- To co jest w gestii gminy Miasta Gdańska to niemal 1000 km dróg, ponad 80 km dróg rowerowych, przystanki autobusowe i część chodników. W ubiegłym roku, na utrzymanie zimowe wydaliśmy niemal 25 milionów złotych. W tym roku do dyspozycji mamy jeszcze 9 milionów, a na cały przyszły rok zabezpieczyliśmy kolejne 25 milionów – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Gotowość zimowa od połowy października
Tradycyjnie wykonawcy realizujący na rzecz miasta zadania związane z usuwaniem śniegu i lodu z nawierzchni jezdni, chodników i dróg rowerowych pozostają w gotowości od 15 października, by w razie pogorszenia aury móc niezwłocznie przystąpić do działania. Na bieżąco monitorowane są prognozy pogody i odczyty ze stacji meteorologicznych, by nie tylko reagować w przypadku pojawienia się opadów śniegu, ale z wyprzedzeniem minimalizować ryzyko oblodzenia dróg. To szczególnie ważne w okresie, kiedy na wilgotnej za dnia nawierzchni po nocnych przymrozkach może powstać tzw. „szklanka”.
- Tak jak co roku kładziemy nacisk na bezpieczeństwo – podkreśla Piotr Kryszewski, zastępca prezydenta ds. usług komunalnych. -Warto podkreślić, że cały czas monitorujemy sytuację, że nasze służby są gotowe 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Dysponujemy najnowszymi prognozami pogody, aby z wyprzedzeniem reagować na sytuację i nie doprowadzić do tego, żeby nasze ulice były oblodzone.
Sprzęt gotowy do akcji zima
Do łagodzenia negatywnych skutków zimy oprócz stale czuwających pracowników potrzebne są odpowiedni sprzęt i środki chemiczne. Podobnie jak w poprzednich latach wykorzystywane będą pługoposypywarki, pługi, ciągniki, a przy bardzo dużych opadach także samobieżne ładowarki hydrauliczne i pługi wirnikowe. Przygotowane są również pojazdy do odśnieżania i uszorstniania dróg rowerowych. W sumie w zimowych akcjach do dyspozycji jest w gotowości 125 pojazdów.
- Sprzęt, którym dysponujemy to m.in. 40 sztuk pługoposypywarek, z czego 12 wyposażonych jest w urządzenia umożliwiające zraszanie nawierzchni, roztworem solanki. Do tego 16 pługów, które w przypadkach wystąpienia dużych opadów śniegu towarzyszą pługoposypywarkom i usuwają zalegający śnieg z nawierzchni jezdni. Dodatkowo mamy pług wirnikowy, który jest w stanie przebić się właściwie przez każdą zaspę śnieżną – wymienia Mariusz Bogusz, prezes PreZero Service Północ Sp. z o.o..
Środki chemiczne
Wśród środków chemicznych, którymi posypywane będą nawierzchnie jezdni, niektórych ciągów pieszych i dróg rowerowych znajdują się przede wszystkim chlorek sodu (NaCl) – tzw. sól drogowa, a także mieszaniny chlorku sodu i chlorku wapnia (CaCl2) i kruszywo w postaci piasku. Każdy z tych środków może być stosowany do łagodzenia skutków zimy zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 27 października 2005 roku. Stosowanie soli drogowej, która niestety nie jest obojętna dla przydrożnej roślinności i drzew, jest działaniem skutecznym. Sól pozwala bowiem na szybkie rozpuszczenie warstwy lodu pokrywającej nawierzchnię, co przy zastosowaniu wyłącznie odpłużania, nie da tych samych rezultatów. A priorytetem jest w tym przypadku zapewnienie bezpieczeństwa na drogach. Niemniej jednak, by chronić tereny zielone narażone na działanie soli, zostaną one zabezpieczone osłonami, ograniczającymi kontakt roślin z wodą czy błotem pośniegowym, zawierającymi sól.
- Na terenie naszych baz mamy obecnie zmagazynowanych to około 9 tys. ton soli, co odpowiada 85 proc. zeszłorocznego zużycia. Mamy podpisane kontrakty na dostawę soli, więc pod tym względem też jesteśmy w pełni zabezpieczeni – podkreśla Mariusz Bogusz.
Drogi, drogi dla rowerów, trasy autobusowe, infrastruktura komunikacyjna
- Gdański Zarządu Dróg i Zieleni ma podpisane umowy z profesjonalnymi wykonawcami, którzy zostali wyłonieni w ramach postępowań przetargowych na utrzymanie dróg i infrastruktury drogowej – mówi Anna Bobrowska, z-ca dyrektora GZDiZ ds. infrastruktury i remontów. – Jeżeli chodzi o utrzymanie dróg, miasto jest podzielone na podstawowy układ komunikacyjny: drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i te, po których porusza się komunikacja autobusowa. Pozostałe, to układ uzupełniający.
