Ilu seniorów żyje dziś w Gdańsku, a ilu będzie ich w 2030 r.?
W raporcie znalazły się krótkie charakterystyki wszystkich 12 miast członkowskich UMP: Białegostoku, Bydgoszczy, Gdańska, Katowic, Krakowa, Lublina, Łodzi, Poznania, Rzeszowa, Szczecina, Warszawy oraz Wrocławia.
W Gdańsku osoby w wieku powyżej 65. roku życia stanowią 20,9 proc. ogółu mieszkańców, a powyżej 80. roku życia - 5,2 proc. (stan na 2020 r.).
Październik pod znakiem Gdańskich Dni Seniora. ZOBACZ program wydarzeń
Jak ta statystyka będzie wyglądać w naszym mieście za 8 lat? Prognozy demograficzne mówią, że w 2030 r. liczba mieszkańców w Gdańsku w wieku powyżej 65. roku życia osiągnie 108 832 (23,04 proc.), a 80-latków - 33 351 (7,10 proc.).
Które miasta są "najmłodsze" i "najstarsze"?
Dziś "najmłodszym" wśród dużych miast w Polsce jest Rzeszów. W stolicy Podkarpacia osoby powyżej 65. roku życia stanowią 17,8 proc., a powyżej 80. roku życia 4,4 proc. ogółu mieszkańców. Drugie miejsce pod względem najmniejszego odsetku osób starszych zajmuje Białystok. W stolicy Podlasia mieszkańców powyżej 65. roku życia i 80. roku życia jest odpowiednio: 18,4 i 4,8 proc.
Trzecie miejsce wśród miast, które mają najmniejszą liczbę seniorów, zajmuje Kraków (liczba osób powyżej 65. roku życia - 20,3 proc., 80 lat i więcej - 5,3 proc.), a czwarte Lublin (liczba osób powyżej 65. roku życia - 20,8 proc., 80 lat i więcej - 5 proc.). Piąte miejsce w tej klasyfikacji przypadło Gdańskowi.
Raport UMP wskazuje, że największy problem demograficzny ma Łódź, które jest jedynym miastem wśród największych ośrodków w Polsce, gdzie odsetek seniorów przekracza 30 proc. W mieście tym osób powyżej 65. roku życia jest 24,5 proc., a powyżej 80. roku życia - 5,8 proc. Przed Łodzią w raporcie UMP plasują się Katowice. W stolicy województwa śląskiego wskaźnik osób powyżej 65. roku życia wynosi 22,7 proc., a osób w wieku 80 lat i więcej - 5,9 proc.
Gdańsk tworzy politykę senioralną
Jak podaje raport, w gdańskiej Strategii 2030 Plus starzenie się ludności jest ujęte szeroko jako cel zapewnienia rozwoju jednostce na różnych etapach jej życia.
Bardziej szczegółowo kwestia osób starszych adresowana jest w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2030 oraz w programach dedykowanych konkretnym kwestiom np. w Programie Bezpieczeństwa Ekonomicznego i Wsparcia Osób Zadłużonych na lata 2016-2023.
Raport UMP podaje, że tematami wiodącymi gdańskiej polityki senioralnej są: przygotowanie do przejścia na emeryturę, aktywność zawodowa osób starszych, ograniczanie samotności, oddłużanie i edukacja w zakresie ekonomii, teleopieka, opieka wytchnieniowa, rozproszenie usług w tkance miasta, dostarczenie informacji i pomocy każdemu potrzebującemu mieszkańcowi.
Rada Seniorów i pełnomocnik prezydenta Gdańska
Od 2007 r. przez trzy kadencje działała Gdańska Rada ds. Seniorów jako organ konsultacyjno-doradczy prezydenta Gdańska, a od 2018 r. funkcjonuje w mieście Rada Seniorów. Gremium to składa się z 31 gdańskich seniorek i seniorów, pracujących w 7 komisjach tematycznych.
W celu zintensyfikowania i koordynacji współpracy na rzecz osób starszych, w 2011 r. prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz powołała pełnomocnika ds. seniorów.
Co roku Urząd Miejski w Gdańsku organizuje wiele cyklicznych imprez, których celem jest aktywizacja i integracja seniorów. Są wśród nich m.in. konkurs poetycki “Benefis dojrzałości”, “Pomorski Piknik Seniora”, “Parada seniorów”, "Gdańskie Dni Seniora" oraz “Miejski bal seniora”.
Różnorodne wsparcie finansowe Miasta Gdańska dla seniorów
Miasto przeznacza też pieniądze organizacjom pozarządowym w konkursach grantowych na działania na rzecz osób w wieku emerytalnym.
Istnieje także Gdański Fundusz Senioralny oferujący minigranty. W ciągu roku realizowane są dwie edycje konkursu – wiosenna i jesienna. Seniorzy opisują swoje pomysły na prostym formularzu. Wybrane przez kapitułę inicjatywy otrzymują dofinansowanie w kwocie 700 zł. Dotychczas odbyło się już 16 edycji, w których dofinansowanie otrzymało 588 inicjatyw senioralnych. Twórcami pomysłów było prawie 2700 seniorów, a ich uczestnikami ok. 12,5 tysiąca osób.
Dobrą formą integrowania osób starszych są kluby i koła seniora. W Gdańsku działa ich ok. 80. Jeszcze inną formułą spotkań dla seniorów są Domy i Kluby Sąsiedzkie. Na terenie miasta są 22 takie placówki.
Jak działa Gdańska Akademia Seniora?
Istotną częścią polityki senioralnej jest też powołana w 2017 r. przez miasto Gdańska Akademia Seniora. W ramach oferty edukacyjnej proponuje warsztaty (fotograficzne, informatyczne, rozwoju osobistego), lektoraty językowe, gimnastykę usprawniającą, zajęcia artystyczne (malarskie, kreatywne, chóralne, taneczne, teatralne) oraz wykłady tematyczne.
Gdańska Akademia Seniora wszystkie zadania realizuje bezpośrednio w swojej siedzibie przy al. Gen. Józefa Hallera 16/18 oraz za pośrednictwem trzech filii: Gdańsk – Osowa, Gdańsk – Chełm, Gdańsk Orunia Górna – Gdańsk Południe. Słuchaczem może zostać każda osoba w wieku 50+. Nabór uczestników odbywa się raz w roku, we wrześniu.
Znamy laureatów konkursu "Aktywni seniorzy"
Dokument pt. „Miasta wobec starzenia się mieszkańców” na zlecenie UMP przygotowali: dr Joanna Felczak, dr. hab. Paweł Kubicki, dr hab. Ewelina Szczech-Pietkiewicz oraz dr Zofia Szweda-Lewandowska. Raport jest dostępny na stronie internetowej UMP.