Powiedzieć, że polityka Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku w ostatnich latach budziła kontrowersje, to jak nic nie powiedzieć. Intensywna wycinka drzew na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego wywoływała protesty mieszkańców, aktywistów, trójmiejskich samorządowców i parlamentarzystów. Dotyczy to zresztą działań Lasów Państwowych na wielu obszarach w całym kraju. Skutki możemy oglądać spacerując po TPK - rozjechane ciężkim sprzętem leśne drogi, stosy drzew zgromadzone do wywózki i pocięcia na deski, łyse polany.
Ratujmy Trójmiejski Park Krajobrazowy. Petycję do Nadleśnictwa popiera prezydent Gdańska
Ta polityka LP oraz protesty społeczne doprowadziły do tego, że sprawą zajął się nowy rząd, wyłoniony po wyborach parlamentarnych w październiku 2023 roku. 8 stycznia b. r. nowa ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska ogłosiła moratorium, wprowadzając półroczny zakaz i ograniczenia wycinki drzew w 10 lokalizacjach kraju, obejmując 94 tys. ha lasów położonych na terenie 28 nadleśnictw, w tym na terenie Nadleśnictwa Gdańsk i Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Przed upływem pół roku ministerstwo przedłużyło zakaz, polecając jednocześnie, by Lasy Państwowe zaproponowały aktualizację objętych nim terenów. Kolejnym krokiem w celu zwiększenia ochrony lasów było rozpoczęcie na początku sierpnia prac nad projektem utworzenia w Polsce lasów społecznych wokół dużych aglomeracji miejskich. Wśród 12 wskazanych obszarów znalazł się Trójmiejski Park Krajobrazowy. Wskazane lasy mają być wyłączone spod intensywnej wycinki i pełnić przede wszystkim funkcje rekreacyjne, kontaktu mieszkańców z przyrodą, tworzyć zielone pierścienie wokół miast.
TPK ma być lasem społecznym. Resort klimatu i środowiska wskazał 14 lokalizacji w kraju
Poprawa komunikacji
W czwartek, 19 września w holu RDLP w Gdańsku odbyła się konferencja prasowa z udziałem przedstawicieli Lasów Państwowych - Łukasza Plonusa, rzecznika prasowego RDLP w Gdańsku, Adriana Wiśniowskiego, starszego specjalisty SL ds. społecznych funkcji lasu i organizacji oraz Marcina Naderzy, naczelnika Wydziału Zarządzania Zasobami Leśnymi. Z powodu innych obowiązków zabrakło dyrektora RDLP w Gdańsku Marka Kowalewskiego, ale jak zapowiedział rzecznik Plonus, takie konferencje planowane są raz w miesiącu, więc do spotkania dziennikarzy z dyrektorem dojdzie.
- Chcielibyśmy być transparentni i otworzyć nowy etap komunikacji w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, żeby po tych miesiącach, latach pewnej ciszy, powiedzieć pełnym głosem, co robimy, gdzie jesteśmy i jakie mamy plany na przyszłość – mówił Łukasz Plonus. – Jeśli chodzi o plany, to wspólnym mianownikiem jest społeczna funkcja lasów. Lasy Nadleśnictwa Gdańsk są tak naprawdę lasami aglomeracji trójmiejskiej i są one kluczowe dla mieszkańców Trójmiasta.
Zespół ds. lasów społecznych powołany
Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Klimatu i Środowiska, RDLP w Gdańsku rozpoczęło prace nad projektem utworzenia w Trójmieście lasów społecznych, które będą pełnić kluczową rolę w życiu lokalnych społeczności, uwzględniając zarówno ich potrzeby rekreacyjne, jak i ekologiczne. Kluczowe kryteria wyznaczania tych obszarów to między innymi: lasy o znaczeniu kulturowym, lasy intensywnie użytkowane rekreacyjnie, obszary w pobliżu ośrodków wypoczynkowych, a także tereny istotne z punktu widzenia usług ekosystemów i zaopatrzenia w wodę dla lokalnych społeczności.
W celu realizacji projektu, powołano lokalny zespół ds. lasów społecznych. W skład zespołu wchodzą przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska, lokalni posłowie, samorządowcy, organizacje społeczne, naukowcy, przedstawiciele Lasów Państwowych i przemysłu drzewnego. Nad całością procesu czuwać będzie wojewoda pomorska.
