Jubileuszowy koncert Cappelli Gedanensis i Konstantego Andrzeja Kulki już w sobotę

Gościa specjalnego jubileuszowego koncertu nie trzeba nikomu specjalnie przedstawiać. Wirtuoz skrzypiec prof. Konstanty Andrzej Kulka jest gdańszczaninem i absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Gdańsku, obecnie mieszka i wykłada w Warszawie na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina. W karierze zagrał ponad dwa tysiące koncertów z towarzyszeniem najlepszych orkiestr świata (w Polsce współpracuje głównie z Filharmonią Narodową), ma na koncie wiele nagrań płytowych, również polskiej muzyki współczesnej.
 

Zespół Muzyki Dawnej Cappella Gedanensis został powołany Uchwałą Rady Miasta Gdańska z 17.03.1992 r. Pierwszego kwietnia 1992 roku na stanowisko dyrektora wybrano Marię Okonek, która sprawowała tę funkcję przez 23 lata. Od 2012 roku zespół funkcjonuje jako Cappella Gedanensis.

Współczesna Kapela Rajców Miejskich

– Trzeba przyznać, że sam zespół jest starszy, liczy sobie bowiem 36 lat. Jednak gdy stał się instytucją miejską, przestaliśmy się organizacyjnie „tułać”, toteż tę datę świętujemy jako dla nas najważniejszą – mówi aktualny dyrektor Cappelli Marek Więcławek.

Cappella Gedanensis to zespół wzorowany na Kapeli Rajców Miejskich, istniejącej od ok. 1560 do 1750 roku. Zespół Muzyki Dawnej na początku swojej działalności opracowywał i grał na koncertach utwory historyczne, skomponowane przez gdańskich twórców XVII i XVIII wieku. Wśród nich istotna jest zwłaszcza spuścizna Franciscusa de Rivulo, pierwszego kapelmistrza Rajców Miejskich. Wielkich nazwisk twórców jest zresztą więcej: Kaspar Förster, Crato Büthner, Johann Valentin Meder i inni. W swoich czasach byli to słynni, cenieni muzycy, dostarczający gdańszczanom rozrywek najwyższej klasy.

Capella Gedanensis z Teatrem Ekspresji

Drugim kręgiem repertuarowym Cappelli stała się muzyka europejskiego baroku, w tym zwłaszcza utworów oratoryjno-kantatowych Georga Friedricha Händla, Jana Sebastiana Bacha, Antonio Vivaldiego Wolfganga Amadeusza Mozarta i Josepha Haydna.

- Muzyka dawna uspokaja. Brzmienie instrumentów jest milsze dla ucha, mimo że są inaczej strojone niż współczesne - wyjaśnia Więcławek. - Praktyka wykonawcza wskazuje na zapotrzebowanie na ten rodzaj muzyki. Szczególnie ważne są wyjątkowe uroczystości, w których biorą udział prezydenci i premierzy państw oraz reprezentanci rządów europejskich. Wówczas prezentowanie unikatowej muzyki dodaje nie tylko odpowiedniej oprawy spotkaniom międzynarodowym, ale jest także chlubą gdańskiej kultury.

Przykładem fenomenu gdańskiej muzyki było wystawienie spektaklu we współpracy z Teatrem Ekspresji Wojciecha Misiuro łączącego awangardę z barokiem.

- Bezprecedensowy sukces tego wydarzenia artystycznego potwierdza znaczenie dawnej muzyki w mieście o wiekowych tradycjach – dodaje dyrektor i przypomina, że jeden z fragmentów z wystawianej wówczas kantaty „Na urodziny Króla Augusta III” J. Freisslicha stał się nieoficjalnym hymnem Gdańska. - Nasi muzycy grają na kopiach instrumentów dawnych, występują w historycznych wnętrzach, wraz ze współgrającymi z nimi kostiumami. Wszystko to tworzy niepowtarzalną atmosferę, oddając ducha tamtych czasów – opowiada dyrektor.

Zespół gra zarówno repertuar dawny, jak i współczesny. Muzycy potrafią z równym powodzeniem zagrać kompozycje sprzed wieków na specjalnie odtworzonych, ręcznie wykonanych, kopiach instrumentów barokowych oraz szeroko rozumianą muzykę rozrywkową na najnowszych instrumentach.

Słuchał ich Jan Paweł II, książe Karol i  Günter Grass

Mało kto wie, że Cappella często reprezentuje Gdańsk podczas wielu koncertów i festiwali zagranicznych. Zespół grał m.in. w Niemczech, Szwecji, Izraelu, Chinach i w Stanach Zjednoczonych. Ich występy uświetniły pobyty w Gdańsku chociażby księcia Karola, Margaret Thatcher, Vaclava Clausa czy Güntera Grassa.

Wielokrotnie słyszał ją też papież Jan Paweł II. O wysokiej jakości przygotowywanego materiału muzycznego świadczy niemal czterdzieści płyt nagranych przez Cappellę, z których dwie uzyskały status platynowych: „Cztery Pory Roku” Antonio Vivaldiego, „Kolędy. Nowy Rok u Ojca Świętego Jana Pawła II”, a także płyta „Sabat Mater” Luigiego Boccherionego (z udziałem Agnieszki Tomaszewskiej) nominowana do Fryderyków w 2008 roku.

W 2017 roku zaś zespół wyruszy na trasę koncertową po Polsce, podczas której zagra ze słynnym skrzypkiem Nigelem Kennedym, który zalicza się do czołówki największych artystów świata muzyki klasycznej. Gdańszczanie będą mogli usłyszeć też występ Cappelli z Gulianem Carmignolą 6 kwietnia w Centrum Św. Jana w ramach Gdańskiego Festiwalu Muzycznego.

Cappella Gedanensis jest też kuźnią młodych talentów. – Mogliśmy przez ten czas wypromować całe pokolenie wybitnie utalentowanych muzyków. Chociażby można tu wymienić młodego perkusistę Igora Faleckiego, z którym nagraliśmy wspólną płytę „Classic!”. Z Cappellą w wieku ośmiu lat koncert fortepianowy zagrał też Wiktor Sommer – wylicza Więcławek.
 

Wielka rodzina z pierwszą kobietą kapelmistrzem

Zespół Cappelli dzieli się na dwie części: wokalną i instrumentalną. Pierwszą część wokalną reprezentują: Adam Okrój, Anna Asmus, Edyta Łuczkowska-Swat, Grzegorz Zięba, Hanna Kwiatkowska, Irena Surmacz-Śnieżko, Joanna Sperska, Klaudia Trzasko, Maja Zalesińska, Małgorzata Lubińska-Falc, Marek Więcławek, Michał Grabczuk, Piotr Macalak, Piotr Wierzchnicki, Romuald Szyszko, Sylwia Falecka i Tamara Hejka-Grom. Na instrumentach grają zaś: Alicja Lach-Owsiany, Angelina Jagodzińska, Damian Wdziękoński, Elżbieta Boguszewska, Elżbieta Kulińska, Hanna Brzozowska, Katarzyna Kowacz, Katarzyna Rogalska, Mirosław Brzozowski, Paweł Hulisz, Piotr Swat. Jak zauważa dyrektor Więcławek, skład ten jest jednak niepełny - z Cappellą gra wielu muzyków i to sprawia, że rodzina gdańskiego zespołu jest o wiele większa.

Warto wspomnieć, iż obecna dyrygent Capellli - Alina Kowalska-Pińczak piastuje jednocześnie urząd siedemnastego kapelmistrza w historii zespołu (licząc oczywiście łącznie z działalnością Kapeli Rajców) i jest pierwszą kobietą na tym stanowisku.