Czy Białoruś ma przyszłość w demokratycznej Europie?
Forum Kościuszkowskie to nowa inicjatywa organizowana po raz pierwszy przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Europejskie Centrum Solidarności. Odbędzie się w ramach programu polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Organizatorzy wierzą, że Forum przekształci się w cykliczne spotkania.
Pierwsza edycja Forum poświęcona będzie przyszłości Białorusi. Wezmą w nim udział białoruscy opozycjoniści na wygnaniu. Przypomnijmy, że w ostatnią niedzielę, 26 stycznia, odbyły się na Białorusi “wybory” prezydenckie, które - bez niespodzianki - wygrał Aleksander Łukaszenka, który rzekomo dostał 87,6 proc. głosów. Dało mu to siódmą kadencję w fotelu prezydenta. Rządzi krajem od 30 lat. Centrum praw człowieka Wiasna wylicza, że w białoruskich więzieniach i koloniach karnych osadzonych jest 1253 więźniów politycznych, w tym polsko-białoruski dziennikarz Andrzej Poczobut.
Liderka opozycji białoruskiej Swiatłana Cichanouska oświadczyła, że ani Białorusini ani społeczność międzynarodowa nie uznają wyników tych "wyborów". Parlament Europejski wezwał w rezolucji UE i państwa członkowskie, by nadal nie uznawały Łukaszenki jako prezydenta po "wyborach", które uznała za "fikcyjne".
Łukaszenka, pytany o brutalne represje wobec demokratycznej opozycji, powiedział dziennikarzowi BBC, że więzienie lub emigracja to wybór członków opozycji: - Niektórzy wybrali więzienie, inni wygnanie. Nikogo nie wyrzuciliśmy z kraju. W rzeczywistości otworzyliśmy kraj.
Cztery okrągłe stoły
Dlatego właśnie pierwsze Forum Kościuszkowskie w ECS poświęcone będzie stosunkom polsko-białorusko-europejskim. Dyskusje będą poświęcone demokratycznym aspiracjom Białorusinów. Rozmowy odbędą się w formule okrągłych stołów - czyli grup roboczych z udziałem gości z białoruskich, polskich oraz międzynarodowych środowisk demokratycznych, samorządowców i grup zaangażowanych w dialog polsko-białorusko-europejski. Spotkania odbywają się w czterech obszarach - KULTURA, HISTORIA, EDUKACJA I AKTYWIZM.
Gospodarzami wydarzenia są Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności; Radosław Sikorski, minister spraw zagranicznych RP oraz Swiatłana Cichanouska, białoruska aktywistka praw człowieka i liderka opozycji prodemokratycznej.
Forum Kościuszkowskie rozpocznie się w ECS we wtorek, 4 lutego, o godz. 9.30 od złożenia kwiatów pod pomnikiem Poległych Stoczniowców. Na godz. 11 zaplanowana jest konferencja i panel dyskusyjny. Poza wyżej wymienionymi wezmą z nim udział także minister spraw zagranicznych Litwy Kęstutis Budrys, szwedzka ministra ds. UE Jessika Rosencrantz oraz wiceminister spraw zagranicznych Ukrainy Oleksander Mishchenko.
O godz. 14.30 rozpoczną się okrągłe stoły. Ze względów bezpieczeństwa wstęp do ECS będzie odbywał się na podstawie zaproszenia potwierdzonego wcześniejszą rejestracją.
Przy okazji w ogrodzie zimowym ECS stanęła wystawa plakatów Arthura Vakarova zatytułowana ‘30”. Vakarov to znany białoruski projektant i animator kultury, który w czerwcu 2022 roku musiał opuścić ojczyznę. W trzydziestu pracach odnosi się do palących tematów politycznych, społecznych i ekonomicznych. Tytułowa liczba „30” jest symboliczna, bowiem Łukaszenka już od trzydziestu lat sprawuje urząd prezydenta Białorusi. Wystawę można oglądać do 5 lutego w ECS. Wstęp wolny. (3 i 4 lutego wstęp do ECS ograniczony).
