Co czwarta osoba na Pomorzu doświadcza lub doświadczy zaburzeń psychicznych, kryzysu czy depresji - wynika z badań Wydziału Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
- Co roku wzrasta liczba osób zarejestrowanych w poradniach zdrowia psychicznego w Gdańsku - mówi Piotr Olech zastępca dyrektora Wydziału Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku. - W 2012 było ich 24 tys., rok później już 28 tys., w 2016 zarejstrowanych jest już ok. 30 tys. gdańszczan. Wzrasta liczba osób, które chorują na choroby psychiczne. To problem całej Polski.
Odpowiedzią na te problemy jest Gdański Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2016-2023, który Rada Miasta Gdańska przyjęła 31 maja 2016 roku. To program stworzony dla osób borykających się z trudnościami z obszaru zdrowia psychicznego opracowany przez kilkudziesięciu specjalistów, przedstawicieli magistratu, organizacji pozarządowych działających na rzecz zdrowia psychicznego czy pomocy społecznej.
Co już działa?
Pierwszym zwiastunem zmian było otwarcie pod koniec 2015 roku Punktu Edukacyjno-Terapeutycznego przy ulicy Srebrniki 9 w Gdańsku. To miejsce dla młodzieży ponadgimnazjalnej z zaburzeniami i chorobami psychicznymi. W punkcie młodzi pacjenci mogą jednocześnie chodzić na terapię i uczyć się, dzięki czemu po powrocie do szkół mogą zdać do następnej klasy lub ukończyć szkołę. Chętnych na wsparcie w PE-T jest wielu, na miejsce trzeba czekać.
Gdańska mapa świadczeń dla osób z problemami psychicznymi powoli się zagęszcza, ale ciągle wiele na niej białych plam. Zgodnie z Narodowym Programem Ochrony Zdrowia Psychicznego w Gdańsku powinno działać od trzech do dziewięciu centrów zdrowia psychicznego. Do 2016 nie było ani jednego.
Od końca maja 2016 roku działa pilotażowe Centrum Diagnostyczno-Terapeutyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym i uczniów podstawówek. To nowość - szczególnie jeśli chodzi o dzieci z przedszkoli - w skali kraju, na którą miasto przeznaczyło 140 tys. zł. Dzieci mają tu zapewnioną pomoc lekarzy: psychiatry, psychologa, logopedy, neurologa, pediatry. Pomoc otrzymują też ich rodzice - będą mogli korzystać z terapii i grup wsparcia. Miasto planuje stworzyć sieć poradni, w których psychologowie i psychiatrzy będą pomagać pacjentom w różnym wieku.
PIK. Informacja w jednym miejscu
W czerwcu 2016 roku ruszył Punkt Informacyjno-Konsultacyjny (PIK). To miejsce dla każdego gdańszczanina z problemami psychicznymi, który po wstępnej diagnozie uzyska informację, w jakiej poradni powinien szukać pomocy, ile będzie czekał, gdzie są najkrótsze kolejki. To nowa placówka na mapie świadczeń dotyczących zdrowia psychicznego: nowe miejsce i nowy rodzaj usług.
- W punkcie przy ulicy Chopina 42 dyżurują psychologowie, terapeuci posiadający informacje na temat wszystkich dostępnych w Gdańsku form pomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi, ich rodzin, znajomych i przedstawicieli instytucji - mówi psycholog Martyna Majewska konsultant PIK w Gdańsku. - Każdy może do nas przyjść, nie trzeba skierowań. Każdy może też liczyć na wstępną konsultację psychologiczną i konkretne wskazania: czy iść do szpitala, czy może dołączyć do grup wsparcia działających na terenie miasta. Dla osób, które nie chcą lub nie są w stanie dotrzeć do PIKu, jest infolinia działająca w godzinach pracy punktu.
PIK to też strona internetowa wsparciewgdansku.pl, na której każdy znajdzie bazę danych z aktualną ofertą działajacych poradni, przychodni, centrów itp. Baza jest tworzona na podstawie danych zebranych od podmiotów i innych organizacji działających na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi we wszystkich sektorach i jest regularnie aktualizowana przez pracownika PIK.
Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego w 2017 roku
W 2017 roku powstanie w Gdańsku pierwsze na Pomorzu Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego. Budynek na dawnym terenie szpitala psychiatrycznego na Srebrzysku, który Miasto dostało od Urzędu Marszałkowskiego, będzie służył dzieciom i młodzieży.
- Terapia, konsultacje, warsztaty ale też możliwość realizacji programu szkolnego na miejscu w centrum - tłumaczy Piotr Olech. - Ale nie tylko. Usługi będą też świadczone w terenie. To znaczy, że psycholog będzie odwiedzał mieszkańca w jego domu i na miejscu prowadził terapię. W Środowiskowym Centrum Pomocy będzie udzielał: podmiot leczniczy na kontrakcie z NFZ, szkoła która działa w pobliżu (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 9) i organizacje pozarządowe.
Internet. Tam widać że zbliża się kryzys
Tylko w grudniu 2016 roku w Gdańsku popełniło samobójstwo kilkoro nastolatków, to zjawisko coraz częstsze, dotyczące młodzieży, ale też coraz młodszych dzieci.
- Liczba młodych ludzi z depresjami i poważnymi kryzysami, szczególnie w gimnazjach dramatycznie rośnie - mówi Radosław Nowak kierownik w Gdańskim Centrum Profilaktyki Uzależnień i i zastępca przewodniczącego zespołu ds. Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. - A depresja to w perspektywie próby samobójcze, samookaleczenia i uzależnienia.
Miasto w ramach Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2016-2023 zamierza stworzyć zupełnie nowy projekt polegający na monitorowaniu mediów społecznościowych pod kątem wychwytywania zwiastunów kryzysu, nękania, prześladowania, zamiarów samobójczych.
- Opracowaliśmy standardy postępowania i wsparcia dla szkół, w których zdarzyły się przypadki samobójstw - mówi Grzegorz Szczuka dyrektor Wydziału Rozwoju Społecznego UM w Gdańsku. - Wiemy, jak pomóc szkole, uczniom, rodzicom, ale to jest postępowanie po fakcie, kiedy tragedia już się zdarzyła. A warto walczyć o to, żeby sytuację wychwycić wcześniej i zapobiec nieszczęściu. Będziemy monitorować media przez stworzenie indeksu słów - wyselekcjonowanych przez specjalistów psychologów - które wskazywałyby na potencjalne zagrożenie.
