Uroczystość dedykowana obchodzącej 425 urodziny PAN Bibliotece Gdańskiej odbyła się 27 czerwca w kościele Świętej Trójcy w Gdańsku. To nieprzypadkowa lokalizacja. W kompleksie poklasztornym mieściła się pierwsza siedziba Biblioteki Gdańskiej, a w samej świątyni znajduje się epitafium markiza Bonifacia, pierwszego donatora tej książnicy. Podczas oficjalnej uroczystości obecni byli Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska, dr Anna Walczak – dyrektor PAN Biblioteki Gdańskiej, prof. Stanisław Filipowicz, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk, nadzorujący Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych i Tadeusz Latała, kanclerz Polskiej Akademii Nauk.
Wydarzenie poprowadził Arkadiusz Smagacz, szef biblioteki Europejskiego Centrum Solidarności, jednej z najmłodszych bibliotek w mieście.
- W łacińskim tekście aktu fundacyjnego z końca XVI w. powołującego do życia Bibliotekę ówczesnego Senatu Gdańskiego Rady Miasta Gdańska było zapisane, że Biblioteka ma służyć uczniom, zachęcać do zdobywania wiedzy i być pomocna nauce. Oprócz tego ma być także ozdobą miasta. Minęło kilka wieków i właściwie nic się nie zmieniło, nadal służymy. Dzisiaj jako jednostka Polskiej Akademii Nauk, nie tylko chronimy powierzone nam dziedzictwo kulturowe, ale także aktywnie wspieramy badania naukowe, działalność wystawiennicza i edukacyjną. Nadal służymy i zapewniam, że tak pozostanie - mówiła podczas uroczystości dr Anna Walczak, dyrektor PAN Biblioteki Gdańskiej.
Nie zabrakło także słów uznania dla instytucji od prezydent Aleksandry Dulkiewicz.
- 425 lat nieprzerwanej historii Biblioteki Gdańskiej to naprawdę dużo czasu. Kiedy powstawała Biblioteka Gdańska, królem Polski był Zygmunt III Waza, Willem Barents odkrył Spitsbergen i urodził się Kartezjusz. Mimo upływu czasu najważniejsze jest to, że księgozbiór biblioteki, mimo wojen, pożarów i zmian władzy, nieprzerwanie trwa. To prawdziwy cud. W pierwszym katalogu ksiąg Biblioteki Gdańskiej zapisano wzruszające słowa, które dzisiaj brzmią niczym przestroga: „Biblioteka powstała po to, aby dzieła z powodu niedbałości i niesprawiedliwości ludzi bądź czasów nie zostały oddane niezasłużenie na pastwę zapomnienia i zagłady. Służyły i zostały przekazane następnym pokoleniom, ocalone i nienaruszone”. Dziś chwała donatorom, chwała bibliotekarzom, chwała mądrym włodarzom i wiernym czytelnikom, wszystkim tym, którzy tworzą społeczność Biblioteki Gdańskiej. Dla nas to wielki skarb, dobro wspólne. Miejsce, w którym zapisana jest nasza historia i historia naszego miasta, która ma przetrwać dla przyszłych pokoleń, ale bez której nie bylibyśmy w stanie iść naprzód. Niech żyje biblioteka Gdańska – mówiła podczas uroczystości Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Symbolicznym gestem było złożenie kwiatów przy epitafium markiza Bonifacio. Hołd oddany przez dyrekcję BG PAN oraz panie z najdłuższym i najkrótszym stażem pracy w instytucji był wyrazem wdzięczności dla wszystkich, których księgozbiory i owoce pracy przez wieki znajdowały miejsce w zasobach Biblioteki Gdańskiej.
Medale i nagrody
Podczas uroczystości, szczególnie zasłużeni pracownicy PAN Biblioteki Gdańskiej otrzymali medale i Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury.
