Wiejska zabudowa z początków XX wieku na Kokoszkach
Stowarzyszenie Przyjaciół Dzielnicy Kokoszki zaprasza mieszkańców Gdańska na spacery "śladami osad sprzed 85 lat".
- Jest to historia mało znana, nie występująca w żadnym innym miejscu w Trójmieście, a w województwie pomorskim jedynie na Powiślu - zaznacza Maria Weber ze Stowarzyszenia Przyjaciół Dzielnicy Kokoszki. - Przewodnikiem spacerów będzie dr Dmitriy Panto, który jest autorem opracowania naukowego na ten temat. Idąc przygotowanym szlakiem, uczestnicy spaceru zobaczą miejsca po "poniatówkach", a także przebudowane domki oraz niemalże w całości zachowane "poniatówki". Dzięki tym spacerom będzie można wyobrazić sobie, jak wyglądało nasze osiedle w okresie II RP, a także przekonać się, jak kształtowała się przestrzeń odrodzonej Polski - zachęca.
Kokoszki. Świeże warzywa prosto od hodowców. Ruszył Zielony Kram
Czym były "poniatówki"?
"Poniatówki" były wiejskimi, zazwyczaj drewnianymi osadami, które powstały w ramach reformy rolnej wprowadzonej blisko 90 lat temu. Ich nazwa pochodzi od nazwiska ówczesnego ministra rolnictwa, Juliusza Poniatowskiego.
Jak informuje Fundacja Poniatówka Polska, w latach 1935-1939 w województwach zachodnich powstało ponad 3,5 tys. "poniatówek". Wykonano je głównie z drewna, w oparciu o rodzimy wzór architektury. Osady były wznoszone również w województwach śląskim i tarnopolskim, a także przedwojennym poznańskim i pomorskim.
Dlaczego "Poniatówki" w Kokoszkach były murowane?
Dr Dmitriy Panto zwraca z kolei uwagę, że na terenie Kokoszek większość "poniatówek" była murowana, ponieważ w okolicy działało wówczas sporo cegielni.
- Budowano je według ujednoliconego i zatwierdzonego projektu architektonicznego. Według rządowego zamysłu, trwałość takiego drewnianego domu miała być czasowa, do 30 lat, po czym osadnicy mieli w tym samym miejscu wznieść budowlę murowaną - informuje dr Dmitriy Panto.
Zgodnie ze wspomnianym projektem, przed wejściem do takiego budynku musiał znajdować się ganek. W jego wnętrzu, na parterze, znajdował się pokój, kuchnia ze spiżarką, sypialnia, czasami też łazienka. Na poddasze wchodziło się drewnianymi schodami, mieściły się tam kolejne dwa pokoje. Dom ogrzewany był za pomocą pieca kaflowego. Poza budynkiem mieszkalnym, w skład "poniatówki" wchodziła też obora i stodoła.
Spacer prezydent Gdańska w Kokoszkach w towarzystwie radnych dzielnicy. Co ustalono?
Kiedy odbędą się spacery szlakiem "poniatówek"?
Pierwszy spacer zaplanowano w najbliższą sobotę, 17 września. Zbiórka o godz. 11, przy przystanku autobusowym "Inżynierska" w kierunku Dworca Głównego. Można tutaj dojechać liniami autobusowymi nr 120 i 167.
Drugi spacer odbędzie się 8 października, także w sobotę. Tego dnia zbiórkę zaplanowano także o godz. 11, ale tym razem przy przystanku autobusowym "Nowatorów" w kierunku Dworca Głównego (naprzeciwko BAT).
Trasa każdego ze spacerów będzie liczyła około 2 kilometrów. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny.
