![Widok ogólny na otwarty tryptyk Sąd Ostateczny Hansa Memlinga Widok ogólny na otwarty tryptyk Sąd Ostateczny Hansa Memlinga](download/2018-07/110491.jpg)
Oddział Sztuki Dawnej, którego siedziba mieści się przy ulicy Toruńskiej w Gdańsku znany jest zwiedzającym z całego świata. To tu bowiem oglądać można tryptyk „Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga, jedno z najważniejszych dzieł sztuki nie tylko w zbiorach Muzeum Narodowego w Gdańsku, ale w zbiorach polskich w ogóle.
Myliłby się jednak ten, kto sądzi, że słynny obraz jest jedynym powodem, dla którego warto odwiedzić placówkę. Jej zbiory skrywają inne wielkie dzieła, m.in. malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, które powstały na przestrzeni wieków - od XV do XVII. Do kolekcji, posiadanej przez Muzeum, należą prace takich mistrzów, jak Peter Bruegel Młodszy, Jan Brueghel Starszy, Jacob Swanenburgh, Paul Vredeman de Vries czy Jan Fyt i wielu innych.
W zbiorach muzeum znajdują się także dzieła malarstwa gdańskiego - ponad 260 prac powstałych od XVI wieku do początków XX stulecia. Są wśród nich dzieła Hansa Vredemana de Vrie, Daniela Schultza, Antona Mollera czy Andreasa Stecha, reprezentujące najważniejsze kierunki i artystów w dawnej sztuce gdańskiej.
Jeśli chodzi o dzieła tego ostatniego, to Muzeum Narodowe w Gdańsku może się pochwalić aż 21. egzemplarzami jego prac. To 10 obrazów olejnych i 11 szkiców. Wśród nich są portrety i szkice religijne, m.in.: „Namaszczenie Dawida” (lata 1670-80), „Żony Dariusza przed Aleksandrem” (1674 r.), „Ścięcie św. Jana” (ok. 1676 r.), szereg prac powstałych w 1680 roku: „Prorok”, „Porwanie Europy”, „Prześladowanie chrześcijan”, „Drabina Jakubowa”, „Wskrzeszenie zmarłych”, „Chrystus w obłokach” oraz „Chrystus w otoczeniu świętych”, do tego portret Gabriela Schumanna (1685 r.) i pochodzący z tego samego okresu portret gdańskiej patrycjuszki, czy nieco wcześniejszy portret Heinricha Schwarzwaldta (1682 r.). Kolekcję Stecha w MNG wzbogaca też „Martwa natura z wiewiórką” (lata 1672-1678).
- Większość jego dzieł, które posiada Muzeum Narodowe w Gdańsku można oglądać w oddziale Sztuki Dawnej MNG. Część z nich, zwłaszcza szkice, przechowywane są w magazynie, ze względu na kruchość materiału - mówi kurator Pracowni Malarstwa Gdańskiego Muzeum Narodowego w Gdańsku, Magdalena Mielnik.
![Andreas Stech - Martwa natura z wiewiórką (1672 r.) Andreas Stech - Martwa natura z wiewiórką (1672 r.)](download/2018-07/110488.jpg)
Kolekcję Oddziału Sztuki Dawnej uzupełniają bogate zbiory rysunków i rycin, prezentujące dokonania wszystkich szkół europejskich od końca XV do XIX wieku - w tym zbiór rycin Albrechta Dürera i unikalny zespół rycin Rembrandta, które można było podziwiać podczas tegorocznej Nocy Muzeów.
Placówka może też się pochwalić imponującą kolekcją mebli gdańskich i północnoeuropejskich, artystycznymi wyrobami konwisarskimi, kowalskimi, złotniczymi i ludwisarskimi oraz obiektami z miedzi i mosiądzu. Zobaczyć tu można zespół tkanin i haftów (Muzeum jest w posiadaniu około 100 obiektów) pochodzących z okresu XIII-XX wieku, a także kolekcję ceramiki, obejmującą obiekty ceramiczne niemal z całej Europy.
W 2013 roku Muzeum Narodowe w Gdańsku wzbogaciło się o XVIII-wieczną Biblię słynnej gdańskiej rodziny Gralathów, kilkanaście obrazów i cenne pamiątki związane z historią rodziny. Do Muzeum zabytki trafiły w darze od spadkobierców rodu.
![Jeden z darów rodziny Gralathów dla Muzeum Narodowego w Gdańsku Jeden z darów rodziny Gralathów dla Muzeum Narodowego w Gdańsku](download/2018-07/110489.jpg)
Natomiast pod koniec czerwca tego roku gdańska instytucja zyskała obraz „Zesłanie Ducha Świętego”, wybitnego gdańskiego malarza Izaaka van den Blocke. Dzieło, datowane na około 1610 r., pierwotnie znajdowało się w drugiej kondygnacji niezachowanego, późnobarokowego ołtarza głównego z kościoła św. Brygidy w Gdańsku.
Po roku 1945 zaginęło, odnalazło się dopiero kilkadziesiąt lat później - w 2007 r. Przez ten czas obraz widniał na liście dzieł utraconych prowadzonej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego od 1992 r.
- Dramatyczne losy tego obrazu właśnie się kończą, a zaczyna ciężka praca konserwatorska - powiedział Wojciech Bonisławski podczas uroczystości przekazania dzieła Muzeum Narodowemu w Gdańsku przez sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosława Sellina.
Niestety, „Zesłanie Ducha Świętego” ma liczne uszkodzenia, dlatego przed konserwatorami żmudny proces odzyskiwania świetności dzieła. Odrestaurowany obraz Muzeum zamierza umieścić w stałej Galerii Nowożytnego Malarstwa Gdańskiego.
![Zesłanie Ducha Świętego - najnowsze dzieło w kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku Zesłanie Ducha Świętego - najnowsze dzieło w kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku](download/2018-07/110490.jpg)
Także Oddział Sztuki Nowoczesnej, z siedzibą przy ulicy Cystersów, posiada w salach wystawienniczych i magazynach prawdziwe perełki. Wśród nich najwięcej znajdziemy rysunków i obrazów współczesnych.
- Zbiory malarstwa polskiego XIX i początku XX wieku zawiera prace artystów reprezentujących prawie wszystkie kierunki i tendencje sztuki polskiej tamtego okresu (Matejko, Boznańska, Gierymski, Podkowiński, Malczewski i inni) - mówi Małgorzata Posadzka, rzecznik Muzeum Narodowego w Gdańsku. - W zbiorze znajdują się też dzieła graficzne, ceramika, rzeźba i tkanina artystyczna. Malarstwo XX wieku reprezentowane jest przez prace kolorystów ze szkoły gdańskiej (Studnicki, Wnukowa, i inni) i innych ośrodków w Polsce; prace tradycjonalistów, z dziełami Suchanka i Mokwy na czele.
Ważne miejsce w zbiorach sztuki nowoczesnej zajmują też kolekcje teatraliów, a więc dekoracje, kostiumy, plakaty teatralne, dokumentujące historię teatru polskiego - z pracami Mariana Kołodzieja, Aliny Afanasjew i Włodzimierza Komorowskiego na czele. Znajduje się tu także kolekcja ponad 65 prac Güntera Grassa i duży zespół dzieł artystów francuskich, między innymi Georga Braque'a, Wassilego Kandinskiego i Marca Chagalla.