Medalami Prezydenta Miasta Gdańska uhonorowani zostali:
- dr Maria Babnis - ponad 30 lat pracy, autorka wielu prac dokumentujących zbiory
- Edmund Kotarski -wieloletni dyrektor i wicedyrektor, badacz staropolskiego dziedzictwa literackiego, promotor prac badawczych bibliotekarzy
- dr Jan Kucharski - autor m.in. pierwszego katalogu drukowanego zasobów fotograficznych biblioteki: Fotografie dawnego Gdańska
- Teresa Łuniewska - wieloletnia główna księgowa biblioteki
- Ewa Ogonowska - ponad 40 lat pracy, przez wiele lat kierownik Działu Zbiorów Specjalnych
- dr Maria Pelczar - była dyrektor biblioteki, za której kadencji powstał nowy budynek, zrewitalizowano stary gmach, a biblioteka wkroczyła w epokę katalogowania online
- Wanda Pętlicka - wieloletnia wicedyrektor, związana z placówką od ponad 50 lat, prezes Fundacji Biblioteki Gdańskiej
- Lidia Pszczółkowska - kierownik Pracowni Rękopisów, autorka wielu prac, tłumaczka tekstów łacińskich
- Anna Siemiginowska -jedna z bliskich współpracowniczek pierwszego powojennego dyrektora dr Mariana Pelczara, pionierka badań nad spuścizną Jana Heweliusza
- dr hab. Przemysław Szafran - wieloletni wicedyrektor biblioteki, autor m.in. Bibliografii Gdańska
- Krystyna Świerkosz - kierowniczka Działu Czasopism, autorka drukowanych tomów Katalogu rękopisów
- dr Anna Walczak - dyrektor PAN Biblioteki Gdańskiej, związana z placówką od ponad 30 lat, pionier katalogowania elektronicznego
Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury otrzymali:
- Helena Dzienis - za wieloletnią pracę badawczą nad zbiorami
- Marta Klott-Żychska - za wieloletnią pracę nad ochroną najcenniejszych obiektów
- Stefania Kozłowska - za ponad sześć dekad niestrudzonej pracy na rzecz godnego przechowywania zbiorów
- Regina Liczmańska-Małek - za stworzenie wzorcowego Archiwum Zakładowego
- Maciej Mielniczuk - za niestrudzone gospodarowanie gmachami historycznym i nowym
- Ewa Penkalla - za wzorowe organizowanie pracy w zakresie nowej książki
- Krystyna Sarnowska-Jackowska - za wieloletnią opiekę nad zbiorami ikonograficznymi i pracę badawczą
- Stefania Sychta - za wieloletni wkład pracy w archiwizację cyfrową zbiorów historycznych oraz prace translatorskie
- dr Zofia Tylewska-Ostrowska - przez dwie kadencje dyrektor placówki, niestrudzenie pracująca na rzecz popularyzacji i organizacji bezcennych zbiorów
- Anna Wytyk - za wieloletnią pracę na rzecz zbiorów kartograficznych oraz wolontariacką aktywność w Fundacji Biblioteki Gdańskiej
Głównym punktem uroczystości był koncert organowy w wykonaniu Andrzeja Szadejko, muzyka, który kierował odbudową organów u Świętej Trójcy. To wielokrotnie nagradzany kompozytor, dyrygent, organista, twórca festiwali i cykli koncertów, profesor Akademii Muzycznej w Gdańsku, który kierował również odbudową organów w kościele św. Jana w Gdańsku. W repertuarze koncertu można było wysłuchać dzieł kompozytorów gdańskich ukazujących gdańską kulturę organową na przestrzeni 300 lat.
425 lat Biblioteki Gdańskiej
Biblioteka Gdańska to druga nieprzerwanie działająca najstarsza biblioteka miejska w Polsce. W katalogu inwentarzowym znajduje się ponad milion pozycji, w tym wiele unikatowych. Zapraszamy na historyczny spacer śladami miejsc ważnych dla biblioteki, jej zbiorów i donatorów. Gdańska książnica założona w 1596 roku początkowo nosiła nazwę – Biblioteka Rady Miasta Gdańska, potem Biblioteka Miejska (1817), a obecnie Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska (1955). W 2021 roku świętowany jest jubileusz 425-lecia instytucji.
NASZA FOTOGALERIA Z UROCZYSTOŚCI: