- Okres tak zwanego drugiego Wolnego Miasta Gdańska to temat wciąż budzący emocje pokoleń Polaków pamiętających dwudziestolecie międzywojenne i lata II wojny światowej – mówi Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności, jeden z organizatorów konferencji.
- Organizatorzy mają nadzieję, że konferencja pozwoli zrozumieć, dlaczego obecność niewielkiego postwersalskiego tworu politycznego na mapach świata była niechcianym kompromisem – podsumowuje Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. I dodaje: - Konferencja była planowana na stulecie powstania Wolnego Miasta Gdańska, przypadającą w roku 2020, ale ze względu na czas pandemii zapraszamy na nią dopiero teraz.
W organizację konferencji zaangażowanych jest pięć instytucji naukowych z Polski, dwie uczelnie, trzy instytucje muzealne i miasto Gdańsk.
PROGRAM
5/11/2021 | PIĄTEK | Europejskie Centrum Solidarności - biblioteka
9.00-10.45 Sekcja I | Wolne Miasta przed Wolnym Miastem
- prof. Ralf Roth, Frankfurt | Szczęśliwy czas. Wolne Miasto Frankfurt 1816–1866
- prof. Andrzej Chwalba, Kraków | Zgniły kompromis. Wolne Miasto Kraków
- prof. Miloš Řezník, Warszawa | Pierwsze Wolne Miasto Gdańsk
dyskusja
10.45-11.15 przerwa
11.15-13.00 Sekcja II, część 1 | Wolne Miasto Gdańsk - perspektywy wewnętrzne
- dr Bennet Brämer, Berlin | Konstytucja Wolnego Miasta Gdańska w perspektywie porównawczej
- dr Jan Daniluk, Gdańsk | Oblicza nowoczesności. Radio w Wolnym Mieście Gdańsku
- prof. Grzegorz Berendt, Gdańsk | Migracje do Wolnego Miasta i z Wolnego Miasta
dyskusja
13.00-14.30 przerwa
14.20-16.45 Sekcja II, część 2
- mgr Adrian Mitter, Toronto/Marburg | Wolne Miasto Gdańsk jako centrum legalnego i nielegalnego handlu
- prof. Marek Kornat, Warszawa | Polska polityka wobec Wolnego Miasta Gdańska
- dr Jerzy Łazor, Warszawa | Gdańsk, Gdynia a francuski kapitał w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym
- prof. Luciano Segreto, Florencja/Gdańsk | Niemożliwa oferta. Gospodarka i finanse Wolnego Miasta Gdańska
dyskusja
16.45-17.15 przerwa
17.15-19.45 Sekcja II, część 3
- mgr Andrzej Trzeciak, Gdańsk | Międzywojenna stocznia gdańska (Danziger Werft) jako polska współwłasność oraz sytuacja jej polskich pracowników 1918-1939
- dr Magdalena Staręga, Gdańsk | Ludwig Noé - przemysłowiec, inżynier, polityk i dyplomata
- prof. Jacek Friedrich, Gdańsk | Symbolika Wolnego Miasta
- mgr Jagoda Załęska-Kaczko, Gdańsk | Nazyfikacja przestrzeni publicznej w Wolnym Mieście Gdańsk (wybrane zagadnienia)
dyskusja
6/11/2021 | SOBOTA | Europejskie Centrum Solidarności - biblioteka
9.30-12.30 Sekcja IV | Porównania
- dr Martyn Housden, Bradford | Liga Narodów a Gdańsk
- prof. Ruth Leiserowitz, Warszawa | Zazdrosny o Gdańsk. Międzywojenne perspektywy z Kłajpedy
- prof. Raoul Pupo, Patrick Karlsen, Triest | Wolne Miasto Fiume, Wolne Terytorium Triestu: porównanie
- dr Marco Bresciani, Florencja | „Gdańsk nad Adriatykiem”. Powojenna dyskusja o Wolnym Terytorium Triest
- prof. Wojciech Skóra, Słupsk | Gdańska arkadia szpiegowska. Wolne Miasto jako miejsce konfrontacji i współpracy służb wywiadowczych państw europejskich
dyskusja
12.30-14.00 przerwa
14.00-16.00 Sekcja V | Wolne Miasto Gdańsk - historia pamięci
- prof. Peter Oliver Loew, Darmstadt | Wolne Miasto Gdańsk żyje dalej
- prof. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, Gdańsk | Figury pamięci – interpretacje – dialogi.
- Obraz Wolnego Miasta Gdańska w autobiografiach autorów pochodzenia żydowskiego
- dr Magdalena Sacha, Gdańsk | Wolne Miasto Gdańsk – między granicą realną a fantomową
dyskusja
16.00 Podsumowania
organizatorzy
prof. Grzegorz Berendt, prof. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, prof. Jacek Friedrich, Basil Kerski, dr Przemysław Ruchlewski, dr Judyta Bielanowska,
prof. Edmund Kizik, prof. Peter Oliver Loew, Adrian Mitter, prof. Miloš Řezník, prof. Luciano Segreto, dr Ewa Szymańska
instytucje uczestniczące
Deutsches Polen-Institut Darmstadt, Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska,
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, Herder-Institut Marburg, Muzeum Gdańska,
Europejskie Centrum Solidarności, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Instytut Kaszubski, Miasto Gdańsk
