracyjnym, również w USC. Musi to być wniosek przemyślany, wsparty obszernym uzasadnieniem pisemnym.

Grażyna i Janusz? Lepiej nie…

Praktyka gdańskiego USC pokazuje, że rodzice decydują się na zmianę imienia dziecka najczęściej właśnie przed jego pójściem do przedszkola.

- Weźmy imiona Grażyna i Janusz (ja mam na imię Grażyna i bardzo się z tego cieszę!). Nie są to generalnie imiona ośmieszające, ale jeśli weźmiemy pod uwagę popularność dowcipów o Grażynie i Januszu, można się spodziewać, że dzieci obdarzone tymi imionami, będą narażone na wyśmianie - tłumaczy Grażyna Gorczyca. - Kiedy dwa lata temu pojawili się rodzice z pomysłem nazwania dziewczynki Grażyna, stanęło na tym, że dostała to imię jako drugie. Ale Janusza zmieniano już w Gdańsku kilka razy - między innymi na Jana. 

Zmiany imienia dziecka rodzice najczęściej dokonują przed jego pójściem do przedszkola. Zdjęcie ilustracyjne - zakończenie roku przedszkolnego w publicznym przedszkolu Octopus

Fot. Grzegorz Mehring/www.gdansk.pl

Dorosły też może zmienić imię. I nazwisko

Jeśli dorosły człowiek nie utożsamia się z imieniem, które nadali mu rodzice i od lat używa innego, jest to wystarczający powód (wskazany wprost w odpowiedniej ustawie), by je zmienić. Osoba pełnoletnia może również wystąpić o zmianę nazwiska.

Kilka lat temu mocno już starsza gdańska seniorka, która według aktu urodzenia miała na imię Zofia (imię losowe), poprosiła o zmianę imienia na Anna, ponieważ całe życie tak na nią mówiono. “Chciałabym tę Annę mieć na nagrobku, bo całe życie nią byłam” - napisała kobieta w uzasadnieniu wniosku. Imię zostało zmienione.

W 2023 roku kierownik USC w Gdańsku podjął łącznie 734 decyzje administracyjne dotyczące zmiany imienia lub nazwiska - przy czym nie wszystkie były pozytywne. 

Spada liczba urodzeń w Gdańsku. Najchętniej nadawane imiona - Jan nie jest już królem, ale wróciła Zuzanna

Statystyki urodzeń w Gdańsku w 2023 roku

Na terenie Gdańska rodzi się coraz mniej dzieci - rok 2023 był czwartym z rzędu ze znacznym spadkiem liczby urodzeń, przy czym:

• największy spadek liczby noworodków rok do roku miał miejsce między rokiem 2021 a 22: liczba urodzeń spadła wówczas o 859;
• różnica rok do roku między rokiem 2023 a 22 jest nieco niższa - wynosi  613 
• jeśli odniesiemy dane urodzeń za rok 2023 do ostatniego roku wzrostu (był nim rok 2019) różnica wyniesie już 2063

SZCZEGÓŁOWE DANE W PONIŻSZEJ TABELI

W 2023 roku roku w Gdańsku 145 razy urodziły się bliźnięta (rok temu - 164), a 6 razy  trojaczki (5 razy w 2022 roku).