Prace nad Modelem Równego Traktowania w Gdańsku trwają od ponad siedmiu miesięcy. Przeszło sto osób, przedstawicielek i przedstawicieli różnych środowisk, wypracowało przez ten czas propozycję 175 rekomendacji do przyszłego modelu. Rekomendacje będą częścią Modelu, przyjętego w postaci uchwały przez gdańską Radę Miasta. Wyznaczać mają kierunki działań dla miasta i jego jednostek przy wdrażaniu modelu w życie.
Cytując prezentację, którą obejrzeli uczestnicy warsztatów, Model Równego Traktowania to:
polityka miejska zawierająca kierunki zmian i działania, które miasto podejmie aby budować bardziej przyjazny i bezpieczny Gdańsk dla wszystkich, bez względu na różnice płci, wieku, orientacji seksualnej, wyznania, pochodzenia etnicznego czy stopnia sprawności.
Chodzi o takie planowanie miasta i jego usług, by wszyscy czuli się szanowani i sprawiedliwie traktowani i mogli korzystać z gdańskiego systemu edukacji, rynku pracy czy oferty kulturalnej bez większych przeszkód. A gdy ma miejsce dyskryminacja lub przemoc, procedury Modelu ułatwią szybką i sprawną reakcję miasta i udzielenie koniecznego wsparcia.
- Liczba rekomendacji pokazuje skalę zapotrzebowania mieszkańców, jest to przecież głos społeczny o potrzebie równych szans i możliwości dla każdego gdańszczanina czy gdańszczanki - podkreśla Piotr Olech z zespołu pracującego nad modelem.
Zanim rekomendacje zyskają swój ostateczny kształt, przejdą przez konsultacje społeczne. 23 kwietnia (poniedziałek) odbyło się pierwsze spotkanie konsultacyjne.
Liderzy sześciu zespołów pracujących nad modelem przybliżyli najpierw genezę projektu i sposób w jaki nad nim pracowano. Omówili także wybrane rekomendacje i problemy, na które rekomendacje te mają odpowiadać. Później odbyły się warsztaty w podziale na sześć stolików tematycznych (każdy pod przewodnictwem lidera/liderki danego zespołu), przy których każdy mógł zgłosić swoje uwagi, a także własne propozycje rekomendacji.
ZOBACZ PREZENTACJĘ Z WARSZTATÓW
Lokalne standardy i asystenci
Jeśli chodzi o równy dostęp do przestrzeni publicznej oraz transportu i infrastruktury, uczestnicy warsztatów zwrócili m. in. uwagę na potrzebę doprecyzowania zapisów rekomendacji dotyczącej opracowania lokalnych standardów dostępności dla Gdańska. Pomogą one w pracy zespołowi, który powstać ma przy miejskim pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych).
- Do tych standardów zespół odwoływałby się później przy uzgadnianiu projektów nowych budynków czy infrastruktury w Gdańsku - tłumaczy Anna Fedas, liderka zespołu. - Gdynia ma już takie standardy, jest się więc do czego odwołać.
Uczestnicy warsztatów zaproponowali też m.in, by każdy mógł zgłaszać miejsca w mieście wymagające interwencji w zakresie dostępności, wykorzystując funkcjonującą już w Gdańsku internetową Mapę Porządku, za którą odpowiada miejski inżynier.
W zakresie obszaru “Edukacja” głównym tematem dyskusji była instytucja asystenta/asystentki międzykulturowych i propozycja by szkoły zatrudniały na tych stanowiskach osoby, które same są migrantami/migrantkami.
- Padła także propozycja, żeby ujednolicić deklarację udziału w zajęciach etyki i religii w szkołach i doprecyzować jej wzór - mówi Zofia Lisiecka, liderka grupy “Edukacja” - Na deklaracji powinny pojawić się wszystkie religie, jakie mogą być nauczane w Gdańsku oraz etyka.
Do rekomendacji w obszarze “Zdrowie publiczne i sport” uczestnicy warsztatów zaproponowali dopisać kolejne: zwiększenie w Gdańsku liczby miejsc wypoczynku dostępnych dla rodzin i seniorów oraz dla osób z niepełnosprawnościami, a także opracowanie systemu zniżek dla rodzin wielodzietnych i w trudnej sytuacji finansowej - zwiększając w ten sposób dostępność miejskich basenów.