Pierwsze spotkanie zespołu odpowiedzialnego za obszar Trójmiasta odbyło się 12 września, a kolejne są zaplanowane na 25 września oraz 1, 3 i 10 października. Ostateczny raport z prac zespołu zostanie przekazany wojewodzie do końca października.
Konsultacje społeczne w sprawie moratorium zakończone
Od 15 lipca do 4 sierpnia trwały konsultacje społeczne zorganizowane przez RDLP w Gdańsku, w których mieszkańcy mogli wypowiedzieć się na temat przygotowanej aktualizacji terenów objętych moratorium z 8 stycznia.
Przypomnijmy, że w przygotowanej aktualizacji (i poddanej konsultacjom) Nadleśnictwo Gdańsk zwiększyło obszar ochrony obejmujący 500 ha o kolejne 10 ha. Zaproponowano dodanie 12 obszarów dodatkowych o powierzchni 60 ha, a także wyłączenie 12 obszarów o powierzchni 50 ha, argumentując przede wszystkim potrzebą poprawy obecnego stanu lasu - dostosowania jego składu gatunkowego do potencjalnego zbiorowiska leśnego, jakie powinno w danym miejscu występować. Czyli przywrócenie pierwotnego charakteru lasu tam gdzie kiedyś dominowała buczyna lub grądy, a poprzez sztuczne nasadzenia zaczęły dominować drzewa iglaste.
- Konsultacje społeczne stanowiły kluczowy element w procesie wprowadzonego moratorium na pozyskiwanie drewna w Nadleśnictwie Gdańsk. Łącznie zebrano 1115 opinii, które zostały przekazane za pośrednictwem poczty elektronicznej i tradycyjnej - poinformował Łukasz Plonus.
1028 opinii (92%) - wskazywała na negatywne skutki gospodarcze lub ograniczenia w dostępności lasów. 59 opinii (5%) - wyrażały akceptację dla propozycji RDLP w całości, uznając je za odpowiednio uzasadnione i korzystne dla ochrony środowiska bądź zawierały uwagi wobec konkretnych lokalizacji. Najmniej, bo 28 opinii (3%) wyrażało aprobatę dla moratoriów, a jednocześnie całościowo negowały propozycję aktualizacji przedstawioną przez RDLP.
Zgodnie z poleceniem ministerstwa wnioski zostały przedstawione w raporcie końcowym i przekazane ministerstwu, które podejmie dalsze decyzje.
Z całym raportem można zapoznać się na stronie Nadleśnictwa Gdańsk.
Koniec z wycinką całych połaci lasu
Najważniejszą wiadomość przekazano na koniec konferencji. Gdańska dyrekcja Lasów Państwowych pracuje obecnie nad nowym Planem Urządzenia Lasu (PUL) dotyczącym Nadleśnictwa Gdańsk na lata 2025–2034. PUL stanowi podstawowe narzędzie gospodarowania lasami i sformułowany zostanie podczas Narady Techniczno-Gospodarczej (NTG), zaplanowanej na 27 września 2024 r.
Jak poinformował Marcin Naderza, PUL dla Nadleśnictwa Gdańsk będzie wyróżniał się innowacyjnością ze względu na dążenie do uzyskania lasu wielowiekowego, wielopiętrowego a przede wszystkim wielogatunkowego. Będzie to możliwe dzięki przyjęciu zastosowania cięć przerębowych (rębnia V) oraz trzebieży przekształceniowej, a także całkowitej rezygnacji z rębni zupełnych i cięć zupełnych w ramach rębni gniazdowych. Jest to system użytkowania i odnowienia lasu, który pozwoli na efektywniejsze prowadzenie gospodarki leśnej przy jednoczesnym zachowaniu ciągłości lasu.
Oznacza to koniec wycinania całych połaci lasów, po których pozostają smutne, łyse polany. Wycinki będą punktowe, dzięki czemu zachowane zostaną drzewa o różnorodnych gatunkach i wieku, a charakter lasów ma być przede wszystkim hodowlany, a nie gospodarczy.
Zgodnie z harmonogramem dokument zostanie opublikowany do publicznego wglądu, co umożliwi mieszkańcom oraz zainteresowanym stronom zapoznanie się z jego treścią. Następnie zostaną przeprowadzone konsultacje społeczne, podczas których mieszkańcy będą mogli wyrazić swoje opinie i wnioski dotyczące proponowanych przez RDLP w Gdańsku rozwiązań.
