• Start
  • Wiadomości
  • Nie żyje Jerzy Krechowicz - pedagog, malarz, grafik, rektor ASP

Nie żyje Jerzy Krechowicz - wybitny gdański twórca, pedagog, malarz, grafik, rektor ASP

W poniedziałek, 20 lutego, zmarł wybitny gdański artysta Jerzy Krechowicz. Uprawiał rysunek, malarstwo, grafikę użytkową, był scenografem i reżyserem teatralnym. W latach 60. kierował stworzonym przez siebie awangardowym Teatrem "Galeria" w Klubie Studentów Wybrzeża Żak (dziś Klub Żak), od 1996 do 2002 roku był rektorem ASP w Gdańsku. Miał 86 lat.
20.02.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Twarz mężczyzny z bródką
Jerzy Krechowicz (1937-2023)
fot. Wojtek Jakubowski / KFP

Jerzy Krechowicz urodził się 3 stycznia 1937 w Tokach, w powiecie zbaraskim, na terenach dzisiejszej Ukrainy. Studiował na PWSSP w Gdańsku (od 1996 roku: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku), dyplom uzyskał w 1961 roku w Pracowni Malarstwa prof. Stanisława Borysowskiego. Na uczelni prowadził przez wiele lat pracownię projektowania graficznego. Tytuł profesora uzyskał w 1993 roku. W latach 1987–1994 i 2002–2006 kierował Katedrą Projektowania Graficznego, równocześnie - w latach 1996-2002 - był rektorem Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.

Uprawiał rysunek, malarstwo, grafikę użytkową, był scenografem i reżyserem teatralnym, związanym z Klubem Studentów Wybrzeża Żak [instytucję przemianowano w latach 90. na Klub Studentów Żak; dziś jest to Klub Żak], gdzie stworzył i był głównym animatorem kabaretu “To tu” oraz Teatru "Galeria". "Galeria" (1961–1967) była rodzajem teatru plastycznego (aktorzy byli malarzami), łączącego materię teatru z galerią malarską. Eksperymentalne działania Krechowicza wyprzedzały twórczość Józefa Szajny i Tadeusza Kantora.

- W Żaku w różnych okresach zajmowałem się różnymi rzeczami – od kabaretu, przez eksperyment teatralny, wystawiennictwo, aż do scenografii w zaprzyjaźnionych teatrach - wspominał Jerzy Krechowicz (na podst. FB Magdalena Renk). - Przywołując tamten czas bardzo pozytywnie wspominam ówczesną publiczność. Ogólnie mogę o niej powiedzieć, że była wspaniała (…) Nasz związek z tą publicznością był rodzajem wspólnoty kształcenia się nawzajem. W tamtym okresie zaczynały do nas docierać dzieła literatury światowej. Między nami a publicznością szybko powstał wspólny kontekst, coś, co można by nazwać wspólnotą domysłów. Dzięki temu porozumieniu, wiele sformułowań, którymi posługiwaliśmy się w kabarecie nabierała podwójnego sensu, który rozumieliśmy my i nasza publiczność. Niezupełnie świadomie rodziło się poczucie wolności, które było czymś zupełnie innym niż przytłaczająca nas zewnętrzna szarość. Z czasem cenzura zaczęła zabraniać tych występów, a w nas było coraz więcej świadomości, w co tak naprawdę się bawimy.

Starszy mężczyzna w stroju galowym rektora akademii sztuk pięknych - nosi czarny biret, czerwoną togę i złoty łańcuch
Prof. Jerzy Krechowicz - rektor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku (w latach 1996-2002) podczas uroczystości w maju 2002 roku
fot. Wojtek Jakubowski /KFP

Jako malarz, Jerzy Krechowicz w latach 60. i 70. XX wieku, malował obrazy sztalugowe, polemicznie lub ironicznie nawiązujące do modnych nurtów, np. do malarstwa materii - ciemne, monochromatyczne prace o gęstej, drapieżnej powierzchni, sugerujące dosłowną tkaninę - lub ekspresyjne, „organiczne” rysunki farbą drukarską. Ich swoistą kontynuacją były półabstrakcyjne obrazy z użyciem skóry oraz skano-collages, reliefowe quasi-organiczne formy, jakby ze zdegradowanych mechanizmów. Do pop-artu nawiązywały jego kompozycje w stylu collages, z mnogością szczegółów i cytatów zaczerpniętych z masowej i artystycznej ikonosfery.

Jerzy Krechowicz był autorem wielu plakatów dla instytucji kultury, a jako scenograf współpracował między innymi z: gdańskim Teatrem Rozmów (1962–1964), Państwową Operą Bałtycką (1972–1975), Teatrem Wybrzeże (1971), Teatrem Muzycznym w Gdyni (1979), Dramatycznym w Elblągu, Teatrem Miniatura; współpracował (scenografia, konsultacja plastyczna) w spektaklach telewizyjnych (1972, 1978).

W 2002 roku za zasługi dla Gdańska oraz za całokształt działalności artystycznej i dydaktycznej profesora uhonorowano Medalem Księcia Mściwoja II. Czterokrotnie - w latach 2002, 2007, 2011, 2017 - otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1978) i Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis" (2018). 

Jerzy Krechowicz mieszkał i pracował w Gdańsku. Zmarł w poniedziałek, 20 lutego 2023 roku. Miał 86 lat. 

 

TV

Grand Prix Jarmarku Bożonarodzeniowego 2024 przyznane