Obok kościoła Św. Józefa przechodzi każdego dnia wiele osób, choć trudno oprzeć się wrażeniu, że ten wspaniały obiekt jest trochę niezauważony. Znajduje się on wraz domem zakonnym przy ul. Elżbietańskiej 9/10, niedaleko głównej arterii komunikacyjnej Gdańska Podwala Grodzkiego. Zabudowania kościelno-klasztorne sąsiadują z budynkiem dawnej „Krewetki”, ale też z Ratuszem Staromiejskim, siedzibą Instytutu Archeologi i Etnologii Uniwersytetu Gdańskiego oraz ze znaną w mieszkańcom i turystom pierogarnią. Dosłownie vis-à-vis znajduje się również zabytkowy kościół. św. Elżbiety.
W znajdującej się w Kościele Kaplicy Wieczystej Adoracji zawsze można spotkać sporo wiernych. Teraz, po gruntownym remoncie, można spodziewać się, że zarówno świątynię, jak i udostępnioną część klasztorną odwiedzać będą turyści. Miejsce jest niezwykłe i wyjątkowe.
Ostatnie dwa lata w życiu klasztornym oo. oblatów były prawdziwą budowlaną rewolucją. Remont objął cały kościół wraz z Kaplicą Wieczystej Adoracji. Odnowione zostały też zabudowania klasztorne. Zakres prac był bardzo szeroki. Wymieniono wszystkie instalacje. Powstały nowe pomieszczenia mające nowe funkcje. Jest tu dobrze wyposażona sala wielofunkcyjna, w której można organizować konferencje lub koncerty. W odnowionych podziemiach powstała herbaciarnia.
- Remont naszego kompleksu klasztorno-kościelnego rozpoczął się dokładnie 15 czerwca 2017 r. Wtedy weszła pierwsza ekipa, która rozpoczęła prace porządkowe na terenie przyszłej budowy. Remont skończył się w listopadzie ubiegłego roku. Był to dla nas oblatów duży wysiłek i duże wyzwanie, które udało się zrealizować dzięki środkom unijnym, które otrzymaliśmy przez pośrednictwo ministerstwa kultury i dziedzictwa narodowego, ale także dzięki dotacji Miasta Gdańsk w ramach wkładu własnego – mówi o. Marcin Szafors , rektor Kościoła Św. Józefa w Gdańsku, a jednocześnie dyrektor Oblackiego Centrum Edukacji i Kultury. - To miejsce już jest otwarte, a jego funkcją jest, jak sama nazwa wskazuje, bycie pewnym centrum kultury i edukacji. Odbywać się tutaj będzie wiele inicjatyw o charakterze edukacyjnym i kulturalnym.
Ojciec Marcin Szafors dodaje, że głównym celem rewitalizacji było zahamowanie procesu degradacji i poprawa stanu technicznego zespołu klasztornego. Gdańscy oblaci chcą teraz odnowione miejsca udostępnić, tchnąć w nie nowe życie i szerzej zareklamować.
Dla wielu osób wchodzących wejściem bocznym do kruchty Kaplicy Wieczystej Adoracji pewną niespodzianką będzie otwierająca się po lewej stronie przestrzeń długiego korytarza. Idąc nim nie sposób nie zauważyć pięknie odnowionego dziedzińca wewnętrznego klasztoru (wirydarza). Uderza spokój i cisza tego miejsca, choć położone jest tuż przy ruchliwym centrum miasta. Latem, jak zapewnia ojciec rektor, na dziedzińcu staną stoliki i krzesła dla odwiedzających.
Kościół św. Józefa ma swoją długą, pamiętającą XV w., historię. Pierwszy kościół był tu już wcześniej, pod koniec wieku XIV. W pobliżu niedużej świątyni mieścił się też szpital i dwór św. Jerzego. W 1391 r. karmelici, którzy przybyli do Gdańska roztoczyli nad tym miejscem swoją opiekę.
Wszystkiego tego można dowiedzieć się idąc właśnie klasztornym korytarzem. Po remoncie ustawiono na nim wystawę, która opisuje dzieje kościoła. Jego burzliwa historia jest jednocześnie opowieścią o Gdańsku. Czytamy o latach świetności i klęski, o licznych pożarach, dewastacjach, o czasach napoleońskich i pruskich. W 1734 r. podczas oblężenia miasta przez wojska rosyjskie kościół został zajęty na cele wojskowe, a pamiątką tamtych czasów jest kula armatnia, która utkwiła w suficie kruchty Kaplicy Wieczystej Adoracji.
Datą, która zapisała się szczególnie tragicznie w tej opowieści jest dzień 27 marca 1945 r. Tuż po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną kościół został spalony. Wcześniej żołnierze radzieccy zamknęli w nim ponad stu mieszkańców Gdańska. Wszyscy spłonęli żywcem.
O tej tragedii przypomina znajdujący się we wnętrzu kościoła pomnik. W roku 2000 został on poświęcony przez bp Zygmunta Pawłowicza, który jednocześnie określił to miejsce jako "Sanktuarium ofiar nieludzkich systemów".
Od 1948 r. zespołem kościelno-klasztornym zarządza, przybyły do Gdańska po II Wojnie Światowej, zakon oblatów.
4 lutego ojciec rektor zaprosił do zwiedzenia odnowionego kościoła św. Józefa i Oblackiego Centrum Edukacji i Kultury prezydent Gdańska Aleksandrę Dulkiewicz, która mogła osobiście podczas godzinnej wycieczki zapoznać się z efektem prac remontowych. Po wojnie i pożarze nie wiele z wyposażenia dawnego kościoła zostało, ale to co ocalało - np. zabytkową chrzcielnicę - poddano konserwacji.
- To duża radość móc oglądać to niesamowite miejsce, z określoną nową funkcja i celem. Teraz można je szeroko udostępnić dla różnych ludzi, nie tylko dla gdańszczanek i gdańszczan - powiedziała Aleksandra Dulkiewicz.
Gorąco polecamy to miejsce. Warto zabrać znajomych i zwiedzić niedostępny do niedawna fragment zabytkowego Gdańska. Można zanurzyć się w przeszłości, a przy okazji napić herbaty u gdańskich oblatów.
Projekt zrealizowany w zespole kościelno-klasztornym św. Józefa w Gdańsku nosi nazwę: „Zachowanie i udostępnienie zabytku o wyjątkowej wartości artystycznej - zespołu klasztornego pw. Św. Józefa w Gdańsku - poprzez prace konserwatorskie i renowację”. Prace zostały zrealizowane w ramach Programu Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (działanie 8.1. Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury). Wartość projektu 19 060 770,65 zł, dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wyniosło 16 200 609,55 zł. |
Zobacz fotogalerię:
