Chociaż badania przeprowadzone rok temu wykazały, że gdańszczanie czytają więcej niż mieszkańcy innych regionów kraju (badanie wykonał zespół pod kierownictwem dr Marcina Dębskiego z Centrum Doradztwa i Badań Społecznych „Socjogram” na zlecenie wydawnictwa Oficyna Gdańska we współpracy z Fundacją Gdańską), to miasto przez lata nie dorobiło się dużej imprezy czytelniczej.
Dopiero rok temu odbyły się pierwsze Gdańskie Targi Książki, których pomysłodawcą i współorganizatorem był Paweł Szopowski, a dyrektorką organizacyjną Magdalena Kalisz ze Sztuki Wyboru. Impreza okazała się sukcesem - targi odwiedziło kilkanaście tysięcy osób.
15 tys. czytelników na Gdańskich Targach Książki: jest sukces - będzie powtórka
Czas na kolejną edycję wydarzenia, która odbędzie się w tym roku od 29 do 31 marca, tak jak poprzednio, na terenie Polskiej Filharmonii Bałtyckiej na Ołowiance.
A czym będą się różnić od siebie obie edycje?
- Będzie dużo więcej spotkań autorskich, debat i paneli dyskusyjnych - tłumaczy Magda Kalisz. - Oczywiście, planujemy też strefę dla dzieci, m.in. warsztaty, a w piątek - dzień otwarty dla młodzieży szkolnej, która odwiedzi nas ze swoimi nauczycielami. Mamy już dużo zgłoszeń ze szkół.
Organizatorzy zapewniają, że na Targach będzie miejsce dla literatury głównego nurtu, uznanych autorów i twórców bestsellerów, ale też dla debiutantów. Na targach, gotowi do rozmów z czytelnikami, pojawią się znane reporterki z Gdańska: Magdalena Grzebałkowska i Dorota Karaś oraz Karolina Bednarz, Krzysztof Bochus, Dorota Brauntsch, Maciej Brencz, Małgorzata Czyńska, Jacek Godek, Manuela Gretkowska, Marta Guzowska, Patryk Hardziej, Joanna Krzyżanek, Marek Krajewski, Zygmunt Miłoszewski, Vincent V. Severski, Maciej Siembieda, Paweł Smoleński, Dominik Szczepański, Mariusz Szczygieł i Anna Tomiak.
"Szarutek" z charyzmą. Nowa książka Magdaleny Grzebałkowskiej - o Krzysztofie Komedzie
Powiększy się też liczba wystawców. Znajdziemy tu nie tylko rozpoznawalne, uznane marki, ale też prężne niezależne wydawnictwa. Razem będzie ich blisko 80, o 10 więcej niż poprzednio.
Ale największą niespodzianką jest ustanowienie w tym roku gościa honorowego, którym będzie literatura Islandii. Gdańsk odwiedzą pisarze i poeci: Elísabet Kristín Jökulsdóttir, Steinunn Sigurðardóttir, Hallgrímur Helgason, Sigríður Hagalín Björnsdóttir i Einar Kárason. Dlaczego to właśnie odległa Islandia stała się pierwszym patronem Targów?
- W zeszłym roku Nagrodę Europejski Poeta Wolności wygrała islandzka poetka Linda Vilhjálmsdóttir - wyjaśnia Kalisz. - Jej tłumaczem był Jacek Godek, który również otrzymał nagrodę. Jacek Godek przyjaźni się ze Sztuką Wyboru, brał m.in. udział w wydarzeniach poświęconych literaturze islandzkiej, i to on zaproponował taki pomysł.
Drugą inspiracją była osobista fascynacja odległą wyspą Magdaleny Kalisz, która dziesięć lat temu mieszkała tam i pracowała jako przewodnik.
