Prace prowadzono w ramach projektu „Ochrona zasobów genowych dziko rosnących zagrożonych gatunków roślin naczyniowych Pomorza Gdańskiego”, sfinansowanego ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Projektem objęto 97 gatunków w różnym stopniu zagrożonych na obszarze Pomorza Gdańskiego. Z grupy tej 31 gatunków jest objętych prawną ochroną ścisłą, a 15 ochroną częściową. Dla 46 gatunków zastosowano którąś (lub wszystkie) z wyżej wspomnianych metod ochrony ex situ, dla pozostałych 51 dokonano rozpoznania ich stanowisk i zasobów w regionie.
- W ramach pracy naukowej naszego zespołu staramy się zbierać informacje odnośnie zasobów tych gatunków, a także istniejących i potencjalnych zagrożeń dla ich trwania na stanowiskach naturalnych - mówi dr Magdalena Lazarus z Katedry Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody Wydziału Biologii UG, kierownik projektu. - Dzięki temu jesteśmy w stanie planować skuteczne metody ochrony gatunków roślin szczególnie cennych w naszym regionie. Nie zawsze możliwe jest zachowanie stanowisk gatunków w naturze. Dlatego warto, przynajmniej dla wybranych taksonów, stosować również metody ochrony ex-situ, a więc poza miejscem naturalnego występowania, np. poprzez uprawę w ogrodach botanicznych lub przechowywanie materiału nasiennego. Metody te są stosowane na całym świecie powszechnie. My naszymi działaniami wpisujemy się w ten trend.
Dzięki pracom przy projekcie realizowanym przez Wydział Biologii UG, dla wybranych gatunków roślin naczyniowych uznanych za regionalnie rzadkie lub w różnym stopniu zagrożone, stworzono zabezpieczenie ich zasobów genowych. W tym celu wykorzystano cztery różne metody ochrony ex situ: założenie banku nasion, założenie banku tkanek w postaci kultur in vitro, założenie banku izolatów DNA a także uprawę roślin w Gołubieńskim Ogrodzie Botanicznym.
Jak czytamy w sprawozdaniu z realizacji projektu, w jego efekcie utworzono bank nasion dla 33 gatunków roślin rzadkich i zagrożonych na Pomorzu Gdańskim. Utworzono również bank kultur in vitro gatunków rzadkich i zagrożonych na Pomorzu Gdańskim.
- Obecnie w ramach kolekcji kultur in vitro hodowanych jest 15 gatunków, jednakże dla łącznie 23 gatunków przygotowaliśmy już odpowiednie protokoły wprowadzania tych taksonów do hodowli - tłumaczy dr Magdalena Lazarus.
Prowadzony na UG projekt jest niezwykle cenny - dzięki niemu wiele gatunków roślin zostało zabezpieczonych, a w razie ich wyginięcia w naturze, będzie możliwe odtworzenie ich populacji w przyszłości.
Przypomnijmy, w latach 2018-2022 pracownicy Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego realizowali projekt pn. „Ochrona zasobów genowych dziko rosnących zagrożonych gatunków roślin naczyniowych Pomorza Gdańskiego” sfinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Koszt kwalifikowany zadania w wysokości 50 000 zł pokryła całkowicie dotacja ze środków WFOŚiGW w Gdańsku.
Pełen raport z prowadzonych prac dostępny na stronie Wydziału Biologii UG
