Rzeźba z polskim orłem w Bazylice św. Mikołaja to wyjątkowe dzieło sztuki sakralnej
fot. P. Koniarek/ Dominikanie w Gdańsku
Z jakiej okazji wykonano pulpit mszalny?
Wyjątkowy obiekt na co dzień znajduje się w prezbiterium kościoła pod wezwaniem św. Mikołaja.
- Po latach przerwy w 2020 r. ponownie zaczął stanowić eksponowane wyposażenie naszej świątyni. Pulpit mszalny wykonał w 1764 r. gdański ludwisarz Ernst Friedrich Koch. Stanowiło to manifest radości z wyboru na króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, w którym ówcześni gdańszczanie pokładali wielkie nadzieje. Jest to pełnoplastyczny odlew mosiężny przedstawiający polskiego orła w koronie. Orzeł spoczywa na czworobocznym drewnianym postumencie, obłożonym mosiężną blachą - tłumaczy o. Michał Osek, przeor klasztoru dominikanów.
Biało-Czerwona na wielkim maszcie Góry Gradowej. Gdańska uroczystość z udziałem ambasadora Francji
Słoneczne “Wiwat Polska!” na 21. Paradzie Niepodległości w Gdańsku. WIDEO I ZDJĘCIA
Tak uroczyście 11 listopada w ubiegłych latach dominikanie dekorowali pulpit mszalny
fot. P. Koniarek/ Dominikanie w Gdańsku
Gdy przyjrzeć się z bliska zachwyca staranne wykonanie rzeźby, w tym szczególnie upierzenie i detale anatomiczne orła.
"Wybrałem Gdańsk" - wspomnienia Wilhelma Paściaka, gdańskiego dominikanina
- Rokokowy kartusz z herbem Gdańska oraz insygnia - berło i miecz - zostały zrekonstruowane z dużą starannością po wnikliwej analizie zachowanych archiwalnych fotografii. Przywrócenie brakujących elementów pozwoliło na podkreślenie wartości artystycznych i historycznych dzieła - podkreśla gdański zakonnik.
Jak o gdańskim zabytku pisano w pamiętnikach z epoki?
Analiza zachowanych tekstów z XVIII i XIX w. pozwala mówić o roli pulpitu mszalnego jako symbolu państwowości i tęsknoty za wolnością ojczyzny.
Pulpit mszalny z orłem Polski i herbem Gdańska w całej okazałości
fot. P. Koniarek/ Dominikanie w Gdańsku
O niezwykłym pulpicie mszalnym w kościele św. Mikołaja w Gdańsku wspomina np. w swoich dziennikach Waleria Tarnowska (1782-1849), malarka i kolekcjonerka dzieł sztuki. Artystka jest pochowana w rodzinnej krypcie w kościele dominikanów w Tarnobrzegu (Podkarpackie).
- Żałuję tylko mszy, na których bywałam codziennie u dominikanów, (…) gdzie ją dla mnie odprawiano i gdzie z mojej ławki na wprost niego widziałam naszego Białego Orła z pozłacanego brązu, zajmującego środek nawy, który jest zawsze ozdobiony girlandami kwiatów, a którego słońce właśnie około dziewiątej godziny, o której zwykle byłam w kościele, wieńczyło proroczymi promieniami. Za każdym razem te niosące pociechę promienie sprawiały, że marzyłam o przyszłości mojej Ojczyzny i modliłam się za nią - (Waleria Tarnowska, 1817 r.)
Dlaczego rzeźba jest unikatowa w skali kraju?
Warto wiedzieć, że pulpit z kościoła św. Mikołaja z figurą orła jest wyjątkowym dziełem nie tylko z powodu patriotycznych skojarzeń.
Święto Niepodległości w dzielnicach: wspólne śpiewy, wykłady i turnieje
- W Polsce nie są znane inne przykłady tego typu wyposażenia sakralnego z przedstawieniem zwierzęcia. W Europie natomiast ich obecność możemy odnotować w kościołach w Wielkiej Brytanii, gdzie używane są do dziś - wyjaśnia o. Michał Osek.
