Przejdź do sekcji menu główne Przejdź do sekcji menu boczne Przejdź do sekcji treść strony Przejdź do sekcji stopka strony
Logo Gdańsk Pomaga
Translate
Logo Biuletynu Informcji Publicznej

"Hetmanka" z Wrzeszcza ma już 70 lat. Jej patronem jest bohater Mazurka Dąbrowskiego

“Hetmanka”, czyli Szkoła Podstawowa nr 17 we Wrzeszczu, obchodzi 70. urodziny. O jej patronie Stefanie Czarnieckim śpiewamy w jednej ze zwrotek hymnu narodowego. Dumę z XVII-wiecznego bohatera naszych dziejów podkreśla się w SP 17 na każdym kroku. Gdy w innych szkołach pierwszoklasiści pasowani są na ucznia ołówkiem, tu odbywa się to za pomocą repliki buławy hetmańskiej. Ale tutejsza kadra pedagogiczna nie skupia się jedynie na kulcie patriotycznych wartości, stosuje również nowoczesne metody nauczania, na miarę XXI wieku. Swój jubileusz "Hetmanka" obchodziła hucznie w piątek, 11 października.
11.10.2024
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Na zdjęciu widoczny jest budynek szkolny z rowerami zaparkowanymi przed nim. Budynek ma kilka pięter i brązowy dach. Na fasadzie budynku znajduje się napis „Przedszkole nr 17” oraz duży baner reklamowy. Przed szkołą widać stojaki na rowery, a przy nich zaparkowane są różne rowery. Na placu jest duża przestrzeń wyłożona kostką brukową. W tle rosną drzewa, które dodają zieleni otoczeniu. Budynek po prawej stronie ma mural na jednej ze ścian. Cała scena sprawia wrażenie spokojnego otoczenia szkolnego, być może w godzinach popołudniowych.
Położony za Wyższą Szkołą Turystyki i Hotelarstwa gmach Szkoły Podstawowej nr 17 wygląda na wciśnięty między torami kolejowymi, a ulicą Grunwaldzką. Na szczęście, od tej ruchliwej arterii obiekt szkolny oddzielony jest rzędem kamienic z podwórkami
fot. Piotr Wittman/ gdansk.pl
 
Wśród gości ceremonii w SP 17 byli m.in. Grzegorz Kryger, Pomorski Wojewódzki Kurator Oświaty oraz Justyna Dmitruk, dyrektor Wydziału Edukacji Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
 
W uroczystości szkolnej uczestniczyła też kilkuosobowa delegacja Rady Miasta Gdańska na czele z jej przewodniczącą Agnieszką Owczarczak. Obecni byli radni: Wojciech Błaszkowski, Krystian Kłos i Andrzej Kowalczys. 

SP 17 częścią historii Wrzeszcza

Na zewnątrz budynek Szkoły Podstawowej nr 17 przy ul. Stefana Czarnieckiego 2, budzi bardzo przyjazne wrażenie. To wszystko przez obrastający część fasady gęsty bluszcz. To z kolei przywołuje kolejne skojarzenie tj. osiem najlepszych uniwersytetów amerykańskich tworzących Ivy League (Liga bluszczowa). A więc Szkoła Podstawowa nr 17 to, wzorem uczelni zza oceanu - prestiż, tradycja i dobrze pojęta elitarność. 
 
Jej początki sięgają I połowy lat 50. ubiegłego wieku. 

Dziewięć miesięcy i jest szkoła

Do odgruzowanego i częściowo odbudowanego Wrzeszcza wróciło już wtedy w miarę normalne życie, ale sytuacja w szkołach była nadal bardzo trudna. Dość powiedzieć, że w placówkach otwartych w tej dzielnicy po zakończeniu II wojny światowej na jedną klasę przypadało aż od 63 do 83 uczniów. Poza tym, liczba dzieci we Wrzeszczu stale rosła. Dlatego zapadła decyzja o budowie nowej placówki: Szkoły Podstawowej nr 17.
Na zdjęciu widać stary budynek z cegły, prawdopodobnie szkołę lub instytucję publiczną. Jest to duży, wielopiętrowy budynek z szeregiem dużych, prostokątnych okien rozmieszczonych równomiernie na wszystkich kondygnacjach. Budynek ma wysoki, spadzisty dach pokryty dachówką. Przed głównym wejściem znajdują się szerokie schody prowadzące do drzwi. Teren wokół budynku wygląda na niezagospodarowany, z widocznymi hałdami ziemi i nierównym gruntem, co może sugerować, że zdjęcie zostało zrobione w czasie budowy lub remontu. Fotografię cechuje czarno-biała kolorystyka, co wskazuje na jej wiek.
Szkoła Podstawowa nr 17 powstała w 1954 r. na miejscu byłego ogrodnictwa prywatnego
mat. SP 17
 
