W miejscu, gdzie dziś stoi dawna Szkoła Wojenna istniała kiedyś nekropolia
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl
Zachowana oryginalna substancja
Już wcześniej dawna Szkoła Wojenna była wpisana do gminnej ewidencji zabytków.
- Wpis do rejestru zabytków, który dokonał się ostatnio, oznacza najwyższą formę ochrony konserwatorskiej. Wszelkie prace w tego rodzaju budynku muszą odbywać się pod ścisłym nadzorem konserwatora zabytków, a nieprzestrzeganie jego wytycznych grozi dla inwestora szykanami - tłumaczy Marcin Tymiński, rzecznik prasowy Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Decyzję o wpisaniu dawnej Szkoły Wojennej na listę zabytków poprzedziło zebranie obszernej dokumentacji dotyczącej nieruchomości.
- Bezsporne jest, iż budynek przetrwał w praktycznie niezmienionej formie do czasów współczesnych, zachowując swoją historyczną, autentyczną substancję architektoniczną (…) Niektóre współczesne przemiany (…) są działaniami odwracalnymi (…) nienaruszającymi jego oryginalnej substancji
- czytamy w uzasadnieniu wpisu.
Zdjęcie z przełomu XIX i XX wieku
Fot. Fotopolska.eu
- Zakres posiadanych przez ten obiekt wartości historycznych m.in. rola, jaką odegrał dla militarnego rozwoju Gdańska, czy w szerszym kontekście dawnych Prus Wschodnich, artystycznych i naukowych, chociażby w kontekście badań nad architekturą dawnych szkół wojennych, jest znaczący na tyle, że w interesie społecznym leży jego ścisła ochrona prawna poprzez wpis do rejestru zabytków - podkreśla Dariusz Chmielewski, Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Jaka jest historia zabytku?
Jak podaje Gedanopedia, internetowa encyklopedia Gdańska, na miejscu dawnej Szkoły Wojennej istniał kiedyś cmentarz. Początkowo istniały tam koszary dla saperów. W latach 1893-1894 gruntownie przebudowane na Szkołę Wojenną, dodano wówczas piętro i poddasze.
Gdzie i kiedy zaczął się stary Gdańsk? W Dworze Artusa poznaliśmy fakty i hipotezy
Gmach główny składał się z dwóch skrzydeł bocznych oraz z części środkowej, umieszczonej na narożu z portalem wejściowym na osi.
Na parterze znajdowało się biuro komendanta szkoły, kantyny (oficerska i dla kadetów), sala bilardowa i czytelnia, pomieszczenia gospodarcze i magazynowe; na piętrach – sale wykładowe, biblioteka, izba chorych, wieloosobowe izby mieszkalne dla kadetów (chorążych) oraz mieszkania służbowe dla kadry oficerskiej. Elewacje wykonano z czerwonej cegły licowej i kamiennych detali architektonicznych.
Budynek dawnej Szkoły Wojennej został zbudowany w stylu nawiązującym do niemieckiej architektury renesansowej
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl
Szkoła została otwarta w 1893 r. Kształciła kandydatów (chorążych) na oficerów; kurs trwał 35 tygodni i obejmował zajęcia teoretyczne (m.in. podstawy taktyki, terenoznawstwo, nauka o broni, język francuski lub rosyjski) i praktyczne (ćwiczenia gimnastyczne, strzelanie z broni ręcznej i artylerii, jazda konna, obsługa telegrafu).
Szkołę Wojenną ukończyło około 3500 podchorążych. Wśród nich Erwin Rommel (1912), późniejszy „lis pustyni” i dowódca Afrika Korps w czasie II wojny światowej oraz Lothar baron von Richthofen (1914), „Czerwony Baron”, as lotnictwa myśliwskiego podczas I Wojny Światowej.
W okresie międzywojennym w budynku mieścił się urząd podatkowy oraz zarządzająca finansami główna kasa Wolnego Miasta Gdańska. W tym czasie dobudowano na wewnętrznym dziedzińcu ceglany budynek położony równolegle do obecnej ul. 3 Maja. W 1939 r. kompleks ponownie przejęło wojsko: pełnił tymczasowe funkcje koszar i siedziby administracji wojskowej.
Obiekt nie uległ zniszczeniom w 1945 roku. Stał się siedzibą m.in. Zarządu Miasta, Miejskiej Rady Narodowej, Urzędu Stanu Cywilnego i Powiatowego Urzędu Pracy. Od kilku lat jest nieużytkowany.