- W sierpniu 2018 roku Jacek Godek gościł w Gdańsku przedstawicielki Islandzkiego Centrum Literatury [odpowiednik Polskiego Instytutu Książki - red.], które zajmują się łączeniem, networkingiem autorów islandzkich i wydawców z innych krajów. Kolejne spotkanie nasze spotkanie miało miejsce na Targach Książki we Frankfurcie. I postanowiliśmy, że zrobimy razem to wydarzenie - wspomina Kalisz. - Wiele nas łączy: Gdańsk jest północą Polski, Islandia - północą Europy i świata, a Gdańskie Targi Książki - tak kameralne, jak to państwo. Są jeszcze inne tropy - polska emigracja stanowi już 10 procent społeczeństwa islandzkiego, więc związki pomiędzy naszymi krajami są coraz bardziej intensywne.
Kim są goście z Islandii?
Elísabet Kristín Jökulsdóttir – islandzka poetka, autorka opowiadań i dziennikarka. Debiutowała w 1989 roku tomikiem „Taniec w zamkniętym pokoju”, a w 2015 roku za tomik „Miłość jeden kłębek nerwów: żaden taniec przy Rybiej Skale” otrzymała Nagrodę Literacką Kobiet, a ponadto uzyskała nominację do Nagrody Kulturalnej DV i do Nagrody Literackiej Rady Nordyckiej. W 2016 ubiegała się o stanowisko Prezydenta Islandii. Jej tomik poezji „Miłość jeden kłębek nerwów: żaden taniec przy Rybiej Skale” w przekładzie Jacka Godka został właśnie wydany w Polsce.
Steinunn Sigurðardóttir– jedna z najwybitniejszych postaci literatury pięknej w Islandii. Wielbicielka Miłosza, Szymborskiej i Gombrowicza. Ukończyła studia filozoficzne i psychologiczne w Dublinie, po czy zaczęła pracować jako dziennikarka. Debiutowała w latach 70. poezją i krótkimi opowiadaniami. W 1995 roku Otrzymała Islandzką Nagrodę Literacką za powieść „Miejsce w sercu”. Wydawnictwo Kobiece wykupiło prawa do dwóch napisanych przez nią pozycji „Heida samotna hodowczyni owiec” i „Kobiety z klasą”.
Hallgrímur Helgason – islandzki pisarz i popularny komentator bieżących wydarzeń, ale też malarz i komik. Jego najbardziej znaną książką jest jednak „101 Reykjavik” (Świat Literacki, obecnie Czuły Barbarzyńca), na której podstawie nakręcono film o tym samym tytule. Otrzymał Islandzką Nagrodę Literacką, był także nominowany do Nagrody Literackiej Rady Nordyckiej. Sporą popularność przyniosła mu powieść „Poradnik domowy kilera: jak przestać sprzątać ludzi i wziąć się za zmywanie” (Słowo/obraz terytoria), która kilka dni po wydaniu po wydaniu osiągnęła pierwsze miejsce na liście bestsellerów Amazon Kindle dla Thrillerów. Jego najnowszą powieść, „Kobieta w 1000 °C” (Wydawnictwo Znak) przetłumaczono na dwanaście języków.
Sigríður Hagalín Björnsdóttir – znana islandzka dziennikarka radiowa. Komentuje wydarzenia krajowe i międzynarodowe, przeprowadza wywiady z politykami i naukowcami, co daje jej doskonały wgląd w procesy decyzyjne i współczesną politykę. Autorka „Wyspy” (Wydawnictwo Literackie), która została okrzyknięta za jedną z najważniejszych islandzkich książek ostatnich lat.
Einar Kárason – islandzki pisarz, który zaczynał od pisania poezji na przełomie lat 70 i 80. Swoją pierwszą opowieść napisał w 1981 roku, ale jego najbardziej znane dzieło to „Wyspa diabła” (Wydawnictwo Marpress), po wydaniu której stał się w Islandii autorem kultowym (kupił ją co ósmy mieszkaniec Islandii). Napisał też książkę „Óvinafagnaður”, w której spotykają się wszyscy najsłynniejsi wikingowie z Islandii i walczą o władzę nad Islandią.
Wydarzenie odbędzie się pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Gdańska, Marszałka Województwa Pomorskiego, Ambasadora Republiki Islandii w Polsce i Konsula Honorowego Republiki Islandii w Warszawie.
Więcej informacji na www.gdanskietargiksiazki.pl. Program zostanie ogłoszony już wkrótce.