Ówczesny Wydział Oświaty już w 1952 r. zapewnił finansowanie budowy obiektu. Roboty wykonało Zjednoczenie Budownictwa Miejskiego w Gdańsku. Prace rozpoczęto 31 października 1953 r. Solidny gmach z cegły udało się postawić w niecały rok. Budynek ukończono 31 lipca 1954 r.
We wrześniu 1954 r. próg szkoły przekroczyli pierwsi uczniowie. Było ich wtedy 721 w 16 klasach. Kształceniem zajęło się 15 nauczycieli. Nauka odbywała się na dwie zmiany. Szkoła miała 14 izb lekcyjnych, gabinety biologiczny i fizyczny, świetlicę, kuchnię oraz salę gimnastyczną. Ta ostatnia, jak na dzisiejsze warunki mała i niewymiarowa, służy zresztą SP 17 do dziś.
Zdjęcie przedstawia szkolne zgromadzenie, prawdopodobnie apel lub uroczystość w szkole. W centrum sali stoi kobieta, prawdopodobnie nauczycielka lub dyrektorka, która przemawia do grupy uczniów siedzących na krzesłach. Uczniowie są odwróceni tyłem do aparatu, a większość z nich to dziewczynki, które mają warkocze i kokardki we włosach. Na ścianie w tle wiszą portrety osób, w tym prawdopodobnie postaci historycznych. Na środku widoczny jest sztandar z napisem „Harcerz kocha Polskę Ludową”. Scena sugeruje, że może to być wydarzenie związane z edukacją patriotyczną lub działalnością harcerską. Fotografia jest czarno-biała, co wskazuje na jej wiek, prawdopodobnie pochodzi z czasów Polski Ludowej.
Pierwsze zajęcia w SP 17 po otwarciu szkoły
mat. SP 17
 
Na początku nie było jeszcze boiska, bo teren przyszkolny zajmowały magazyny. 

Po czterech latach patron 

20 października 1959 r. odbyła się uroczystość nadania szkole imienia Stefana Czarnieckiego i przekazania sztandaru ufundowanego przez Komitet Rodzicielski. W tym roku do szkoły uczęszczało już ponad 1000 uczniów. 
Zdjęcie przedstawia dużą grupę osób, prawdopodobnie uczniów i nauczycieli, pozujących do wspólnej fotografii na tle ceglanego budynku. Grupa składa się z mężczyzn, kobiet i dzieci w różnym wieku, co sugeruje, że może to być zdjęcie klasowe lub pamiątkowe z jakiegoś wydarzenia szkolnego. Wszyscy są ubrani elegancko, co może wskazywać na oficjalny charakter zdjęcia. Widać zarówno młodych chłopców i dziewczynki, jak i dorosłych, którzy mogą być nauczycielami lub rodzicami. Kilka osób siedzi na ziemi, a reszta stoi lub jest ustawiona na różnych poziomach, tworząc zwartą grupę. Atmosfera na zdjęciu wydaje się być serdeczna, co sugerują uśmiechy i bliskość między osobami. Fotografia jest czarno-biała, co sugeruje, że pochodzi z pierwszej połowy XX wieku. Ceglane ściany w tle mogą wskazywać, że zdjęcie zostało zrobione w czasie budowy lub przy szkole, która jeszcze nie była w pełni ukończona.
Pierwsi absolwenci, czerwiec 1955 r.
mat. SP 17
 
W tym miejscu trzeba wspomnieć, że SP 17 miała trochę szczęścia, bo jej patronem mógł zostać z powodzeniem jeden z komunistycznych działaczy. Niedaleko szkoły, przy kortach tenisowych przez wiele lat PRL istniała przecież ulica Hanki Sawickiej, dziś Jana Uphagena.  

Koło fotograficzne i tańce w balecie

Chlubnie w historii SP 17 zapisało się wyjątkowo aktywne koło fotograficzne o nazwie „Szpaczki”. Pierwsze wzmianki o nim pojawiają się w zapiskach z roku 1960.
Zdjęcie przedstawia uroczystość szkolną, prawdopodobnie przekazanie lub poświęcenie sztandaru. Na pierwszym planie kilka uczennic i uczniów w strojach galowych trzyma sztandar, na którym widoczny jest haftowany orzeł, wizerunek dłoni trzymających dłoń oraz napisy, prawdopodobnie związane z wartościami szkoły, takimi jak „nauka” i „praca”. Obok uczniów stoją dorośli, w tym mężczyzna w garniturze, który prawdopodobnie pełni funkcję oficjalną, być może dyrektor szkoły lub przedstawiciel lokalnych władz. W tle widać zgromadzonych ludzi, zarówno dorosłych, jak i młodzież, którzy uczestniczą w ceremonii. Atmosfera jest poważna i uroczysta, a fotografia, czarno-biała, sugeruje, że wydarzenie miało miejsce w przeszłości, być może w czasach PRL. Cała scena odbywa się na zewnątrz, na dziedzińcu przed budynkiem szkolnym.
27 września 1959 r. Uroczyste przekazanie szkole sztandaru
mat. SP 17
 
W latach 60. ub. wieku działał nie tylko chór szkolny, ale nawet balet. Powstała muzyczna szkółka, która - jak donosił w tamtych latach „Dziennik Bałtycki” - przygotowywała narybek dla gdańskiej Młodzieżowej Orkiestry Symfonicznej. Dzieci miały w tygodniu dwie godziny nauki gry na skrzypcach i wiolonczeli, a od klasy piątej uczyły się także grać na instrumentach dętych. W 1968 r. powstała pierwsza klasa o profilu muzycznym.

Co uczniowie obiecali zrobić na 20-lecie PRL?