- W Gdańsku niewiele jest urządzeń na placach zabaw, z których mogłyby korzystać dzieci niepełnosprawne. Również na ten problem zwrócili uwagę uczestnicy konsultacji - dodaje Piotr Olech.
- Rozwijaliśmy też temat powołania centrów lubi sieci punktów wsparcia dla osób doświadczających przemocy bądź dyskryminacji - mówi Anna Strzałkowska, jedna z liderek zespołu modelu. - Zastanawialiśmy się, czy miałoby to być jedno centrum, czy też wiele zespołów eksperckich rozsianych po mieście i w jaki sposób.
Społeczni konsultanci zwrócili uwagę na kwestię dostępności centrów wsparcia i wciąż otwarte pytanie: jak skutecznie docierać do osób potrzebujących wsparcia, a - jeśli już tam trafią - w jaki sposób zapewnić im dostępność pomocy (np. tłumacza migowego, przewodnika dla osób niewidomych).
Nie lada wyzwanie dla miasta
- Na konsultacje przyszły osoby, które chciały coś doprecyzować, dodać, a nie skrytykować projekt. Pojawili się zarówno ludzie z zewnątrz, jak i ci, którzy już pracują z nami w modelu. Ci drudzy często chcieli podczas spotkania sprawdzić, czy zgłoszona przez nich rekomendacja ostatecznie znalazła się w dokumencie - podsumowuje Anna Fedas. - Widać było emocjonalny stosunek uczestników do losów “ich” rekomendacji i radość gdy okazało się, że zostały uwzględnione.
Piotr Olech: - Czeka nas nie lada wyzwanie. Na początku myśleliśmy o rekomendacjach do Modelu jako o kierunkowym, strategicznym dokumencie. Tymczasem rozpoczynamy dyskusję społeczną od 175 rekomendacji; w dużym zakresie bardzo szczegółowych, a podczas warsztatów pojawiły się kolejne propozycje - tłumaczy. - Miasto będzie teraz musiało zdecydować, czy uda się utrzymać wszystkie rekomendacje, czy wszystkie działania są realne do wykonania ze względu na możliwości finansowe, organizacyjne, czy czasowe.
Zofia Lisiecka: - Wielkim wyzwaniem będzie na przykład zapewnienie wystarczającej liczby specjalistów, bo dużo rekomendacji dotyczy zwiększenia dostępności różnych usług, które miasto już realizuje. Ale to nie jest takie proste, bo fizycznie brakuje nam w Gdańsku ludzi konkretnych specjalistycznych zawodów.
Jak podkreślają liderzy i liderki Modelu, przed miastem stoją z jednej strony ogromne wyzwania, a z drugiej działania do zrobienia właściwie “od zaraz”. Jednym z nich jest np. wyposażenie jednego gabinetu ginekologicznego w fotel przystosowany do przyjmowania kobiet niepełnosprawnych, żeby nikt nie musiał ich - półnagich w trakcie wizyty wnosić na “klasyczny” fotel.
- Tak samo potrzebujemy w Gdańsku jednego, może dwóch, przyjaznych terapeutów uzależnień, do których moglibyśmy kierować po pomoc osoby nieheteroseksualne, tak żeby nie doświadczyły stygmatyzacji podczas wizyty - dodaje Anna Strzałkowska.
Anna Fedas podkreśla, że tak jak za potrzebą przystosowania gabinetu ginekologicznego do potrzeb pacjentek niepełnosprawnych, tak za wieloma rekomendacjami stoją opowieści o osobistych doświadczeniach konkretnych gdańszczanek czy gdańszczan.
Co będzie się działo dalej z rekomendacjami do Modelu Równości w Gdańsku?
7 maja (poniedziałek) w godz. 18:00-20:00 odbędą się kolejne konsultacje społeczne, miejsce spotkania jeszcze nie zostało ustalone, ale poinformujemy o nim wkrótce.
Uwagi składać można na piśmie w siedzibie Wydziału Rozwoju Społecznego UMG (ul. Kartuska 5) lub drogą elektroniczną na adres email: barbara.borowiak@gdansk.gda.pl
Z kolei w dniach 5 i 6 czerwca planowane są kolejne dwa spotkania z mieszkańcami i mieszkankami, na których konsultowany będzie już cały projekt uchwały.
