Mijający rok nie był jeszcze tym, w którym można było odczuć wpływ zahamowania gospodarczego spowodowanego pandemią koronawirusa na liczbę realizowanych inwestycji w Gdańsku. Zapowiedzi prezydent Aleksandry Dulkiewicz dotyczące zwolnienia tempa w tej dziedzinie, czy raczej przesunięcia realizacji niektórych inwestycji w czasie - nie dotyczyły bowiem przedsięwzięć, które rozpoczęły się w ubiegłym roku i tych, które w fazie realizacji były już wcześniej.
Aby nie nużyć przesadnie długą “litanią”, raport z żelazną konsekwencją trzyma się zasady “tylko te inwestycje, które oddano do użytku w 2020 roku”. Przedstawiamy go w podziale na kilka obszarów.
- KOMUNIKACJA
Pierwszy fragment al. Pawła Adamowicza, która połączyła swoją 2,7-kilometrową “nitką” Piecki - Migowo z Jasieniem i Ujeściskiem - Łostowicami oddano do użytku już przed Bożym Narodzeniem 2019 roku, 13 stycznia 2020 roku alei nadano uroczyście imię zamordowanego prezydenta Gdańska. Przez kolejne miesiące toczyły się jeszcze prace przy inwestycji. Ich zwieńczeniem było oddanie do użytku nowego odcinka trasy tramwajowej o długości 2,6 km, pierwsi pasażerowie skorzystali z niej 30 czerwca, w tym samym czasie udostępniono także biegnącą równolegle trasę rowerową, a z końcem sierpnia - ostatni etap - skrzyżowanie alei z ul. Jabłoniową.
Kompleksowy remont torowiska tramwajowego prowadzącego przez Stogi wraz z biegnącą wzdłuż niego ulicą Stryjewskiego realizowany był na odcinku 3,7 km - od skrzyżowania ul. Sucharskiego z ul. Wosia Budzysza, wzdłuż ul. Budzysza, Stryjewskiego oraz Nowotnej aż do Pętli „Stogi Plaża". Regularne kursy tramwajów przywrócono tu 30 czerwca, natomiast pierwotna organizacja ruchu drogowego wróciła w połowie października.
Od lutego do lipca przebudowywano Podwale Przedmiejskie na wysokości ul. Łąkowej. Powstało tu kolejne przejście naziemne przez Podwale (rok wcześniej udostępniono pierwsze na wysokości ul. Chmielnej), zmodernizowano jezdnię arterii i chodniki po obu stronach na odcinku 250 m, torowisko i perony tramwajowe przebudowano tak, by można było dojść na przystanek Akademia Muzyczna z poziomu przejścia dla pieszych.
W marcu z kolei rozpoczęła się modernizacja fragmentu al. Hallera w Dolnym Wrzeszczu. Prace objęły dwa odcinki alei o łącznej długości 900 m, oba w kierunku Brzeźna (na odcinku od ul. Okrzei do ul. Mickiewicza - poza zmodernizowanym wcześniej fragmentem ulicy w obrębie skrzyżowania z ul. Reja, oraz na odcinku od ul. Mickiewicza do ul. Kościuszki). W lipcu na powrót udostępniono wszystkie pasy ruchu i skrzyżowania. Prace objęły m.in. remont nawierzchni jezdni z wymianą konstrukcji nawierzchni, remont zatok postojowych i chodników, nasadzenia krzewów.
W tym samym przedziale czasowym realizowany był remont odcinka ul. Chłopskiej na Przymorzu - od skrzyżowania z ul. Piastowską do skrzyżowania z ul. Obrońców Wybrzeża, na 650-metrowym dystansie jezdni w kierunku centrum Gdańska.
W lecie tradycyjnie już wyremontowano kolejny odcinek al. Grunwaldzkiej, tym razem na fragmencie jezdni w kierunku Sopotu od numeru 305 (na wysokości przystanku PKM do nr 345). Kierowcy zyskali 600 m odświeżonej jezdni, natomiast rowerzyści w ramach tej inwestycji otrzymali 2-kilometrową, nową drogę rowerową od skrzyżowania al. Grunwaldzkiej z ul. Braci Lewoniewskich po skrzyżowanie z ul. Kołobrzeską, czyli alternatywną trasę dla starszej wiodącej przy jezdni w kierunku centrum.
Kolejną nową drogę rowerową udostępniono w sierpniu. Biegnie wzdłuż ul. Potokowej od przystanku PKM Brętowo do ul. Słowackiego. W ramach inwestycji przebudowano także skrzyżowanie ul. Potokowej z ul. Ogrodową, wykonano nowy chodnik oraz pas do zawracania w stronę ul. Rakoczego.
