Czternaście gmin obszaru metropolitalnego Gdańsk - Gdynia - Sopot, w których już wkrótce będzie można korzystać z publicznego jednośladu MEVO, prowadzi proces certyfikacji polityki rowerowej metodą BYPAD. To narzędzie oceny polityki rowerowej (nazwa to akronim od Bicycle Policy Audit) zostało opracowane przez międzynarodowe grono ekspertów rowerowych. Służy do profesjonalnego planowania polityki rowerowej miasta, gminy, a także regionu.
Dziewięć obszarów, 15 respondentów
I chociaż Gdańsk ma “swój BYPAD” już od 2009 r. (podobnie Gdynia i Tczew), jako uczestnicy projektu MEVO, ponownie poddają się temu procesowi.
Od listopada do grudnia 2017 r. prowadzono w Gdańsku badania ankietowe, wykorzystujące metodologię BYPAD, diagnozujące obecny stan polityki rowerowej miasta.
W sobotę, 24 listopada, w Nowym Ratuszu (Wały Jagiellońskie 1, sala 003), w godz. 9.30 - 13.30, odbędzie się kolejny etap przygotowywanej diagnozy - otwarte spotkanie konsultacyjne. Podczas konsultacji poznać będzie można wyniki ankiety, wziąć udział w uzgodnieniu wspólnego stanowiska i ustalaniu propozycji poprawy jakości polityki rowerowej w Gdańsku.
Na spotkanie zaproszono wszystkich uczestników badania, ale jest ono otwarte dla wszystkich zainteresowanych, każdy może wyrazić swoją opinię. Nad przebiegiem rozmów i formułowaniem wniosków czuwać będzie certyfikowany audytor BYPAD dr Piotr Kuropatwiński, wiceprezydent European Cyclist Federation (Europejska Federacja Cyklistów) - nota bene to właśnie konsorcjum organizacji skupionych w ECF opracowało BYPAD.
Uczestnicy ankiety odpowiadali na pytania dotyczące poziomów realizacji polityki rowerowej w dziewięciu obszarach:
- potrzeby użytkowników
- przywództwo i koordynacja
- polityka w dokumentach
- personel i środki
- infrastruktura i bezpieczeństwo
- informacja i edukacja
- promocja i partnerstwa
- działania uzupełniające
- ewaluacja i efekty
Ankietowani oceniali każdy z obszarów w skali od 1 do 4. Zgodnie z metodologią, w badaniu udział wzięło 15 osób, po pięć z każdej z grup: radnych Miasta Gdańska, urzędników jednostek miejskich oraz użytkowników.
- Zaproszenie do udziału w badaniu wysłaliśmy do wszystkich radnych, obecnie już minionej kadencji. Odpowiedziała grupa zainteresowana tematem, zajmująca się polityką rowerową w Radzie Miasta Gdańska - mówi Remigiusz Kitliński, pełnomocnik prezydenta Gdańska ds. polityki rowerowej. - Jeśli chodzi o grupę użytkowników, postawiliśmy na osoby na co dzień zaangażowane w ruch rowerowy: koordynatorów firmowych i uczelnianych kampanii Kręć kilometry dla Gdańska. Ankietowani urzędnicy zajmują się realizacją polityki rowerowej w magistracie, Gdańskim Zarządzie Dróg i Zieleni oraz w Biurze Rozwoju Gdańska. Warto podkreślić, że ustanowienie osób odpowiedzialnych za ten obszar w wybranych jednostkach miasta było jedną z setek rekomendacji naszego BYPAD z 2009 roku.
Dobra okazja do weryfikacji
Remigiusz Kitliński podkreśla, że wdrażanie w życie planu sprzed dziewięciu lat wciąż jest w toku. Większość zadań została zrealizowana, ale jeszcze nie wszystkie.
- Wyniki ankiet, które przedstawimy w sobotę, pokazują, że udało się dotknąć wszystkich obszarów BYPAD, choć oczywiście kolejna certyfikacja będzie okazją do weryfikacji naszych działań - uważa Kitliński. - Oceny ankietowanych wskazują na zrównoważony rozwój w zakresie polityki rowerowej, której nie można kojarzyć wyłącznie z “twardymi inwestycjami.” Żeby ruch rowerowy rozwijał się efektywnie, wszystkie obszary muszą ze sobą współgrać. Wzrost udziału ruchu rowerowego w Gdańsku do 6 proc. w porównaniu z 2 proc. z roku 2009 r. (dane z Gdańskich Badań Ruchu`2016 - red.) wskazuje na to, że u nas ta efektywność ma miejsce.
“Raport certyfikacji polityki rowerowej BYPAD`2009 dla Gdańska” można przeczytać tutaj.
BYPAD razy 14
Jak już wspominaliśmy, spotkania w ramach certyfikacji BYPAD toczą się równolegle w 14 miastach gminach Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot, które uczestniczą w realizacji projektu systemu roweru metropolitalnego MEVO. Inicjatywa wyszła od Stowarzyszenia OM GGS, które w imieniu uczestników projektu realizuje i finansuje wspólny “wielki” BYPAD. Skąd taki pomysł?
- Jednym z zadań Stowarzyszenia Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot jest tworzenie ekspertyz na potrzeby zrzeszonych w nim samorządów - przypomina Krzysztof Perycz-Szczepański kierownik ds. projektów metropolitalnych (a wcześniej koordynator projektu roweru metropolitalnego) w OM GGS. - Kiedy toczyły się pierwsze rozmowy na temat wspólnego roweru publicznego, okazało się, że gminy które chcą wziąć udział w projekcie, mają bardzo zróżnicowany poziom rozwoju pod względem potrzeb rowerzystów. Uznaliśmy, że niezależnie od etapu, na którym obecnie są pod względem realizacji polityki rowerowej, taki audyt będzie im potrzebny.
Audyt BYPAD dla metropolii realizowany jest sukcesywnie, w miarę dopływu środków finansowych. Póki co, OM GGS ma finansowanie na realizację jeszcze jednego - trzeciego etapu certyfikacji, który odbędzie się w 2019 r. Będzie to weryfikacja polityki w terenie: rowerowe wizyty studyjne z udziałem przedstawicieli władz miasta i audytorów procesu. Czwarty i ostatni etap (o dofinansowanie jego realizacji Stowarzyszenie aplikować będzie w przyszłym roku) to już opracowanie ostatecznego raportu i rekomendacji najważniejszych działań na 24 miesiące dla wszystkich uczestników procesu BYPAD.
Warto zaznaczyć, że BYPAD to narzędzie rekomendowane przez Unię Europejską: raporty są pomocne przy uzyskiwaniu środków z funduszy i programów unijnych.