Na stronicach szkolnej kroniki znajdujemy też wzmianki dotyczące ważnych wydarzeń dziejących się wówczas w Polsce, mających też wpływ na życie placówki.   
Zdjęcie przedstawia oficjalną uroczystość, prawdopodobnie związaną z harcerstwem, odbywającą się na zewnątrz, na placu przed budynkiem. Na pierwszym planie widzimy mężczyznę przemawiającego przy mównicy ozdobionej biało-czerwoną flagą. Obok niego stoi kobieta, która wydaje się brać udział w ceremonii. Po prawej stronie zdjęcia stoją harcerze w pełnym umundurowaniu, trzymający sztandar z wizerunkiem orła, co podkreśla patriotyczny charakter wydarzenia. Za nimi widać grupę dorosłych, którzy przyglądają się ceremonii. Niektórzy z nich mają przypięte odznaki, co sugeruje, że mogą pełnić oficjalne role. W tle widoczny jest tłum zgromadzonych osób, w tym dzieci oraz kilku mężczyzn w garniturach, co wskazuje na uroczysty charakter tego wydarzenia. Na budynku widać również powiewające flagi, co dodatkowo podkreśla oficjalność spotkania. Zdjęcie jest czarno-białe i pochodzi prawdopodobnie z okresu PRL-u. Atmosfera na zdjęciu jest formalna, a cała scena wskazuje na znaczącą uroczystość harcerską lub szkolną.
Przemawia przedstawiciel Prezydium Wojskowej Rady Narodowej
mat. SP 17
 
I tak na przełomie lat 50. i 60. społeczność szkolna uczestniczyła w zbiórce pieniędzy na odbudowę stolicy i kraju. W nagrodę za przodujące miejsce w tej akcji SP 17 otrzymała w 1961 r. od władz telewizor marki „Klejnot”, jeszcze oczywiście czarno-biały.
W 1965 r. upamiętniono przybycie partyjno-rządowej delegacji Mongolskiej Republiki Ludowej.
Zdjęcie przedstawia dużą grupę ludzi, głównie dzieci i młodzież, zgromadzonych na zewnątrz podczas uroczystości, prawdopodobnie szkolnej lub patriotycznej. W pierwszym rzędzie stoją uczniowie ubrani w galowe stroje – chłopcy w garniturach, a dziewczęta w białych bluzkach i spódnicach. Obok nich stoją dorośli, zapewne nauczyciele lub rodzice. Za pierwszą grupą widać tłum zgromadzonych dorosłych, niektórzy siedzą na trawie, inni stoją w większej odległości. Teren, na którym odbywa się uroczystość, wygląda jak niewielkie wzniesienie pokryte trawą. W tle, na drugim planie, widoczne są budynki mieszkalne, co sugeruje, że wydarzenie ma miejsce na osiedlu lub w okolicy szkoły. Atmosfera na zdjęciu jest poważna, co może wskazywać na oficjalny charakter uroczystości. Ludzie są skupieni i wydają się uczestniczyć w ważnym wydarzeniu. Fotografia jest czarno-biała i prawdopodobnie pochodzi z okresu powojennego, co dodatkowo podkreśla historyczny charakter sceny.
20 października 1959 r. Uroczystość nadania szkole imienia Stefana Czarnieckiego
mat. SP 17
 
Z okazji 20-lecia Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej do kroniki wklejono listę zobowiązań. Każda klasa miała uczcić tę rocznicę jakimś czynem na rzecz szkoły. Dla przykładu, VIII d postanowiła wywiórkować i wypastować podłogi, VIIa wyprać firanki, a IIIc uszyć worki na lekcje wychowania fizycznego. 

Zbiórki na Zamek Królewski i Centrum Zdrowia Dziecka

Podobną listą zadań uczniowie uczcili VI zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w 1971 r. Zdecydowano wówczas m.in. zebrać 200 kilogramów kasztanów i 150 kg żołędzi i przekazać je do koła łowieckiego “Sokół – kolejarz”.
Zdjęcie przedstawia szkolną uroczystość, prawdopodobnie rozpoczęcie lub zakończenie roku szkolnego, z udziałem pocztu sztandarowego. Na pierwszym planie widzimy troje uczniów w galowych strojach, z których jeden niesie sztandar. Dwójka pozostałych towarzyszy mu, idąc po obu jego stronach. Wszyscy mają na sobie białe koszule i specjalne szarfy, co podkreśla ich rolę w tej uroczystości. Po lewej stronie zdjęcia stoi grupa młodszych uczniów, dziewczynki ubrane są w ciemne szkolne mundurki z białymi kołnierzykami, a wiele z nich ma kokardy we włosach. Po prawej stronie widać kolejnych uczniów, ustawionych w równych rzędach, również w galowych strojach. W tle, na wzniesieniu, zgromadziło się kilkoro dorosłych, którzy obserwują przebieg wydarzenia. Atmosfera jest poważna, a cała scena sugeruje oficjalny charakter wydarzenia. Uczniowie stoją w szeregu, co wskazuje na uroczysty moment, być może apel lub inna szkolna ceremonia. Drzewa w tle sugerują, że uroczystość odbywa się na zewnątrz, na boisku szkolnym lub w pobliżu szkoły. Zdjęcie, czarno-białe, pochodzi prawdopodobnie z połowy XX wieku.
Poczet sztandarowy, rok 1959
mat. SP 17
 
