• Start
  • Wiadomości
  • Carillonowa muzyka w Gdańsku na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego

Carillonowa muzyka w Gdańsku na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego

Coraz bliżej wpisu na światową listę UNESCO - po roku starań gdańska muzyka carillonowa została wpisana na ministerialną Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Informację o tym przekazał dyrektor Muzeum Gdańska Waldemar Ossowski.
29.01.2021
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Muzyka carillonowa w Gdańsku została umieszczona na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
Muzyka carillonowa w Gdańsku została umieszczona na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
źródło: Muzeum Gdańska




Gdańsk starał się o umieszczenie muzyki carillonowej na tej liście od ponad roku. Teraz, jak pisze na swoim profilu społecznościowym Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska, do której to instytucji należą carillony gdańskie - zostało to formalnie potwierdzone. 

 

Wpis na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego jest pierwszym etapem na drodze starań o wpisanie unikatowej w skali kraju gdańskiej kultury carillonowej na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO.

- Pojawienie się na liście UNESCO daje nie tylko prestiż, ale również zapewnia ochronę zjawisku - tłumaczyła przy okazji rozpoczęcia działań przez Gdańsk, Monika Kaźmierczak, miejska carillonistka.  

Czym jest niematerialne dziedzictwo kulturowe?

To tradycje i przekazy ustne, w tym również język, sztuki widowiskowe, zwyczaje, rytuały i obrzędy świąteczne, a także wiedza i umiejętności, związane z rzemiosłem tradycyjnym.

Polska ratyfikowała Konwencję UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i prowadzi systemowe działania na rzecz promocji i upowszechniania wiedzy o niedocenianych dotychczas elementach naszej tożsamości. Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego prowadzi minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, a wnioski o umieszczenie zjawisk dziedzictwa niematerialnego na Liście przyjmuje Narodowy Instytut Dziedzictwa.

Monika Kaźmierczak, gdańska carillionistka
Monika Kaźmierczak, gdańska carillionistka
zdj. Dominik Paszliński/gdansk.pl


Oprócz muzyki carillonowej w Gdańsku na liście znalazły się też inne przejawy niematerialnego dziedzictwa z różnych regionów.

Nowe wpisy na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego - 29.01.2021


Carillonowa muzyka w Gdańsku

Carillon to zespół co najmniej 23 dużych dzwonów wieżowych, na których można grać ręcznie, przy pomocy klawiatury połączonej systemem drutów i przekładni z sercami dzwonów. Kiedy naciskamy klawisz, serce uderza w czaszę nieruchomego dzwonu. To, co wyróżnia ten instrument, to przede wszystkim bogate, głębokie i monumentalne brzmienie, a także sposób gry. Wykorzystywane są tu 2 klawiatury: manuałowa i pedałowa. Klawisze przypominają kołki, na których gra się pięściami lub palcami. Posiada on również mechanizm gry automatycznej. Jest to instrument uliczny. W przypadku carillonów stacjonarnych gra się kilkadziesiąt metrów nad ziemią. Dźwięk jest więc za każdym razem inaczej odbierany przez słuchaczy, bo zależy to od natężenia miejskiego gwaru, a także warunków atmosferycznych.
Standardowy instrument, taki jak ten znajdujący się w kościele pw. św. Katarzyny w Gdańsku, liczy 50 dzwonów ważących łącznie prawie 16 ton. Oprócz tego w Gdańsku jest drugi instrument – w wieży Ratusza Głównego Miasta - 37 dzwonów oraz carillon mobilny, złożony z 48 dzwonów. Gdańsk jest jedynym miastem w Polsce, posiadającym carillony, na których można koncertować.

Chodzenie z kozą na Kujawach
Chodzenie z kozą to zwyczaj obchodzenia domów na terenie Kujaw przez grupy przebierańców pod koniec karnawału (od Tłustego Czwartku do wtorku przed Popielcem). Jest to kontynuacja dawnych ludowych praktyk o charakterze magicznym, których celem było zapewnienie urodzaju.

Hafciarstwo z nadwiślańskiego Urzecza
Hafciarstwo z mikroregionu Urzecze jest umiejętnością wykonywaną przez kobiety mieszkające po obu stronach Wisły na południe od Warszawy lub mieszkające obecnie w Warszawie, ale wywodzące się z Urzecza. Sztuka hafciarstwa przekazywana jest poprzez bezpośrednią naukę techniki wykonania haftu ściegiem łańcuszkowym czarną nicią bawełnianą. Hafty wykonuje się na podstawie zachowanych oryginalnych chust czepcowych i koszul kobiecych stanowiących dawny strój odświętny. Stosuje się wyłącznie motywy roślinne.


Więcej o niematerialnym dziedzictwie kultury na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego została przyjęta podczas 32 sesji Zgromadzenia Ogólnego UNESCO w październiku 2003 roku. Jest wyrazem olbrzymiego zainteresowania państw świata kwestą ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Jest także dowodem potrzeby podejmowania międzynarodowych działań w tym kierunku. Jest pierwszym międzynarodowym traktatem, który stwarza ramy prawne, administracyjne i finansowe, umożliwiające prowadzenie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i podnoszenia jego rangi. Do końca października 2012 roku Konwencję ratyfikowało 146 państw. Polska złożyła dokumenty ratyfikacyjne w Paryżu 16 maja 2011 roku jako 135. państwo. Prezydent Bronisław Komorowski podpisał ustawę o ratyfikacji Konwencji 8 lutego 2011 r. Konwencja weszła w naszym kraju w życie 16 sierpnia 2011.

TV

Mieszkańcy Młynisk i prezydent Gdańska przy jednym stole