Pod koniec grudnia zakończyła się budowa trasy rowerowej na ul. Dmowskiego. Po lewej stronie jezdni powstał ok. 500 metrowy odcinek wiodący od Dworca PKP do skrzyżowania z al. Grunwaldzką. Na odcinku objętym inwestycją przebudowano również chodniki i miejsca postojowe, posadzono nową zieleń i zamontowano ławki.
Od 1 sierpnia piesi mają do dyspozycji drugą w śródmieściu kładkę łącząca brzegi Motławy - obrotową kładkę na Wyspę Spichrzów. To inwestycja zrealizowana w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego w ramach celów publicznych przez spółkę Granaria Development Gdańsk, która zabudowuje północny cypel Wyspy Spichrzów.
W grudniu dobiegła końca realizacja wieloetapowego miejskiego projektu na Osowej pn. „System gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich”. Na ulicach Koziorożca i Zeusa zbudowano kanalizację deszczową, a przy okazji także nowy układ drogowy.
Z końcem roku zbiegają się także ostatnie prace przy przebudowie ul. Elżbietańskiej w Śródmieściu. Ta z jednej strony ślepa uliczka jest ważnym łącznikiem dla pieszych między Targiem Drzewnym i Podwalem Grodzkim. Remont objął nawierzchnie jezdni i chodników.
- BUDYNKI
To z pewnością najpiękniejsza inwestycja mijającego roku - latem zakończyła się trwająca 2,5 roku rewitalizacja dwóch zabytkowych gmachów przy Lastadii: dawnego Gimnazjum Miejskiego i Naddyrekcji Poczty Królewskiej. W pieczołowicie odnowionych zabytkach mieszczą się obecnie Gdański Urząd Pracy i Wydział Geodezji UMG. Przedsięwzięcie zwyciężyło w konkursie Budowa Roku 2019, organizowanym przez Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa przy współudziale Ministerstwa Rozwoju i Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego.
Najbardziej zaś wyczekiwanymi inwestycjami były z pewnością te cztery zrealizowane przez Gdańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego i Towarzystwo Budownictwa Społecznego “Motława”. W lutym 36 lokatorów odebrało klucze do nowych mieszkań na Ujeścisku, przy u. Piotrkowskiej. We wrześniu 19 rodzin sprowadziło się do dwóch nowych budynków w Letnicy, 18 grudnia oddano 39 mieszkań przy ul. Wróblej na Dolnym Mieście i - w końcu 23 grudnia 55 rodzin odebrało nowe lokum w kolejnym budynku mieszkalnym przy ul. Piotrkowskiej.
W styczniu otwarto 32 filię Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej - “Bibliotekę Lawendową” przy Szkole Podstawowej nr 6 na Jasieniu. W księgozbiorze nowej placówki na początek znalazło się 7 tys. woluminów tradycyjnych i blisko 700 audiobooków.
Również na początku roku zakończył się remont kaplicy na terenie Cmentarza Łostowickiego w Gdańsku. Zmodernizowano kaplicę z lat 70-tych i połączono ją z rozbudowanym w latach 2015-2016 skrzydłem północnym w spójną, estetyczną całość. Obiekt został dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wyremontowany został także plac przed kaplicą, gdzie pojawiły nowe ławki, wybudowano również dodatkowe schody zewnętrzne od strony południowej.
U zbiegu ul. Sobieskiego i Wagnera na Suchaninie powstała nowa siedziba Pogotowia Opiekuńczego dla Dzieci - trzy budynki z ogrodem, boiskiem i placem zabaw, w którym spokój i opiekę znajdzie 42 młodych gdańszczan i gdańszczanek. Inwestycja zakończyła się w kwietniu.
Miesiąc później na Siedlcach otwarto nowoczesny Dom dla Dzieci, którym zarządza Gdańska Fundacja Innowacji Społecznych. Wprowadziło się tam 14 dzieci, które z różnych powodów nie mogą dorastać w rodzinnych domach.
Także 14 dzieci zamieszkało w jeszcze jednej placówce wybudowanej z myślą o młodych ludziach w trudnej sytuacji życiowej - w budynku z ogrodem przy ul. Cienistej na Chełmie nową siedzibę ma Dom Pod Żaglami (placówka opiekuńczo-wychowawcza Gdańskiego Domu Integracyjno-Rodzinnego).
Zakończono już prace modernizacyjne w Domu Pomocy Społecznej "Polanki" w Oliwie. Przedsięwzięcie realizowano w dwóch etapach od 2018 roku. Budynek został praktycznie całkowicie przebudowany w środku (ma też zupełnie nową elewację). Celem tych działań było zapewnienie większego komfortu mieszkającym tu seniorom.