W tym samym roku SP 17 zebrała okrągłe 1500 złotych na odbudowę Zamku Królewskiego w Warszawie, a potem dołożyła swoje cegiełki do budowy pomnika-szpitala Centrum Zdrowia Dziecka.
Zdjęcie przedstawia grupę ludzi pracujących na świeżym powietrzu, prawdopodobnie przy budowie lub renowacji placu lub boiska szkolnego. Na pierwszym planie widzimy mężczyzn, młodzież i dzieci zaangażowanych w prace fizyczne. Część z nich trzyma łopaty, inni przenoszą materiały, jak cegły czy betonowe elementy. Na środku widoczna jest taczka, której używają do transportu materiałów budowlanych. Prace odbywają się na placu przed budynkiem, który wygląda na szkołę lub inny publiczny budynek, o prostych kształtach i dużych oknach. W tle, po prawej stronie, widoczny jest wielopiętrowy blok mieszkalny, typowy dla czasów PRL-u, co sugeruje, że scena rozgrywa się w mieście lub na osiedlu. Ludzie pracują w zorganizowany sposób, co może wskazywać na czyn społeczny, typowy dla tamtego okresu. Atmosfera jest spokojna, a uczestnicy skupieni na swoich zadaniach. Cała scena utrzymana jest w czarno-białej tonacji, co sugeruje, że zdjęcie pochodzi z połowy XX wieku.
1964. Prace z udziałem rodziców, nauczycieli i uczniów przy budowie boiska szkolnego
mat. SP 17
 
Do zaskakujących, jak na dzisiejsze czasy, inicjatyw należał też udział dzieci i młodzieży z SP 17 w uroczystościach związanych z 50-leciem pożycia małżeńskiego, które odbywały się raz w miesiącu w Pałacu Ślubów we Wrzeszczu. Wzmiankę o tym można przeczytać w kronice szkolnej pod datą rok 1979.   

Patronem hetman, nie jakiś Czarniecki

W 2002 r. uzupełniono imię szkoły o słowo hetman. Uznano bowiem, że niejeden był Stefan Czarniecki w polskiej historii i nie każda postać o tym imieniu i nazwisku równie chlubną rolę odegrała. Należy zatem uściślić, o którego bohatera chodzi, żeby nie było co do tego już żadnych wątpliwości.
Zdjęcie przedstawia grupę mężczyzn zaangażowanych w prace fizyczne, prawdopodobnie w trakcie budowy lub remontu. Mężczyźni trzymają łopaty i pracują nad przewożeniem ziemi lub innych materiałów budowlanych do taczki. Praca odbywa się na podwórzu lub placu przed budynkiem, który jest widoczny w tle. Budynek ma surowe, betonowe ściany oraz małe okna z metalowymi kratami. Na pierwszym planie po lewej stronie stoi mężczyzna obserwujący pracę, ubrany w ciemny płaszcz. Obok niego widoczny jest chłopiec w płaszczu i berecie, również przyglądający się działaniom dorosłych. W tle widać kamienny mur oraz fragmenty budynku, co sugeruje, że prace mogą mieć miejsce w miejskim lub szkolnym otoczeniu. Atmosfera na zdjęciu jest swobodna, a mężczyźni wydają się skupieni na swoich zadaniach. Ujęcie, utrzymane w czarno-białej kolorystyce, pochodzi z czasów PRL-u, co można wywnioskować z ubiorów i stylu pracy.
Prace społeczne przy budowie boiska trwały trzy lata, także w dni wolne
mat. SP 17
 
Z tej okazji, w szkolnym ceremoniale pojawiła się replika buławy hetmańskiej. Jej kopię SP 17 otrzymała z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. 

Czepce Czarnieckiego nie zdały egzaminu

Od tego czasu repliką buławy hetmańskiej Stefana Czarnieckiego w Szkole Podstawowej nr 17 pasuje się na uczniów dzieci pierwszych klas. 
Zdjęcie przedstawia grupę osób pracujących na podwórzu, prawdopodobnie przy sprzątaniu lub wywozie gałęzi i roślinności. Na pierwszym planie widzimy duży samochód ciężarowy, na którym kilku młodych ludzi ładuje lub zrzuca gałęzie. Niektórzy stoją na platformie ciężarówki, inni pracują na ziemi, zbierając rośliny. Prace odbywają się w pobliżu budynku o prostych, modernistycznych kształtach, z dużymi oknami, co może sugerować, że jest to teren szkolny lub instytucji publicznej.
Ostatni etap prac związanych z budową boiska. Uczniowie będą sadzić drzewa
mat. SP 17
 
Ponadto, podczas uroczystych apeli, wraz ze sztandarem szkoły, występuje strażnik koronny.  
 
