"Panny" i "Świńskie głowy"
Przygotuje ją Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego "Hydroprojekt" z Gdańska, które wyceniło swoje usługi na 140 tys. złotych. Dokumentacja powinna być gotowa do końca listopada br.
- Ten obiekt ulega znacznie posuniętej erozji, i jest to już bardzo widoczne – przyznaje Bogusław Pinkiewicz, rzecznik Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku. - Częściowe remonty wykonaliśmy przed kilku laty. Nie na wszystko wystarczyło wówczas środków. W latach 2004 – 2006 wyremontowano byłą komorę śluzy, jaz i Kanał Młyński, a także wymieniono wrota przeciwpowodziowe.
Stopień Kamienna Grodza wpisany jest do rejestru zabytków od 1969 r. Dlatego RZGW wystąpił do konserwatora o wytyczne do projektowania prac remontowych. Zgodnie z nimi przygotowywana dokumentacja techniczna powinna zawierać remont i odbudowę zabytkowych kierownic, w tym remont charakterystycznych wieżyczek "Panien", a także ubezpieczeń brzegowych, czyli tzw. Świńskich Głów. Projektanci muszą także uwzględnić monitoring wizyjny wrót przeciwpowodziowych, konserwację komory byłej śluzy i wrót przeciwpowodziowych, a także konserwację jazu i Kanału Młyńskiego oraz pogłębienie koryta Motławy dla lepszego przepuszczania wód powodziowych.
Realizację inwestycji zaplanowano na lata 2018 – 2019. Sfinansowana zostanie ze środków rządowych. Koszt prac oszacowany zostanie, kiedy gotowa będzie dokumentacja, a po rozstrzygnięciu przetargu na ich wykonanie znana będzie dokładna cena.
Jak podaje Gedanopedia, Kamienna Śluza (Śluza Główna) znajduje się na Dolnym Mieście, w kurtynie między bastionami Wilk i Żubr, na południe od ulic Grodza Kamienna i Reduta Wilk. Powstała w okresie budowy nowożytnych fortyfikacji Gdańska jako miejsce wprowadzenia do miasta wód rzeki Motławy i regulowania poziomu wód w porcie i fosach miejskich. Za pomocą śluzy można było zalać wodą przedpola miasta od strony wschodniej i południowej, co zresztą miało miejsce w latach 1734, 1807 i 1813.
Zabytek sztuki hydrotechnicznej
Według informacji RZGW, stopień Kamienna Grodza był fragmentem fortyfikacji Gdańska, wykonanych w XVI-XVII wieku. Miała ona ochraniać miasto. Fosa wypełniona spiętrzoną na Kamiennej Grodzy wodą stanowiła główny element ochrony miasta przed najeźdźcami. Śluza ta pełniła bardzo dużo funkcji. Było to m.in. piętrzenie wody w fosach Opływu Motławy w celach obronnych, zabezpieczenie terenów podmiejskich za opływem Motławy przed wodą cofająca się z Zatoki Gdańskiej podczas sztormów, zabezpieczenie Gdańska przed powodzią w przypadku przerwania wału Wisły, piętrzenie wód dla celów młyńskich - w przypadku awarii Wielkiego Młyna na Kanale Raduni, piętrzenie Motławy dla nawodnień przyległych terenów oraz śluzowanie jednostek pływających dowożących płody rolne z terenów Żuław.
Przeczytaj także:
Szaniec Jezuicki. Miasto przygotowuje się do budowy układu drogowego wokół zabytku
