43. rocznica Sierpnia'80. Jakie wydarzenia z tej okazji przygotowało Europejskie Centrum Solidarności?

14 sierpnia 1980 r. w Stoczni Gdańskiej im. Lenina wybuchł strajk, który po dwóch tygodniach doprowadził do powstania “Solidarności”, pierwszej w bloku sowieckim, masowej organizacji niezależnej od władz komunistycznych. Europejskie Centrum Solidarności (ECS) przygotowało szereg wydarzeń upamiętniających historyczny protest robotników. Będzie to 10 spacerów subiektywnych po Stoczni Gdańskiej, wręczenie Medalu Wolności Słowa oraz Medalu Wdzięczności, wykład z cyklu “Etyka Solidarności” oraz uroczyste otwarcie bramy nr 2. 
12.08.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Kilkadziesiąt osób wchodzących na teren przez otwartą metalową bramę
Uroczyste otwarcie bramy nr 2 w ubiegłym roku
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl

Spacer subiektywny i promocja książki

Pierwszy spacer subiektywny odbędzie się w poniedziałek, 14 sierpnia, o godz. 6.00. To o tej porze rano w gdańskiej stoczni przed 43 laty rozpoczął się strajk, który zmienił przyszłość Polski, Europy i świata. Spacer poprowadzi Jerzy Borowczak, jeden ze współorganizatorów protestu. Na koniec ECS zaprasza uczestników wydarzenia na kanapkę i kawę przy okrągłym stole. Udział w spacerze jest bezpłatny, ale trzeba kliknąć bilet.
 
Tego samego dnia, w poniedziałek, 14 sierpnia, w sali BHP Stoczni Gdańskiej o godz. 13.00 odbędzie się promocja książki autorstwa Beaty Gołembiowskiej "Sierpień '80 rozpoczął Jerzy Borowczak". 

Wybory 2023. Nie śpij, bo Cię przegłosują. Lech Wałęsa o nadchodzących wyborach

- Zapraszam bardzo uprzejmie wraz z Lechem Wałęsą wszystkich, a szczególnie kolegów Stoczniowców z tamtych lat na to spotkanie, które nie będzie tylko wspominkiem kombatanckim, ale przypomnieniem prawdziwych zdarzeń historycznych i debatą na ile współczesna Polska realizuje te wartości, o które wówczas walczyliśmy - napisał w mediach społecznościowych, Jerzy Borowczak. 

Kto oprowadzi subiektywnie po stoczni?

W tym roku, oprócz Jerzego Borowczaka, przewodnikami na spacerach subiektywnych będą także: Piotr Adamowicz - współpracownik Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela oraz Ruchu Młodej Polski oraz b. dziennikarz, Ireneusz Niewiarowski - internowany w stanie wojennym działacz rolniczej “Solidarności”, Jerzy Kiszkis - aktor teatralny i filmowy, Anna Machcewicz - historyczka, badaczka dziejów najnowszych Polski, Andrzej Pągowski - grafik i plakacista, Maciej Grzywaczewski - uczestnik strajku w stoczni, z Arkadiuszem Rybickim spisał na tablicach 21 postulatów strajkujących, Waldemar Kuczyński - ekonomista i publicysta, Wojciech Łaski - fotograf. 
 
Pełne biogramy tych osób oraz rezerwacja bezpłatnych biletów na spacery subiektywne znajdują się na stronie internetowej ECS.  
Mężczyzna w okularach mówiący na sali do mikrofonu
Jerzy Borowczak poprowadzi w tym roku dwa spacery subiektywne oraz będzie promował książkę, której jest bohaterem
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl
HARMONOGRAM SPACERÓW SUBIEKTYWNYCH:
 
 
  • godz. 6.00 - Jerzy Borowczak

26 sierpnia

  • godz. 11.00 - Piotr Adamowicz
  • godz. 12.30 - Ireneusz Niewiarowski
  • godz. 14.00 - Jerzy Kiszkis 
 
  • godz. 11.00 - Anna Machcewicz
  • godz. 12.30 - Andrzej Pągowski
  • godz. 14.40 - Maciej Grzywaczewski
 
  • godz. 12.30 - Waldemar Kuczyński
  • godz. 14.00 - Jerzy Borowczak
  • godz. 15.30 - Wojciech Łaski 

Gala Medalu Wolności Słowa

30 sierpnia, o godz. 20.30, w ogrodzie zimowym ECS (wstęp z zaproszeniem) odbędzie się trzecia edycja wręczenia Medalu Wolności Słowa.
 