Uczniowie niosący sztandar i strażnik koronny otrzymali pasy szlacheckie oraz nakrycia głowy nawiązujące do tych, które noszono w Polsce w XVII wieku, w czasach Stefana Czarnieckiego, który, jak brzmi Mazurek Dąbrowskiego “do Poznania po szwedzkim zaborze, dla ojczyzny ratowania” wrócił się przez morze.
Zdjęcie przedstawia uroczystość szkolną, prawdopodobnie związaną z zakończeniem roku szkolnego lub wręczeniem odznaczeń. Na pierwszym planie widzimy grupę dzieci, głównie dziewczynek, ubranych w galowe stroje – białe bluzki i spódnice. Część z nich trzyma w dłoniach kwiaty lub gałązki. Dzieci ustawione są w rzędzie, a jedna z dziewczynek ma dużą kokardę we włosach, co było typowym elementem stroju w tamtym okresie. Po prawej stronie mężczyzna, prawdopodobnie nauczyciel lub dyrektor, przypina odznakę chłopcu, który stoi w kolejce. Za nimi widoczne są flagi, co sugeruje, że wydarzenie ma patriotyczny charakter lub wiąże się z jakąś oficjalną ceremonią. W tle na ścianie widać transparent z napisem „Wakacje”, co wskazuje, że zdjęcie mogło zostać zrobione podczas zakończenia roku szkolnego. Atmosfera na zdjęciu jest poważna i uroczysta, a dzieci wydają się skupione na przebiegu ceremonii. Fotografia utrzymana jest w czarno-białej kolorystyce, co sugeruje, że została wykonana w okresie PRL-u, w latach 60. lub 70.
1976. Wręczenie odznaki wzorowego ucznia. Dziś najlepsi uczniowie SP 17 dostają Srebrną Buławkę
mat. SP 17
 
Tradycję tę jednak zarzucono po kilku latach, a miejsce sarmackich czapek zajęły bardziej współczesne i eleganckie birety.  
- O mój Boże, jak te dzieci się wtedy męczyły z tymi futrzanymi czepcami. Ileż potu z nich spływało.. To było coś okropnego - wspomina z uśmiechem Barbara Sławińska, dyrektorka SP 17 od 2009 r. 
 
Nadal natomiast najlepsi absolwenci SP 17 w nauce i zachowaniu dostają w nagrodę odznakę w postaci Srebrnej Buławki, przypominającą broszkę. 
Zdjęcie przedstawia uroczystość szkolną, podczas której młodsi uczniowie składają przysięgę na sztandar szkoły. Na pierwszym planie widzimy grupę chłopców ubranych w galowe stroje: białe koszule i ciemne spodnie. Jeden z chłopców wyciąga rękę, dotykając sztandaru, co sugeruje, że przysięga ma patriotyczny charakter, typowy dla ceremonii związanych z uczniowskim samorządem lub harcerstwem. Sztandar trzymany jest przez starszych uczniów, którzy noszą szarfy, co oznacza, że pełnią honorowe funkcje podczas tej uroczystości. W tle stoi grupa innych dzieci, również ubranych w galowe stroje – białe koszule i ciemne spódnice lub spodnie. Cała scena odbywa się w sali, która wygląda na szkolną, co potwierdza obecność grzejnika i prostego wystroju. Atmosfera jest oficjalna i poważna, a dzieci wydają się skoncentrowane na ceremonii. Ujęcie sugeruje ważny moment, prawdopodobnie związany z pasowaniem na ucznia lub inną uroczystością związaną z życiem szkolnym. Zdjęcie jest czarno-białe, co wskazuje na okres PRL-u, prawdopodobnie lata 70.
Pierwsze ślubowanie, 1973 r.
mat. SP 17
 
Od 2010 r. SP17 zaczęto nazywać “Hetmanką”. Nazwa ta upowszechniła się na tyle, że znajduje się nawet oficjalnych dokumentach i papierach szkoły. Pojawiła się też w najnowszym logo szkoły. A uczniowie szkoły to prostu “Hetmańczycy”. 

Ja, ich spreche Deutsch 

W codziennym życiu szkoły hetman Stefan Czarniecki uosabia uczniom podstawowy zestaw patriotycznych cech takich, jak umiłowanie ojczyzny, męstwo i waleczność. 
Zdjęcie przedstawia grupę uczniów, prawdopodobnie klasy szkolnej, pozujących do wspólnej fotografii na zewnątrz, przed budynkiem szkoły. Wszyscy uczniowie są elegancko ubrani, co sugeruje, że zdjęcie zostało zrobione podczas oficjalnej okazji, takiej jak zakończenie roku szkolnego lub inna uroczystość. Dziewczęta mają na sobie białe bluzki i spódnice, a niektóre noszą podkolanówki. Chłopcy są ubrani w garnitury lub marynarki z krawatami. Grupa stoi na schodach, a za nimi w tle widoczny jest budynek szkoły o prostych, surowych ścianach z dużymi oknami, typowymi dla architektury szkolnej w okresie PRL. Na zdjęciu można dostrzec różnorodność fryzur i postaw uczniów, niektóre dziewczęta są przytulone, a inni stoją swobodnie. Atmosfera wydaje się być formalna, ale jednocześnie swobodna, z lekkimi uśmiechami na twarzach uczniów. Fotografia utrzymana jest w czarno-białej kolorystyce, co sugeruje, że została zrobiona w latach 70.
Absolwenci SP 17. Rok 1970
mat. SP 17
 
Szkoła Podstawowa nr 17 jest też jednak na wskroś nowoczesna i dostosowująca się do wymagań, jakie stawia dziś współczesny świat. 

Morska szkoła z charakterem. SP 67 na Żabim Kruku świętowała 60 urodzin

- Dumna jestem z tego, że od klasy IV nasi uczniowie uczą się języka niemieckiego. W klasach VII i VIII nauka ta odbywa się w wymiarze czterech godzin w tygodniu. Najzdolniejszym uczniom proponujemy wymianę międzynarodową ze szkołą w Lubece, ale też przygotowujemy do egzaminu państwowego DSD1. W ubiegłym roku dziewięciu uczniów taki certyfikat ze znajomości języka niemieckiego uzyskało. Absolwenci naszej szkoły potrafią posługiwać się dwoma językami obcymi: angielskim, który, jak w innych szkołach nauczany jest od I klasy, oraz niemieckim - podkreśla Barbara Sławińska. 