Odśnieżanie oraz odladzanie nawierzchni, by było skuteczne, wymaga zaplanowanego działania. W wypadku opadów śniegu w pierwszej kolejności firmy wykonawcze przystępują do pracy na drogach Podstawowego Układu Komunikacyjnego, czyli na głównych ciągach komunikacyjnych miasta, biegnących w granicach administracyjnych Gdańska drogach krajowych (z wyjątkiem dróg ekspresowych), wojewódzkich i powiatowych. Do tego układu należą też drogi gminne, na których wyznaczone są trasy autobusów komunikacji miejskiej. Przy pojawieniu się opadów śniegu do stale dyżurujących jednostek, które do akcji przystępują natychmiast, dołączają kolejne załogi, tak by w ciągu 2 godzin sprzęt pracował na ulicach PUK.
Na drogi Uzupełniającego Układu Komunikacyjnego, czyli drogi gminne i wewnętrzne sprzęt wyrusza w ciągu 1-3 godzin od wystąpienia opadów śniegu.
Łączna długość odśnieżanych dróg w Gdańsku to blisko 957 km.
Ponadto negatywne skutki zimy łagodzone będą na 10 głównych trasach rowerowych w naszym mieście o łącznej długości ok. 82 km. Umożliwiają one komunikację rowerową praktycznie w każdym rejonie Gdańska. Trasy te wytypowane zostały w porozumieniu ze środowiskiem rowerowym. Również zgodnie z sugestiami rowerzystów na drogach dla rowerów nie będzie stosowana sól drogowa.
- Wszystko wskazuje na to, że będzie to zima z miejskim systemem rowerów Mevo i na ulicach Gdańska będzie 50 procent floty, czyli ponad 1000 rowerów. Na pewno w tym okresie będziemy monitorowali sytuację, żeby drogi rowerowe były w jak najlepszym stanie – zapewnia Piotr Kryszewski.
Oprócz nawierzchni jezdni i dróg rowerowych GZDiZ odśnieża i posypuje piaskiem przystanki komunikacji miejskiej, część ciągów pieszych i rekreacyjnych w parkach, ogólnodostępne parkingi, płatne miejsca postojowe, schody terenowe oraz kładki i tunele dla pieszych.
Inne podmioty również odpowiedzialne za utrzymanie zimowe
Gdański Zarząd Dróg i Zieleni nie odpowiada za realizację akcji „Zima” w każdym miejscu. Za drogi wewnętrzne należące np. do spółdzielni lub wspólnot mieszkaniowych czy instytucji odpowiadają właściciele bądź zarządcy poszczególnych nieruchomości.
- To nie jest tak, że całe odśnieżanie zimowe spoczywa wyłącznie na barkach miasta Gdańska. Każdy właściciel obiektu ma obowiązek odśnieżenia terenów przyległych do kamienic, do budynków, centrów handlowych, czy biurowców. To bardzo ważne, żeby mieć świadomość, dokąd sięga odpowiedzialność gminy, a dokąd właścicieli terenów – podkreśla Aleksandra Dulkiewicz.
Podobnie jest z chodnikami. Jeśli przylegają do nieruchomości (np. domu, sklepu, garażu, budynku szkoły itp.), to za ich utrzymanie zimowe odpowiada właściciel lub zarządca. Za chodniki na terenie spółdzielni mieszkaniowych odpowiadają spółdzielnie. GZDiZ może usunąć śnieg i lód oraz posypać kruszywem tylko te chodniki, które znajdują się w jego utrzymaniu.
Za zimowe utrzymanie Obwodnicy Trójmiasta odpowiada Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.
O stan torowisk tramwajowych w czasie zimy dba spółka Gdańskie Autobusy i Tramwaje.
Środki finansowe
Na ostatni kwartał 2023 roku w planie budżetowym GZDiZ na utrzymanie zimowe zarezerwowano 9,2 mln zł. Z kolei budżet na cały przyszły rok opiewa na kwotę 24,8 mln zł. Wydatkowanie tych środków uzależnione jest od pogody, zatem w razie potrzeby mogą one zostać zwiększone. A jeśli pieniądze nie zostaną w całości wykorzystane na likwidację negatywnych skutków zimy, wówczas mogą zostać użyte do sfinansowania innych prac związanych z utrzymaniem nawierzchni dróg i chodników w Gdańsku.
Warto podkreślić, że umowy z wykonawcami utrzymania zimowego dróg w naszym mieście są skonstruowane tak, że płatność uzależniona jest od uzyskanego rezultatu wykonanej pracy, czyli przejezdności dróg, a nie od ilości przejechanych kilometrów, liczby pojazdów czy wysypanej soli. Inspektorzy GZDiZ regularnie będą sprawdzać jakość pracy poszczególnych wykonawców.
Gdzie zgłaszać potrzebę odśnieżenia ulicy czy chodnika?
Sprawy związane z utrzymaniem zimowym prosimy zgłaszać za pomocą Gdańskiego Centrum Kontaktu. Zgłoszenia przyjmowane są całodobowo przez siedem dni w tygodniu pod numerem telefonu 58 52 44 500, mailowo pod adresem: kontakt@gdansk.gda.pl, za pośrednictwem aplikacji mobilnej – „Gdańskie Centrum Kontaktu” oraz na stronie internetowej zglos.gdansk.pl
Autorzy:
Jędrzej Sieliwończyk, Urząd Miejski w Gdańsku
Patryk Rosiński, Gdański Zarząd Dróg i Zieleni