Przebudowano pokoje i łazienki, dostosowując je do potrzeb osób niepełnosprawnych i wyposażając w system przywoławczy. Na piętrach urządzono kąciki kuchenne do dyspozycji seniorów, zamontowano też nową windę, wymieniono okna, przebudowano wszystkie instalacje i zamontowano wentylację.
- PRZESTRZEŃ PUBLICZNA
W maju oddano do użytku skwer przy ul. Podmłyńskiej. Przestrzeń dawnego chodnika i kwietnika przebudowano całkowicie, posadzono 16 drzew, zaaranżowano ławki, pod skwerem znalazł się system podziemnych “ogrodów deszczowych”. 30 sierpnia skwerowi uroczyście nadano imię Ruchu Młodej Polski.
W grudniu, z rocznym poślizgiem, zakończyła się realizacja projektu “Gdańskie FasadyOdNowa 2019”. 17 elewacji kamienic na Głównym Mieście zostało odnowionych, ale już bez artystycznych zdobień, które przez 6 lat trwania projektu były jego znakiem rozpoznawczym. Na ich umieszczenie nie zgodził się Wojewódzki Konserwator Zabytków. Była to ostatnia póki co edycja projektu. - Mimo przerwy w realizacji kolejnych edycji, będziemy próbowali rozmawiać z konserwatorem. Mamy nadzieję, że uda nam się znaleźć kompromis, który pozwoli wznowić projekt - podkreśla z-ca prezydent Gdańska Piotr Grzelak.
Koniec roku oznaczał także czas na zawieszenie wiechy na rotundzie palmiarni w Parku Oliwskim - tym samym zakończyło się szklenie “domu” dla hodowanych tu egzotycznych roślin. Na razie nowy obiekt podziwiać można tylko z zewnątrz - wejście do niego prowadzi przez sąsiednią oranżerię, która jest jeszcze w remoncie.
Wczesną wiosną przy wejściu do Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego przy ul. Ludowej (Strzyża) oddano do użytku tzw. strefę buforową z placem zabaw, miejscami do piknikowania, ławkami i stojakami rowerowymi. Podobna przestrzeń powstała rok wcześniej w Brętowie przy ul. Leśna Góra.
Trzymając się tematu spacerów - z nowych schodów prowadzących na Wronią Górkę od grudnia cieszyć się mogą wielbiciele wędrówek po zlokalizowanym wokół tego punktu widokowego w Aniołkach lasku.
W ramach wieloletniego “Programu Modernizacji i budowy chodników na terenie Gdańska” w 2020 roku zmodernizowano chodniki w 14 lokalizacjach, na łącznej długości ok. 4,84 km. Z kolei w ramach programu „Jaśniejszy Gdańsk” wykonano oświetlenie w 56 lokalizacjach, położono w sumie 18,6 km linii oświetleniowej. Latarnie stanęły m.in.: przy ul. Żywieckiej i Manifestu Połanieckiego, w ciągach łączących ul. Ogarną z ul. Stągiewną i ul. Chmielną, na fragmencie ulicy Pohulanka oraz przy schodach między Pohulanką i Biskupią.
- INFRASTRUKTURA
W styczniu pracę rozpoczęła hermetyczna kompostownia w Zakładzie Utylizacyjnym na Szadółkach, która przerabia organiczne odpady z gospodarstw domowych gdańszczan na w pełni wartościowy kompost.
W ramach III etapu projektu wodno - ściekowego GIWK, powstało w 2020 roku blisko 30 kilometrów sieci kanalizacyjnej, ponad 9 kilometrów sieci wodociągowej i nowe przepompownie ścieków. Inwestycje realizowane były w 26 dzielnicach Gdańska, najwięcej działano w Śródmieściu.
Z początkiem roku oddano do użytku zbiornik retencyjny “Strzelniczka II” w Kokoszkach. Inwestycja powstała w ramach miejskiego programu ochrony przeciwpowodziowej i obejmowała budowę zbiornika retencyjnego "Strzelniczka II" (pojemność 46,6 m sześc.), regulację Potoku Strzelniczka pomiędzy zbiornikami retencyjnymi "Strzelniczka II" i "Budowlanych II" oraz budowę kanalizacji sanitarnej dla schroniska dla zwierząt Promyk. Teren wokół zbiornika zagospodarowano na rekreacyjne potrzeby mieszkańców.
W Śródmieściu powstał 14. ogród deszczowy w Gdańsku, a właściwie system ogrodów zdolnych zgromadzić ponad 140 m sześc. wody. Jego lokalizacja to pas zieleni przy węźle Groddecka, u zbiegu ul. 3 Maja i al. Armii Krajowej.
