Jaki Gdańsk za 30 lat? Przyjdź na dzień otwarty i sprawdź sam

Minął rok od momentu, kiedy zostały udostępnione uwarunkowania i założenia do nowego studium (czerwiec 2016 r.). Teraz przyszedł czas na przedstawienie dokumentu „prawie” skończonego. Za projektantami Biura Rozwoju Gdańska przeszło dwa lata intensywnej pracy, a jej owocem jest projekt przyjęty przez Prezydenta Miasta Gdańska i skierowany do ustawowego opiniowania i uzgadniania.

Będzie on udostępniony od 6 czerwca do 31 lipca w godzinach 8.00-15.00 w siedzibie BRG przy ul. Wały Piastowskie 24 oraz na stronie www.brg.gda.pl. Zapraszamy wszystkich zainteresowanych wizją rozwoju przestrzennego miasta na najbliższe 30 lat do zapoznania się z tym projektem.

Podczas dnia otwartego - 28 czerwca - w siedzibie BRG przy ul. Wały Piastowskie 24 w godzinach 8:00-19:00 zespół autorski będzie do dyspozycji mieszkańców i udzieli odpowiedzi na wszystkie pytania.

Założenia i niuanse studium specjalnie dla Czytelników naszego portalu przedstawia Edyta Damszel-Turek, dyrektor BRG.

Dlaczego zmieniamy studium?

Kilka słów o tym dlaczego w sierpniu 2015 r. Rada Miasta Gdańska przystąpiła do sporządzania nowego studium, skoro poprzednie zostało uchwalone 10 lat temu. Ostatnie lata dla Gdańska były okresem bardzo intensywnego rozwoju i dużych zmian przestrzennych. Powstały od dawna oczekiwane i zaplanowane inwestycje komunikacyjne, rozwinęły się główne funkcje miastotwórcze, powstało wiele nowych miejsc pracy, poprawiła się jakość życia mieszkańców, wzrosła atrakcyjność zamieszkiwania w Gdańsku, co zahamowało odpływ ludności z miasta. Obowiązujący dokument stworzył warunki do rozwoju przestrzennego realizując zasady rozwoju zrównoważonego, akcentując rozwój miasta do wewnątrz, zapewniając ochronę wartości przyrodniczych i kulturowych. Zabezpieczył przestrzenie dla rozwoju gospodarki: morskiej, turystycznej i opartej na wiedzy. Jak widać dokument sprzed 10 lat trafnie przewidział generalne kierunki rozwoju miasta. Jednak w tym czasie nastąpiły zmiany w prawie, zmieniły się granice miasta, wpłynęły liczne szczegółowe wnioski dotyczące przeznaczenia terenu w wielu punktach miasta – łącznie uzasadniają one weryfikację całego dokumentu, tym bardziej, że przez te 10 lat nie wprowadzono żadnej cząstkowej zmiany studium.

Kto potrzebuje Studium?

Komu ten dokument jest potrzebny, skoro to tylko dokument strategiczny wyznaczający kierunki rozwoju miasta lecz nie będący prawem miejscowym? Studium, jako dokument wskazujący generalne rozstrzygnięcia dotyczące kierunków zmian zagospodarowania przestrzennego w granicach miasta oraz rozwiązań transportowo-infrastrukturalnych, wiąże władze gminy przy realizacji polityki przestrzennej. Oznacza to, że sporządzane miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nie mogą naruszać jego ustaleń. Musimy pamiętać, że są to dokumenty poprzedzające proces inwestycyjny, określający warunki inwestowania. Zatem dotyczą nas wszystkich, ponieważ będą mieć wpływ na to czy będziemy mieli gdzie mieszkać, czy będzie miejsce na rozwój uczelni, czy będą tereny pod nowe miejsca pracy i czy przewidziano tereny pod nowe parki, nowe linie tramwajowe, drogi. Na te pytania i na wiele innych znajdziemy w tym dokumencie odpowiedź.

