Co w niedzielę, 11 listopada?
Maraton Pisania Listów Amnesty International
W gmachu ECS, w sobotę i niedzielę (10, 11 grudnia), w godz. 13-18
Maraton Pisania Listów jest największą na świecie akcją na rzecz praw człowieka. Co roku w związku z Międzynarodowym Dniem Praw Człowieka miliony ludzi na całym świecie wspólnie upominają się o konkretne osoby, których prawa są łamane. Chodzi o to, żeby odmienić los tych, którzy są więzieni i prześladowani. Uczestnicy piszą listy do decydentów, którzy mają realny wpływ na los wybranych przez AI bohaterów i bohaterek, wysyłane są też wyrazy wsparcia do samych prześladowanych i ich bliskich.
W tym roku motywem przewodnim jest prawo do pokojowych zgromadzeń. Wśród adresatów listów są m.in.: Aleksandra z Rosji - uwięziona za sprzeciw wobec rosyjskiej agresji na Ukrainę, Vahid z Iranu - torturowany i więziony za udział w pokojowych protestach w 2018 roku oraz trzy przyjaciółki z Zimbabwe - Joanah, Cecillia i Netsai - uprowadzone, pobite, napastowane seksualnie i uwięzione za przewodzenie antyrządowej demonstracji.
Spacer po wystawie z Jackiem Fedorowiczem
Spacer subiektywny po wystawie stałej ECS w niedzielę, 18 grudnia, o godz. 15. Wstęp biletowany
Jacek Fedorowicz „Cierpliwości” życzył rodakom w dobie stanu wojennego. Co ten urodzony w Gdyni satyryk i aktor, z wykształcenia malarz, robił po 13 grudnia 1981? Jak radził sobie z cenzurą? Ile razy namalował „nieznanego mężczyznę z wąsem”? O to wszystko można będzie zapytać osobiście, podczas spaceru po wystawie stałej ECS. Organizatorzy obiecują niespodziankę na dokładkę.
Stan wojenny we wspomnieniach internowanych
Rozmowy w bibliotece ECS (I piętro), w niedzielę 11 grudnia, w godz. 11-17. Wstęp wolny
Uczestnicy i uczestnicy opozycji demokratycznej oraz historycy mówią o represjach, życiu codziennym w “internatach”, strategiach przetrwania. Około 10 tys. kobiet i mężczyzn, których władze stanu wojennego zakwalifikowały jako wrogów państwa, musiało zapłacić wolnością za swoje wybory życiowe ery Solidarności i wcześniejsze.
Co we wtorek, 13 grudnia?
Dzień przed. Czym żyliśmy 12 grudnia 1981
Spotkanie w bibliotece ECS (I piętro), we wtorek 13 grudnia, o godz. 12. Wstęp wolny
Spotkanie z książką „Dzień przed. Czym żyliśmy 12 grudnia 1981” i jej autorem, Igorem Rakowskim-Kłosem, dziennikarzem historycznym i pisarzem, który podjął się opisania tamtej rzeczywistości. Gośćmi spotkania są poeta, prozaik, człowiek pierwszej Solidarności Antoni Pawlak i Joanna Wojciechowicz, architektka od strajku w sierpniu 1980 roku związana z demokratyczną opozycją w PRL.
Upamiętnienie ofiar stanu wojennego
Uroczystość na placu Solidarności, pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970. Wtorek, 13 grudnia, o godz. 18. Wstęp wolny
Uroczyste złożenie wieńców i zapalenie zniczy ku czci osób, które zostały zabite lub straciły zdrowie, ojczyznę, prawo do normalnego życia z powodu bezprawnych działań władz PRL. Od 13 grudnia 1981 roku do 22 lipca 1983 życie straciło około 40 osób, w tym 9 górników podczas pacyfikacji przez wojsko strajku okupacyjnego w kopalni „Wujek”.
Jubileusz 40-lecia Polskiej Filharmonii Kameralnej Sopot
Koncert w Operze Bałtyckiej, we wtorek, 13 grudnia, o godz. 19. Wstęp biletowany
Koncert wieńczy jubileusz Polskiej Filharmonii Kameralnej Sopot. 40 lat temu, w dramatycznym czasie stanu wojennego, kilkunastoosobowa grupa młodych muzyków - zapaleńców rozpoczęła intensywne próby, których zwieńczeniem był koncert 6 czerwca 1982 roku w Teatrze Muzycznym w Gdyni.
W programie m.in.: Ludwig van Beethoven, V Symfonia c-moll op. 67 - w hołdzie bohaterom Solidarności.
Wydarzenia zaplanowane na 15 i 16 grudnia
Zapal światełko - dla zabitych w Gdańsku, w grudniu 1970
Miejsca, w których 15 i 16 grudnia 1970 roku zostali zabici ludzie, oznaczono w Gdańsku pamiątkowymi tablicami. Każdy, kto chce mieć serce i pamięć, może zapalić tam płomyk lampki.
