Był przesiąknięty polskością. Na tyle mocno, że podczas ceremoni odbierania Honorowego Oscara za całokształt twórczości w 2000 roku w Los Angeles mówił po polsku.
- To mój język, w nim myślę - śmiał się reżyser, którego cztery filmy były nominowane do Oscara w kategorii Najlepszy Film Obcojęzyczny. Były to "Ziemia obiecana" (1975), "Panny z Wilka" (1979) , "Człowiek z żelaza" (1981) i "Katyń" (2007).
Wajda w Gdańsku: Dla mnie jest tutaj Wolne Miasto [WIDEO]
- To wielki romantyk, miał w sobie coś z Norwida, Słowackiego i Mickiewicza - mówi Daniel Olbrychski, jeden z ulubionych aktorów Wajdy, który zagrał w 14 filmach Mistrza.
Andrzej Wajda urodził się 6 marca 1926 roku w Suwałkach. Po zakończeniu drugiej wojny światowej, w 1946 roku zaczął studia malarskie na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, po trzech latach zrezygnował i rozpoczął studia reżyserskie w Szkole Filmowej w Łodzi. Jego pierwszy film to "Pokolenie" (1954) z Tadeuszem Janczarem, Romanem Polańskim, Tadeuszem Łomnickim i Zbigniewem Cybulskim. Następnymi otworzył sobie drzwi do międzynarodowej kariery: "Kanał" (1956) zdobył nagrodę w Cannes, "Popiół i diament" (1958) do dziś uznawany jest za jeden z najlepszych polskich filmów w historii.
Jego filmy z jednej strony zadziwiały realizmem, z drugiej zaskakiwały symbolizmem. Garściami czerpał z literatury i malarstwa, wspaniale na ekranie prezentowały się "Popioły" (1965) według Stefana Żeromskiego, "Brzezina" (1970) i "Panny z Wilka" (1979) na podstawie opowiadań Jarosława Iwaszkiewicza, "Ziemia obiecana" (1975) ekranizacja powieści Władysława Reymonta czy "Wesele" (1972) według arcydramatu Stanisława Wyspiańskiego.
Ten ostatni film pokazywany był na festiwalu w Cannes. Oglądał go m.in. Elia Kazan, wybitny amerykański reżyser, odkrywca aktorskiego talentu Marlona Brando. Podczas spotkania z twórcami pytał Wajdę: - Panie kolego, kto panu taki świetny scenariusz napisał?
Wajda - człowiek z Gdańska!!! Miasto uhonorowało reżysera
Wajda choć nie urodził się w Gdańsku i nie mieszkał w naszym mieście, to był bardzo z nim związany. To tutaj w 1959 roku debiutował, jako reżyser teatralny spektaklem "Kapelusz pełen deszczu" z Cybulskim w roli głównej. W Gdańsku reżyserował "Człowieka z żelaza" o wydarzeniach sierpnia 1980 roku oraz "Wałęsa. człowiek z nadziei" o przywódcy Solidarności.
Był laureatem najważniejszych nagród najważniejszych światowych festiwali, otrzymał Oscara za całokształt twórczości, ale mawiał, że to w Gdańsku dostał najpiękniejszą nagrodę w swojej karierze. Była to cegła przyznana mu przez dziennikarzy filmowych na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdańsku w 1977 r. za “Człowieka z marmuru” - gdy obraz ten został z przyczyn politycznych wykluczony przez peerelowskie władze z konkursu.
Andrzej Wajda zmarł 9 października 2016 roku. W marcu tego roku odebrał tytuł Honorowego Obywatela Gdańska.
Zmarł Andrzej Wajda: polski mistrz kina, honorowy obywatel Gdańska