Gdański model partycypacji społecznej a Studium

Złożony proces powstawania dokumentu był monitorowany przez Radę Studium, powołaną przez Prezydenta Miasta Gdańska jeszcze przed formalnym przystąpieniem do prac nad sporządzeniem nowego Studium. Ten interdyscyplinarny zespół został powstał w celu uspołecznienia procesu prac nad dokumentem oraz po to, by służył merytorycznym wsparciem projektantom Biura Rozwoju Gdańska. Prezentowany Państwu dokument jest efektem wspólnej pracy i kreacji projektantów Biura oraz mieszkańców, przy współudziale członków Rady Studium. W trakcie prac nad dokumentem poszukiwano rozwiązań godzących indywidualne wnioski i interesy z dobrem wspólnym. Proces ten nie zawsze był łatwy, ponieważ użytkownicy przestrzeni miejskiej mają różne oczekiwania, często rozmijające się z rozstrzygnięciami zabezpieczającymi interes ogólnomiejski. Od początku 2015 r. zorganizowano 78 różnorodnych działań partycypacyjnych (warsztaty, seminaria, konferencje, ankiety), w trakcie których mieliśmy okazję poznać oczekiwania mieszkańców oraz mogliśmy przedstawić nasze wizje rozwoju Gdańska. Wszystkie działania partycypacyjne, które już się odbyły jak i te planowane w czerwcu 2017 r., wpisują się w gdański model partycypacji społecznej. Od 2015 r. do chwili obecnej, proces powstawania dokumentu nowego Studium jest prowadzony przez Biuro Rozwoju Gdańska w sposób transparentny, we współpracy i przy udziale mieszkańców. Chcielibyśmy aby zaplanowane przez nas spotkania informacyjne w czerwcu br. umożliwiły mieszkańcom uzyskanie odpowiedzi na pytania i wątpliwości związane z rozwojem miasta.

Jaki będzie Gdańsk w 2045 r.?

Rozstrzygnięcia przestrzenne nowego studium w horyzoncie czasowym 2045 r., stwarzają ramy dla rozwoju Gdańska jako półmilionowego, policentrycznego, ukierunkowanego do wewnątrz centrum społecznego, gospodarczego i kulturowego metropolii. To będzie miasto o wysokiej jakości przestrzeniach publicznych, mieszkaniowych, usługowych i produkcyjnych, chroniące walory kulturowe i przyrodnicze, stanowiących o jego tożsamości, jednocześnie zapewniając wysoką jakość życia mieszkańców. Wskazanie w projekcie nowych terenów pod funkcje produkcyjne gwarantuje, że Gdańsk będzie się mógł rozwijać również jako silny, świetnie powiązany z Europą ośrodek przemysłowo-usługowy, oparty na gospodarce morskiej i nowych technologiach oraz usługach metropolitalnych.

Jakie zmiany w polityce przestrzennej miasta?

Wyznaczając w projekcie nowego studium główne kierunki rozwoju, brano pod uwagę zarówno aspekt demograficzny, społeczny, przestrzenny i ekonomiczny jak i prawny. To pozwoliło wskazać i kontynuować najważniejsze kierunki rozwoju czyli:

• wyznaczenie przestrzeni dla wzrostu liczby ludności nawet do pół miliona mieszkańców. Nowi mieszkańcy będą nam potrzebni do wykorzystania potencjału rozwojowego, poprawy struktury wieku mieszkańców, wzmocnienia bazy podatkowej miasta. Będą to w znacznej mierze imigranci z obszaru metropolitalnego i regionu, ale także z kraju i zagranicy;
• kontynuacja zasady rozwoju miasta do wewnątrz z podwyższeniem generalnie dopuszczalnej intensywności zabudowy, szczególnie w wyznaczonej strefie śródmiejskiej. Pozwoli to na kreowanie miasta kompaktowego, sprzyjającego wykorzystaniu i ekonomice transportu zbiorowego i innych systemów infrastruktury technicznej;
• kontynuacja działań inwestycyjnych w zakresie ochrony przeciwpowodziowej miasta: realizacja kolejnych zbiorników retencyjnych, zrzutów awaryjnych i innych obiektów osłony przeciwpowodziowej, a także zwiększenie retencji lasów porastających krawędź wysoczyzny, szersze stosowanie tzw. małej retencji i rozszerzenie zasady ograniczenia odpływu wód deszczowych na terenach zlewni małych cieków;
• weryfikacja polityki transportowej - kierunki rozwoju systemu transportowego umożliwiają prowadzenie jej w sposób zrównoważony uwzględniający priorytet ruchu pieszego i rowerowego oraz transportu zbiorowego z jednoczesnym ograniczeniem uciążliwości transportu dla środowiska. Zakłada się rozwój podsystemu tras rowerowych w sposób zintegrowany z podsystemami transportu zbiorowego i podsystemem ciągów pieszych, co przyczyni się do wzrostu liczby codziennych podróży mieszkańców Gdańska wykonywanych rowerem. Ponadto, w celu wzmocnienia roli szynowego transportu zbiorowego w stosunku do transportu indywidualnego, będzie się dążyło do zapewnienia priorytetu przejazdu tramwaju na nowych i istniejących trasach;
• weryfikacja zasady i granic ogólnomiejskiego systemu terenów aktywnych biologicznie (OSTAB). Wzmocniono funkcję rekreacyjną systemu, zaostrzono warunki inwestowania w wybranych strukturach, natomiast zrezygnowano z tworzenia OSTAB na terenach portowo-przemysłowych;
• weryfikacja dotychczasowego podejścia do przestrzeni publicznych, które są niezbędnym elementem ośrodków usługowych. Będą kształtowane jako atrakcyjne i przyjazne, wyposażone w usługi, z odpowiednimi regulacjami dotyczącymi reklam i szyldów, posadzek i kolorystyki. Atrakcyjnymi przestrzeniami publicznymi będą także ulice realizowane zgodnie z ustalonym w Studium gdańskim standardem ulicy miejskiej;
• wprowadzenie gdańskiego standardu ulicy miejskiej, określającego wymagania estetyczne i funkcjonalne w projektowaniu ulicy eksponującej ruch pieszy i rowerowy, natomiast ruch samochodowy może podlegać ograniczeniom;
• zabezpieczenie nowych przestrzeni dla rozwoju funkcji miastotwórczych, czyli takich, które stanowią podstawę rozwoju miasta i bogactwa mieszkańców: przede wszystkim funkcji portowo-przemysłowej i usługowej. Wskazano trzy bieguny wzrostu: port morski, Centralne Pasmo Usługowe i port lotniczy. Wyznaczono też lokalizację nowych ośrodków usługowych dzielnicowych i uzupełniających, a także trzech dzielnic wiedzy w Górnym Wrzeszczu-Aniołkach, Oliwie i Firodze (tzw. "Dolina Krzemowa");
• identyfikacja i rozwój idei miasta policentrycznego, którego poszczególne ogniwa, zachowując i umacniając swoją tożsamość, tworzą harmonijną, otwartą i zintegrowaną wspólną strukturę.     

Co dalej z projektem studium?

Przed nami procedura formalno-prawna, którą rozpoczynamy w czerwcu br. Dokument zostanie wysłany do ustawowego opiniowania i uzgadniania. W przypadku uzyskania pozytywnych stanowisk instytucji opiniująco-uzgadniających oraz po wprowadzeniu korekt i poprawek, zakładam, że dokument zostanie wyłożony do publicznego wglądu jesienią br. W przypadku odmowy uzgodnień, proces ten może się wydłużyć i wyłożenie będzie przesunięte na późniejszy termin.

Równolegle z ustawowymi czynnościami, projekt "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdańsk" zostanie zaprezentowany radnym miejskim i dzielnicowym, organizacjom pozarządowym i środowisku urbanistów. Wszystkie Rady Dzielnicowe otrzymają wydrukowany egzemplarz tekstu dokumentu z mapą na płycie, co powinno umożliwić zapoznanie się z nim mieszkańcom w siedzibach poszczególnych Rad. Udostępniony zostanie również wykaz wniosków do studium z ich rozstrzygnięciem.

Edyta Damszel-Turek

Dyrektor Biura Rozwoju Gdańska