W lutym oddano do użytku dwie całoroczne toalety przy plaży, tym razem przy wejściach nr 75 i 78 na wysokości Jelitkowa. W sumie przy nadmorskiej trasie spacerowej w Gdańsku funkcjonuje już 6 takich toalet.
- EDUKACJA
Kolejne szkoły, przedszkola i żłobki przeszły gruntowną termomodernizację. Jej zakres jest różny, jak różne są gdańskie obiekty edukacyjne (więcej w artykule ), cel modernizacji jest jeden: ograniczenie zapotrzebowania na energię cieplną i elektryczną, poprzez podniesienie parametrów termoizolacyjnych i modernizację instalacji grzewczych. W tym roku termomodernizacja zakończyła się w siedmiu budynkach: w Przedszkolu nr 49 przy ul. Śląskiej, Przedszkolu nr 7 przy ul. Ks. Józefa Zator-Przytockiego, Przedszkolu nr 33 przy ul. Klonowicza, Szkole Podstawowej nr 28 przy ul. Tęczowej, Szkole Podstawowej nr 24 przy ul. Lili Wenedy oraz w Żłobku nr 1 przy ul. Malczewskiego. Dziesięć modernizacji jeszcze trwa, cztery zaś są na etapie wyboru wykonawcy i podpisywania umów na wykonanie prac.
Od początku roku szkolnego kompletnie zmodernizowanym basenem może się cieszyć społeczność Zespołu Szkół Energetycznych. Szkoła ma także do dyspozycji nowy, jednopiętrowy budynek dydaktyczny, w którym zaprojektowano salę egzaminacyjną, dwie sale zajęć, a także pomieszczenia higieniczno-sanitarne, pomocnicze i magazyn. Na dachu zostały zamontowane urządzenia energetyki odnawialnej, a w sąsiedztwie budynku powstała niewielka elektrownia wiatrowa.
Nowy budynek to jeden z efektów programu inwestycyjnego “Gdańsk miastem zawodowców”, który zakłada przystosowanie szkół do potrzeb nowoczesnej edukacji specjalistów w konkretnych zawodach. W ramach programu, także w 2020 roku, dodatkowy dwupoziomowy pawilon stanął przy siedzibie Zespołu Szkół Morskich. Mieści m.in. laboratoria i pracownie: językowe, nawigacji, logistyczne, logistyczno – spedycyjne, mechaniczne, eksploatacji portów i terminali oraz informatyczne.
Od kilku lat w gdańskich szkołach podstawowych sukcesywnie realizowane są prace związane z dostosowaniem do wymogów reformy edukacji (po likwidacji gimnazjów). Nowe pracownie przedmiotowe (bo o nie tu głównie chodzi) powstały w sześciu podstawówkach: nr 21, 43, 44, 45, 50 i 88. Dla porównania, w 2019 roku prace przeprowadzono w 32 szkołach.
Gdański Ośrodek Promocji Zdrowia i Profilaktyki Uzależnień zyskał nową siedzibę w budynku dawnego gimnazjum przy ul. Wrzeszczańskiej. Ośrodek rezyduje tam od września. Wkrótce kolejne części dawnej szkoły zostaną przebudowane na potrzeby Gdańskiego Centrum Usług Wspólnych oraz Gdańskiego Zespołu Schronisk i Sportu Szkolnego.
- REWITALIZACJA
Gminnym Program Rewitalizacji, który realizowany jest od 2018 roku, w 2020 roku z fazy realizacji przede wszystkim działań społecznych i koncepcji zmian w przestrzeni, przeszedł w etap realizacji “twardych inwestycji”. Ich końca w większości doczekamy się w przyszłych latach.
Do użytku oddany został wyremontowany budynek przy ul. Floriańskiej nr 3 w Nowym Porcie, w którym powstała nowa przestrzeń na działania społeczne realizowane w dzielnicy przez Fundację Społecznie Bezpieczni.
Na Oruni z kolei zakończyło się zagospodarowanie skweru przy ul. Związkowej. Powstało tu mini boisko do gry w piłkę nożną oraz siłownia „pod chmurką”, stoły do gier w szachy i chińczyka. Zamontowano także ławki i stojaki rowerowe oraz latarnie i monitoring, przebudowano nawierzchnię placu zabaw i zasadzono nową roślinność. Po przeciwnej stronie torów trwa jeszcze zagospodarowanie skweru przy ul. Gościnnej.
Warto pamiętać, że w 2020 roku zrealizowała także kilkadziesiąt zadań z Budżetu Obywatelskiego, ale to już całkiem inna historia...