Patyczaki i ślimak na lekcji 

SP 17 nie stroni też od oryginalnych sposobów kształcenia i kontaktów z dziećmi. Okazuje się bowiem, że jedna z nauczycielek w klasach I-III w proces edukacyjny i wychowawczy wprzęgła … zwierzęta. Ściślej rzecz biorąc chodzi o patyczaki (owady) oraz dość sporego ślimaka afrykańskiego. 
Zdjęcie przedstawia grupę uczniów oraz ich nauczycieli, prawdopodobnie z okazji zakończenia roku szkolnego lub innej szkolnej uroczystości. Uczniowie są ubrani elegancko, choć niektórzy mają bardziej swobodny strój. Widzimy chłopców w koszulach i krawatach, a dziewczęta w białych bluzkach i spódnicach. Kilka osób trzyma w rękach książki lub zeszyty, co sugeruje, że zdjęcie mogło zostać wykonane podczas rozdania świadectw lub podsumowania roku. Grupa jest uśmiechnięta i zrelaksowana, co wskazuje na pozytywną, radosną atmosferę. Kilka osób pozuje w swobodnych pozach, a inni są objęci, co sugeruje bliskie relacje między uczniami. Na środku grupy stoi nauczyciel w okularach, wyróżniający się bardziej formalnym strojem. W tle widoczna jest szkolna ściana z oknami, a także mur z graffiti, co wskazuje na miejskie otoczenie szkoły. Na ścianie można dostrzec napis „VIII B” oraz rok 1990, co może oznaczać, że zdjęcie przedstawia uczniów klasy VIII szkoły podstawowej, kończących naukę w tym roku. Ogólna atmosfera zdjęcia jest luźna i pełna radości, typowa dla szkolnych wspomnień związanych z zakończeniem roku.
Absolwenci szkoły w roku 1983
mat. SP 17
 
- Patyczaki w czasie przerwy są dokarmiane przez dzieci. Uczniowie się też nimi bawią, kładą sobie na ubraniach. Wcale się ich nie brzydzą. Z kolei, w nagrodę za dobre zachowanie można otrzymać do osobistej opieki ślimaka, którego stawia się w akwarium na ławce. Dziecko może na przykład go pogłaskać i dać mu jeść - wyjaśnia dyrektorka szkoły. 

Lekcje historii na żywo

Zajęcia w SP 17 nie ograniczają się tylko do murów szkolnych. Jedna z nauczycielek w nauczaniu początkowym I-III prowadzi lekcje dotyczące Gdańska. Raz w tygodniu dzieci mają wycieczki, podczas których poznają zabytki i historię miasta. 
Zdjęcie przedstawia uroczystość szkolną, prawdopodobnie pasowanie na ucznia lub absolwenta. Na pierwszym planie widzimy kobietę, prawdopodobnie nauczycielkę lub dyrektorkę, która używa ceremonialnej laski do symbolicznego pasowania dzieci. Uczniowie, ubrani w białe koszule i ciemne spodnie lub spódnice, stoją w rzędzie. Mają na głowach bordowe birety z białymi frędzlami, co podkreśla oficjalny charakter wydarzenia. Dzieci wyglądają na skupione i podekscytowane. W tle stoją inni uczniowie oraz widoczny jest sztandar, co sugeruje, że cała uroczystość odbywa się w podniosłej atmosferze. Eleganckie stroje uczniów oraz uroczysty ton ceremonii wskazują na ważny moment w ich edukacji, prawdopodobnie związany z rozpoczęciem lub zakończeniem nauki w szkole.
Teatr Miniatura, 2009. Pasowanie na ucznia repliką buławy hetmańskiej
mat. SP 17
 
- I proszę sobie wyobrazić, że w ubiegłym roku nasze dziewczynki z III klasy wygrały konkurs wiedzy o Gdańsku, a rywalizowały w nim z licealistami - mówi Barbara Sławińska. 

Pochylamy się z troską nad każdym uczniem

Dziś do Szkoły Podstawowej nr 17 uczęszcza 387 uczniów, a ich edukacją zajmuje się 54 nauczycieli. Obie liczby mówią o tym, że szkoła z ulicy Czarnieckiego, jest na tyle nieduża, że można w niej zadbać o bliskie relacje z dziećmi, znając nawet ich osobiste problemy. 
Na zdjęciu widzimy dwóch młodych ludzi, dziewczynę i chłopca, uczestniczących w uroczystości szkolnej. Oboje ubrani są w białe koszule, co podkreśla formalny charakter wydarzenia. Na głowach mają charakterystyczne czapki z futrzanym wykończeniem i ozdobami, przypominające elementy tradycyjnych polskich strojów szlacheckich. Chłopiec trzyma w rękach ceremonialną laskę, co sugeruje, że pełni ważną rolę w tej uroczystości. W tle widoczna jest dekoracja z napisem „Nadszedł czas pożegnania”, co wskazuje, że zdjęcie zostało zrobione podczas zakończenia roku szkolnego lub innej uroczystości pożegnalnej, np. podczas pasowania na absolwenta. Wystrój sali sugeruje, że ceremonia odbywa się w budynku szkoły.
Noszenie szlacheckiej czapki wymagało od uczniów dużego poświęcenia
mat. SP 17
 
- U nas uczeń na pewno nie jest anonimowy. Nasza kadra nauczycielska to grupa pasjonatów, którym naprawdę chce się pracować i swoich obowiązków nie ograniczają do kartkowania podręcznika. Cały czas przyświeca nam hasło: szkoła z pomysłem - zapewnia Barbara Sławińska. 

