NASZ FILM Z WIZYTY KSIĘCIA NORWEGII W GDAŃSKU:
Haakon na moście
Oczywiście, że była to wizyta kurtuazyjna. Ale jednak coś więcej. Norweski książę koronny, jak się dowiedzieliśmy od norweskiego korpusu dyplomatycznego, odbędzie tej wiosny tylko jedną wizytę zagraniczną: właśnie do Polski. Czyli - już bez zbędnej kurtuazji - Polska jest po prostu bardzo istotnym partnerem handlowym, militarnym i politycznym dla Norwegii.
Król Norwegii pełni przede wszystkim rolę reprezentacyjną i ceremonialną. Mianuje premiera, podpisuje ustawy parlamentarne, reprezentuje kraj na zewnątrz. Jego wizyty są uważnie śledzone przez norweskie media. Książę koronny Haakon już przygotowuje się do roli jaką przejmie kiedyś po ojcu Haraldzie V.
Norwegia nie jest częścią UE - paradoksalnie jest na to zbyt bogata. Po odkryciu w Morzu Północnym złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, Norwegia jest jednym z najbogatszych krajów świata. Poza tym Norwegowie, trochę jak Brytyjczycy, nigdy nie czuli aż tak mocnych związków z Europą. Mentalnie są nieco outsiderami.
Norwegia jest jednak połączona z Europą gospodarczo, militarnie (NATO) i kulturalnie. Dlatego właśnie książę koronny Haakon, poza zwiedzaniem Gdańska, przyjechał tu z silną reprezentacją biznesową, na czele z sekretarz stanu w norweskim ministerstwie handlu panią Ragnhild Sjoner Syrstad.
Poza tym w norweskiej delegacji, która odwiedziła Gdańsk, byli reprezentanci rządu w Oslo odpowiadający za przemysł, rybołówstwo i obronność, a także reprezentanci firm z sektora energetyki i morskiego. Wizyta księcia Haakona w Polsce jest bowiem okazją dla Norwegów do rozwinięcia strategicznej współpracy z polskimi, w tym pomorskimi przedsiębiorcami. W konferencjach gospodarczych w Gdańsku i Warszawie, organizowanych przy okazji wizyty księcia, wzięli udział przedstawiciele firm: Equinor, Aker Solutions, Kongsberg, DNV, Tomra i Teleplan. Hasło norweskiej gospodarki: "zrównoważony biznes na rzecz zielonej przyszłości i niezawodne dostawy energii".
Dodajmy do tego, że Polaków w Norwegii mieszka ponad 130 tysięcy - to najliczniejsza mniejszość w tym liczącym 5,5 mln mieszkańców narodzie.
Historia, literatura, wiatraki
Wizytę w Gdańsku książę koronny Haakon rozpoczął o godz. 14 od spaceru z prezydent Gdańska Aleksandrą Dulkiewicz od Zielonego Mostu, przez Bramę Zieloną aż do Ratusza Głównego Miasta. Towarzyszyła im licencjonowana przewodniczka Gabriela Kosicka. Podczas spaceru książę podziwiał Gdańsk.
Czytaj także: Przewodniczka królów i książąt
Później spotkał się z prof. Marią Sibińską, profesor UG, tłumaczką literatury norweskiej, literaturoznawczynią oraz trzema studentkami wydziału skandynawistyki UG. Rozmawiali o edukacji i życiu młodych ludzi.
Następnie książę odwiedził Ośrodek Kultury Morskiej / oddział Narodowego Muzeum Morskiego, gdzie odsłonił tablicę pamiątkową z okazji budowy w Łebie bazy norweskiego koncernu Equinor, który rozwija farmy wiatrowe na Bałtyku wraz z firmą Polenergia [Equinor i Polenergia realizują wspólnie trzy morskie farmy wiatrowe o łącznej mocy do 3 GW - red.] Tablica ta zostanie wmurowana w Łebie, kiedy tamtejsza baza operacyjno-serwisowa będzie już gotowa. Ma to nastąpić w połowie 2026 roku.
Około godz. 17 Haakon złożył wieńce przed Pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970 i zwiedził Europejskie Centrum Solidarności, gdzie spotkał się także z laureatem Pokojowej Nagrody Nobla, byłym prezydentem Lechem Wałęsą.
Wieczorem w ECS, około godz. 18 zaplanowano spotkanie z przedstawicielami polskiego i norweskiego biznesu.
925 mln euro dla Polski
Z kolei w środę, 23 kwietnia, następca tronu Norwegii odwiedzi Warszawę (jedzie tam z Gdańska pociągiem pendolino). W programie m.in. wizyta w Szkole Podstawowowej nr 23, która została zmodernizowana z funduszy norweskich. Haakon zwiedzi też muzeum POLIN i spotka się z prezydentem RP Andrzejem Dudą.
Najważniejszą częścią wizyty w Warszawie będzie uroczystość podpisania memorandum w sprawie funduszy norweskich. Chodzi o umowy między Polską a Norwegią dotyczące wdrażania Funduszy Norweskich i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) na siedem lat.
Fundusze norweskie są formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznawanej przez Norwegię (ponad 90 proc.) oraz Islandię i Lichtenstein kilkunastu państwom Europy Środkowej i Południowej oraz krajom bałtyckim. Polsce w czwartej edycji przyznawania funduszy przysługuje 925 mln euro.
W ceremonii w środę w stolicy weźmie udział minister spraw zagranicznych Norwegii Espen Barth Eide, a stronę polską będzie reprezentować ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
Norweskie fundusze są w Polsce przeznaczone głównie na wsparcie społeczeństwa obywatelskiego, NGO-sów, edukacji i zielonej transformacji. Te wszystkie elementy są dla Norwegów bardzo ważne. Norwegowie, choć nie należą do UE, także dokładają się do wyrównania poziomu ekonomicznego i społecznego między ich krajem a Polską.
Kim jest Haakon?
Haakon jest jedynym synem króla Norwegii Haralda V. Urodził się w 1973 roku, po liceum wstąpił do marynarki wojennej, obecnie ma stopień admirała. Ponadto zdobył licencjat z politologii na Uniwersytecie Berkeley, a następnie studiował w London School of Economics, gdzie uzyskał stopień magistra. Jego żoną jest księżna Mette-Marit Tjessem Hoiby, z którą ma syna i córkę. W Norwegii jest bardzo popularny. Niestety jego żona jest chora na włóknienie płuc.
Ciekawostka: Haakon przez chwilę zastępował nawet ojca w obowiązkach głowy państwa. Od października 2003 do kwietnia 2004, gdy król walczył z nowotworem, książę był regentem. Druga taka sytuacja miała miejsce w marcu 2005 roku, gdy Harald V przeszedł operację serca.
Zobacz naszą fotorelację z wizyty księcia Haakona w Gdańsku:
