Marian Pelczar na stałe związał się z Gdańskiem w 1945 roku. Jeszcze przed zakończeniem działań wojennych przyjechał do Gdańska, by ratować zasoby biblioteki przy Wałowej. Od tamtego czasu budynek stał się jego drugim, a może i pierwszym domem. Pelczar był pierwszym powojennym dyrektorem Biblioteki Miejskiej w Gdańsku, która potem przekształciła się w Bibliotekę Gdańską Polskiej Akademii Nauk.
- Obejmując ten budynek, ojciec był pełen lęku i nadziei jednocześnie, że jednak coś z bezcennych zbiorów ocalało – mówiła Maria Pelczar, córka Mariana Pelczara i była dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN. - Ogarnia mnie wzruszenie i radość, że mogłam doczekać tej chwili, że doceniono odwagę i wiarę moich rodziców, bo nie wszyscy wiedzą, że moja mama też była jedną z pierwszych pracujących tu osób. Mimo tego, że autor pomnika nie znał mojego ojca, udało mu się uchwycić dwie najważniejsze cechy taty. Mam na myśli otwartość i życzliwość do ludzi oraz miłość do książek. Jestem bardzo szczęśliwa, że doczekałam dzisiejszego dnia.
Marian Pelczar był dyrektorem Biblioteki Gdańskiej PAN od 1945 do 1973 r., zmarł w 1983 r. Jego grób znajduje się na cmentarzu Srebrzysko.
Sponsorem pomnika jest spółka miejska Gdańskie Autobusy i Tramwaje.