Kto ukończył SP 17?

W 70-letniej historii szkoły z Wrzeszcza nie brakuje znanych absolwentów.

Szkoła Podstawowa nr 46 fetowała swoje 65-lecie

Jest wśród nich np. Giedymin Jabłoński (ur. 1946 r.), uznany gdański twórca biżuterii ze złota i bursztynu oraz Alicja Stasiewicz, aktorka, występująca m.in. w filmie “Bodo” oraz serialu “Na Wspólnej”, która ukończyła SP 17 w 1992 r. 

Na zdjęciu widać grupę sześciu uczniów biorących udział w uroczystości szkolnej, prawdopodobnie związanej z zakończeniem roku szkolnego lub pasowaniem na ucznia. Uczniowie ubrani są elegancko: białe koszule, ciemne spodnie lub spódnice, oraz bordowe birety i szarfy, co podkreśla formalny charakter wydarzenia. Dwójka z nich trzyma sztandar szkoły, a jeden z chłopców trzyma ceremonialną laskę. Tło zdjęcia ozdobione jest niebieską dekoracją z białymi kwiatami papierowymi oraz cytatem „Nauka to podróż, która trwa całe życie”, co nadaje uroczystości symboliczny wymiar edukacji jako długiej i wartościowej drogi. Atmosfera zdjęcia jest podniosła i oficjalna, ale jednocześnie radosna, co sugeruje, że uczestnicy są dumni z tego momentu.
Hetmańskie nakrycie głowy zastąpiły zgrabnie uszyte birety, zdjęcie z 2022 r.
mat. SP 17

O rok wcześniej mury “Hetmanki” opuściła Marta Łagownik, która w czerwcu 2024 r. została mistrzynią Europy na dystansie średnim w  triathlonie. 

Absolwentem SP 17 jest też Patryk Woziński, ps. Kizo, raper i autor tekstów.

Szkoła z Przymorza Wielkiego wkracza w dojrzały wiek. SP nr 44 ma już 50 lat

Do grona “Hetmańczyków” zalicza się również Franciszek Bielak, gdański rysownik, mający kilkanaście milionów fanów na TikToku. "Fredziownik", bo pod takim pseudonimem działa młody artysta, ukończył SP 17 w 2015 r. 

Zdjęcie przedstawia wnętrze biura, w którym pracuje starsza kobieta, siedząca przy biurku i pracująca na komputerze. Biurko jest pełne dokumentów, teczek i segregatorów, co sugeruje, że osoba pracująca ma odpowiedzialną funkcję, prawdopodobnie związaną z administracją. Na biurku znajdują się również ozdoby, takie jak wazon z suszonymi trawami i filiżanka. Na ścianie obok biurka dominuje duży portret przedstawiający postać historyczną, mężczyznę w tradycyjnym stroju szlacheckim, z buławą w ręku. Mężczyzna ma siwą brodę i wygląda na dostojnego przywódcę, co nadaje wnętrzu poważny charakter. Nad obrazem widnieje polski orzeł, co wskazuje na narodowy kontekst miejsca. W pomieszczeniu znajduje się także roślina doniczkowa oraz szafka pełna segregatorów i dokumentów, co sugeruje, że jest to biuro dyrektora szkoły lub innej instytucji. Po prawej stronie widoczny jest krzyż na ścianie, co może wskazywać na związek z placówką o charakterze katolickim.
Gabinet dyrektora SP 17 zdobi olbrzymi portret olejny Stefana Czarnieckiego. Autor i data powstania obrazu nie jest znana
fot. Piotr Wittman/ gdansk.pl

O tym, jak dobrze wspominają naukę w SP 17 jej absolwenci świadczy najlepiej to, że kilkuosobowa grupa z rocznika 1954-1961 ufundowała w tym roku pamiątkową tablicę dla uczczenia 70-lecia szkoły. Wykonana z granitu wisi na ścianie, zaraz za drzwiami wejściowymi.