LISTA LOKALIZACJI:
- róg ulic Nowe Ogrody i 3 Maja, obok Urzędu Miejskiego
Józef Widerlik, lat 24, stolarz okrętowy z Wydziału W5 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
- ul. Hucisko, wiadukt nad torami kolejowymi, po stronie Sądu
Bogdan Sypka, lat 20, pochodzący z gdańska student Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie
- ul. Garncarska 29
Kazimierz Zastawny, lat 24, ślusarz w Fabryce Urządzeń Okrętowych Techmet w Pruszczu Gdańskim
- ul. Podwale Grodzkie 4, obok hotelu, po stronie dworca PKP
Waldemar Rebinin, lat 26, kierowca w Wojewódzkiej Kolumnie Transportu Sanitarnego w Gdańsku
- nieopodal pomnika Kindertransportów, przy dworcu kolejowym Gdańsk Główny
Kazimierz Stojecki, lat 58, robotnik transportu z Wydziału T2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
- pomiędzy budynkami dworca PKP a wjazdem na ul. Błędnik
Andrzej Perzyński, lat 19, malarz konserwator w Stoczni Gdańskiej im. Lenina
- obok stoczniowej Bramy nr 2
Jerzy Matelski, lat 27, dźwigowy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina
Stefan Mosiewicz, lat 22, malarz z Wydziału W1 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
Złożenie wieńców i zapalenie zniczy upamiętnienie ofiar Grudnia 1970
Ulice Gdańska / cmentarz Srebrzysko / plac Solidarności, pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970 - w piątek, 16 grudnia. Wstęp wolny.
PROGRAM
- godz. 12.00 - zapalenie zniczy na tablicach pamiątkowych znaczących miejsca, w których w Grudniu ’70 zginęli ludzie
- godz. 14.00 - złożenie wieńców i zapalenie zniczy pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970
- godz. 14.30 - zapalenie zniczy na grobach pomordowanych w Grudniu ’70, na cmentarzu Srebrzysko
Co już się odbyło?
Spacery po wystawie z byłymi działaczami demokratycznej opozycji, internowanymi w stanie wojennym
sobota, 10 grudnia. Obowiązuje rezerwacja wejściówek, liczba miejsc ograniczona.
- Wydarzenie adresowane do młodzieży i dorosłych
- miejsce | ECS, wystawa stała (1 i 2 piętro)
- zbiórka | vis-à-vis kas biletowych, organizator prosi o przybycie z 15-minutowym wyprzedzeniem
- czas trwania | ok. 90 min
Uczestnikami są świadkowie tamtych wydarzeń, dawni opozycjoniści, którzy zostali internowani przez władze PRL lub ukrywali się w stanie wojennym (uciekinier z “internowania”).
Zwiedzających po wystawie stałej ECS oprowadzą:
- Bogusław Sonik (godz. 11)
- Konrad Bieliński (godz. 12.30)
- Jan Rulewski (godz. 14)
Ulice stanu wojennego
Wystawa czasowa na plac Solidarności, wstęp wolny. Wystawa do obejrzenia od 10 grudnia do 31 stycznia przyszłego roku.
To zbiór 28 fotografii ze stanu wojennego, który łączy w sobie ekspresję, dynamizm i atmosferę grozy, która zapanowała na ulicach polskich miast po 13 grudnia 1981 roku. Opis organizatora: “Ukazują obywatelski sprzeciw wobec pogwałcenia przez władze PRL podstawowych praw człowieka - wolności i bezpieczeństwa. Na zasnutych dymem ulicach, przed lufami czołgów i za kratami obozów internowania protestujących jednoczył duch wolności oraz niezgoda na przemoc, zakłamanie i niesprawiedliwość”.
Zdjęcia pochodzą ze zbiorów Europejskiego Centrum Solidarności,
autorami są m.in.: Tadeusz Kłapyta, Janusz Bałanda Rydzewski, Krzysztof Jakubowski, Stanisław Składanowski
Miasto praw człowieka
Konferencja w bibliotece ECS (I piętro), w sobotę 10 grudnia, w godz. 12-14.30. Wstęp wolny
Jakie powinny być standardy dotyczące przestrzegania praw człowieka w naszym najbliższym otoczeniu? W jaki sposób wdraża się prawa człowieka w takich miastach, jak Utrecht, Sopot czy Gdańsk? Które obszary powinniśmy zmienić, by uczynić miasto dobrym miejscem do życia?
Wręczenie Medali Wdzięczności
Uroczystość w sali G gmachu ECS (I piętro), w sobotę 10 grudnia, o godz. 16. Wstęp wolny, decyduje kolejność przybycia
ECS ustanowiło Medal Wdzięczności w 30 rocznicę powstania Solidarności. W ciągu 12 lat uhonorowano 722 osoby (w tym 65 pośmiertnie). Laureaci przyczynili się do odbudowy wolnej Polski - są to wybitni intelektualiści, dysydenci z bloku wschodniego, politycy, dziennikarze, artyści, ale również setki tych, którzy na wieść o wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego spontanicznie zaczęli organizować wsparcie dla polskiego społeczeństwa, które znalazło się w bardzo trudnej sytuacji. Laureatami są także ci, którzy w duchu Solidarności działają na rzecz porozumienia między narodami, a ład społeczny i moralny budują na dialogu.
Bohaterami sobotniej uroczystości są:
- Andrej Chadanowicz - białoruski poeta, tłumacz i literaturoznawca, zaangażowany w obronę praw człowieka i walkę o niepodległość Białorusi
- Borys Łewyćkyj pośmiertnie (1915-1984) - ukraiński publicysta i aktywista polityczny, wybitny sowietolog
- Bohdan Osadczuk pośmiertnie (1920-2011) - ukraiński dziennikarz, publicysta, historyk, sowietolog i nauczyciel akademicki. Bliski współpracownik „Kultury” Jerzego Giedroycia
- Josef Zissels - ukraiński fizyk, dysydent, działacz na rzecz praw człowieka, lider społeczności żydowskiej w Ukrainie. Wiceprezes Światowego Kongresu Żydów