Laury przyznawane są w trzech kategoriach – Media, Instytucja i Obywatel/Obywatelka.
Grupa osób, w różnym wieku, słuchająca przewodnika
Udział w spacerach subiektywnych na terenie Stoczni Gdańskiej jest bezpłatny, ale trzeba wcześniej zarezerwować bilet
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl
W tym roku kapituła konkursu, organizowanego przez Fundację Grand Press, nominowała do nagrody następujące osoby: 
 
Instytucja
  • prof. Barbara Engelking - profesor Polskiej Akademii Nauk i kierowniczka Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii PAN - za stanowczą obronę prawdy historycznej i badań naukowych
  • Karol Grabski i Julia Łowkis - aktywiści - za konsekwentny protest przeciwko propagandzie TVP oraz inteligentną satyrę z kuriozalnych poczynań władzy
  • prof. Ewa Łętowska - była rzeczniczka praw obywatelskich, była sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Trybunału Konstytucyjnego -  za obronę praworządności poprzez klarowne tłumaczenie Polakom w mediach, z jakim niebezpieczeństwem wiążą się upolitycznienie sądów i lekceważenie konstytucyjnych zasad

Dlaczego potrzebujemy nowej reformy samorządowej? O tym jak odbudować Polskę oddolnie

Media
  • Bianka Mikołajewska | szefowa Magazynu WP - za dziennikarską odwagę połączoną ze skrupulatnością i zmysłem etycznym
  • Piotr Świerczek - dziennikarz TVN24 - za najwyższej próby dziennikarstwo śledcze i demaskowanie kłamstw władzy, które doprowadziło do solidarności środowiska medialnego
  • Tomasz Terlikowski - publicysta - za obronę swoich przekonań i drogę pod prąd, niezależnie od krytyki ze strony własnego środowiska
Obywatel/Obywatelka
  • Zbigniew Hołdys - muzyk, felietonista - za bezkompromisową obronę liberalnych i demokratycznych wartości, bez względu na konsekwencje
  • Dominik Kuc - aktywista - za stworzenie Ogólnopolskiego rankingu szkół przyjaznych LGBTQ+ i odważne działanie na rzecz tej społeczności
  • Lidia Niedźwiecka Owsiak i Jerzy Owsiak - założyciele Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy - za miliony zjednoczonych ponad podziałami serc i pobitych rekordów, za wspieranie słabszych i bezkompromisowe korzystanie z wolności słowa
Kilka osób na scenie, na której znajduje się napis Medal Wolności Słowa
Gala Medalu Wolności Słowa w 2022 r.
fot. Dominik Paszliński/ gdansk.pl

Kto otrzyma Medal Wdzięczności?

Kolejnym wydarzeniem w ramach obchodów 43. rocznicy Sierpnia 80 będzie wręczenie Medalu Wdzięczności.
 
ECS wyróżnia tym odznaczeniem obcokrajowców, którzy wspomagali Polaków i polską opozycję w czasach komunizmu – moralnie, politycznie i materialnie, wspierali rozwój społeczeństwa obywatelskiego oraz promowali idee Solidarności. Medalem Wdzięczności uhonorowano do tej pory ponad 700 osób.
Tegoroczni laureaci Medalu Wdzięczności to: pośmiertnie Zbigniew Brzeziński i Emilie Benes Brzeziński. Medal ich w imieniu odbierze syn Mark Brzezinski, ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce.
 
Wydarzenie odbędzie się 31 sierpnia, o godz. 16.00, w sali G (1 piętro) wystawy stałej ECS. Wstęp jest wolny.

Jak co roku otwarcie historycznej bramy

Od 2014 r. jednym z głównych elementów obchodów Sierpnia’80, organizowanych przez ECS, jest uroczyste otwarcie dawnej bramy stoczniowej nr 2.
 
Wydarzenie, na które wstęp jest wolny, odbędzie się 31 sierpnia, o godz. 11.00.
 
Głos podczas tej uroczystości zabiorą:
 
  • Lech Wałęsa - pierwszy przywódca Solidarności, b. prezydent RP
  • Bogdan Lis - wiceprzewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowej w Stoczni Gdańskiej w 1980 r.
  • Mieczysław Struk - marszałek województwa pomorskiego
  • Agnieszka Owczarczak - przewodnicząca Rady Miasta Gdańska
  • Henryka Krzywonos-Strycharska - sygnatariuszka Porozumienia Gdańskiego
  • Aleksandra Dulkiewicz - prezydent Gdańska
  • Wiktoria Bojanowska - przewodnicząca Młodzieżowej Rady Miasta Gdańska
  • Basil Kerski - dyrektor ECS
  • Mark Brzezinski -  ambasador USA w Polsce
Sala wykładowa wypełniona ludźmi, na scenie napis Święto Wolności
Wykłady z cyklu "Etyka Solidarności" gromadzą w audytorium ECS dużą publiczność
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl

Wykład o etyce Solidarności

31 sierpnia, o godz. 12.00 (wstęp wolny) w audytorium ECS odbędzie się Etyka Solidarności - refleksja w rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych. Odbywające się od kliku lat wykłady z tego cyklu nawiązują do eseju ks. Józefa Tischnera, najważniejszego dokumentu filozoficznego Solidarności. 

Forum "Solidarni w Rozwoju". “Energia społeczna jak elektryczna - zdarzają się blackouty”

Wykład pt. “Samarytanin w świecie hejtu” wygłosi prof. Michał Bilewicz - psycholog społeczny, socjolog, publicysta, doktor habilitowany nauk społecznych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.
 
Po wykładzie odbędzie się rozmowa z udziałem: prof. Michała Bilewicza, prof. Ewy Łętowskiej -  b. rzeczniczki praw obywatelskich, b. sędzi Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Trybunału Konstytucyjnego, Bianki Mikołajewskiej -  dziennikarki i publicystka oraz Dominika Kuca - twórcy ogólnopolskiego rankingu szkół przyjaznych osobom LGBTQ+

 

TV

Wieczór dla tramwaju widmo