Dzieci z innych dzielnic i państw

Połowę stanu uczniowskiego SP 17 stanowią dzieci spoza Wrzeszcza, który jest dziś starzejącą się częścią Gdańska. Dojeżdżają one z takich dzielnic jak Chełm, Morena i Jasień. 
Zdjęcie przedstawia nowoczesny kompleks sportowy na terenie szkoły, oznaczonej jako „Szkoła Podstawowa nr 17”, co widać na tablicy informacyjnej umieszczonej w dolnej części zdjęcia. Na pierwszym planie znajduje się wielofunkcyjne boisko z nawierzchnią tartanową, otoczone bieżnią. Boisko jest zabezpieczone siatką ochronną i prawdopodobnie służy do gry w koszykówkę, siatkówkę lub inne sporty zespołowe. Wokół boiska rozciąga się bieżnia lekkoatletyczna, a w jego pobliżu znajdują się urządzenia do ćwiczeń na świeżym powietrzu, sugerujące obecność strefy fitness. Na dalszym planie widoczne są trybuny, graffiti na murach oraz różne budynki miejskie, co wskazuje, że kompleks znajduje się w miejskim otoczeniu. Po lewej stronie zdjęcia powiewa flaga na wysokim maszcie, a w tle można dostrzec drzewa oraz budynki, co sugeruje, że obiekt jest dobrze osadzony w środowisku szkolnym i miejskim. Całość wygląda nowocześnie i dobrze utrzymana, przeznaczona do aktywności fizycznej uczniów oraz mieszkańców.
8 listopada 2017 r. to ważna data w historii SP 17. Tego dnia otwarto nowoczesne, wielofunkcyjne boisko
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl
 
Sporo - bo ponad 50 - jest też uczniów, których rodzice są cudzoziemcami. Większość z nich pochodzi z Ukrainy, ale jest też spora grupa młodych Białorusinów. Wśród dzieci z zagranicy są też Kazachowie i Azerzy. W tym tygodniu w szkole pojawiła się mała dziewczynka z Konga, państwa położonego w środkowej Afryce. Jej rodzice studiują obecnie na Politechnice Gdańskiej.

SP nr 8 na Chełmie skończyła 30 lat! Jej uczniowie dbają o planetę i kochają WOŚP

Do SP 17 uczęszczają też dzieci Polaków, którzy zdecydowali się wrócić do kraju po emigracji spędzonej w Niemczech i Wielkiej Brytanii.   

Kiedy obchody jubileuszu?

70 lat istnienia wrzeszczańska szkoła będzie obchodzić w piątek, 11 października. Początek uroczystości w sali gimnastycznej o godz. 10.00.     
Zdjęcie przedstawia uroczystość otwarcia nowego obiektu sportowego, najprawdopodobniej boiska szkolnego. Czworo elegancko ubranych osób, trzyma nożyczki, przecinając wstęgę, co jest symbolicznym gestem otwarcia. Osoby na zdjęciu są uśmiechnięte, co wskazuje na radosny charakter wydarzenia. Jedna z kobiet ubrana jest w czerwony żakiet, a mężczyzna obok niej trzyma w rękach piłkę, co dodatkowo podkreśla sportowy kontekst uroczystości. W tle widać boisko z bieżnią oraz urządzenia do ćwiczeń na świeżym powietrzu, co sugeruje, że nowo otwarty kompleks jest przeznaczony do różnych aktywności sportowych. Cała scena rozgrywa się na terenie szkoły lub placówki edukacyjnej, a obecność flagi oraz formalnych strojów sugeruje, że w uroczystości biorą udział osoby o ważnych funkcjach, np. dyrekcja szkoły lub przedstawiciele władz lokalnych.
Przecięcie wstęgi podczas inauguracji boiska w 2017 r. Od lewej: Grzegorz Kryger - Wydział Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego, Barbara Sławińska - dyrektorka SP 17, Wojciech Błaszkowski -wiceprzewodniczący Rady Miasta Gdańska, Andrzej Kowalczys - radny miasta
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl
 
Co życzyć Szkole Podstawowej nr 17 z okazji 70. urodzin?
 
- Ach, żeby się, po prostu, dobrze miała … 70 lat to dużo, ale to jest tylko budynek. A wnętrze ma duszę. I ta “dusza” szkoły musi być wciąż młoda - odpowiada Barbara Sławińska, która pracę w SP 17 jako nauczycielka zaczęła już w latach 80.  

Jubileusz Szkoły Podstawowej nr 9. Od 70 lat uczy i podnosi na duchu chore dzieci w szpitalu

LISTA DYREKTORÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 17 IM. HETMANA STEFANA CZARNIECKIEGO: 
 
Sabina Doczkałowa 1954-1959
Felicja Niewiarowska 1959-1968
Krzysztof Wojkiewicz 1968-1970
Zuzanna Piekut 1970-1977
Beata Szczęsna 1977-1979
Maria Linowska 1979-1981
Jadwiga Nowecka 1981-2009
Barbara Sławińska od 2009 

ZOBACZ GALERIĘ ZDJĘĆ Z OBCHODÓW JUBILEUSZU 70-LECIA "HETMANKI":

 

Zdjęcie autora publikacji
Robert Pietrzak robert.pietrzak@gdansk.pl

TV

Finał świątecznej akcji „Każdy może pomóc”. Wymarzone prezenty jadą do dzieci i seniorów
Gdańskie nagrody społeczne. Głosuj teraz
Widok z góry: figurki Józefa, Maryi i dzieciątka w kołysce. Na nimi ściana, na którą padają cienie figurek
Szopki bożonarodzeniowe w gdańskich kościołach
Widok z góry wieczorem: na dużym placu rozstawione budki, karuzela, wszystko oświetlone iluminacjami świątecznymi. Po lewej i w tle budynki
Gdański Jarmark Bożonarodzeniowy 2024 - podsumowanie
Jadłodzielnia
Jadłodzielnie, czyli lodówki społeczne. Tam zostawisz nadmiar świątecznych potraw
kandyduj do rady dzielnicy
Więcej
Gdańskie Stypendium Kulturalne Fundusz Twórczy
© Gdańskie Centrum Multimedialne