- Takich miejsc, w których nieodpłatnie udzielana jest pomoc psychologiczna, a prowadzonych przez samorząd jest w Polsce naprawdę niewiele - mówi Teresa Smoła, dyrektor GOPP. - My zaczynaliśmy 25 lat temu właściwie od zera. Nasz sposób pracy formułował się w oparciu o wiedzę, wieloletnie doświadczenie i stale doskonalone umiejętności zawodowe naszego zespołu, czyli specjalistów zatrudnionych w ośrodku. Zanim sformułowaliśmy obecną ofertę i opracowaliśmy nasz system pomocy, odbyło się wiele szkoleń, liczne superwizje i dyskusje w zespole klinicznym.
Nagrody za innowacyjność w nauczaniu. Wśród wyróżnionych są dwie placówki z Gdańska
GOPP. Jaki zespół, dla kogo pomoc, jakiego rodzaju?
Zespół GOPP to psychologowie, terapeuci, pracownik socjalny, pracownicy administracyjni. Ośrodek współpracuje też z licznym gronem zewnętrznych specjalistów: psychologów, lekarzy, prawników., kuratora. Podstawą pracy w Ośrodku jest indywidualny kontakt z osobą szukającą pomocy, sformułowanie diagnozy i zaproponowanie właściwej pomocy psychologicznej.
Oferta Ośrodka skierowana jest do mieszkańców Gdańska. To pomoc psychologiczna dla rodziców, dzieci i młodzieży uczącej się (do 24 roku życia) z rodzin dotkniętych problemem alkoholowym lub zagrożonych uzależnieniem. Osoby potrzebujące wsparcia mogą korzystać z konsultacji psychologicznych, terapii indywidualnej i rodzinnej, terapii par, także z psychoterapii grupowej, grupy wsparcia dla rodziców zastępczych, szkoły dla rodziców, konsultacji z pracownikiem socjalnym. Zanim to nastąpi konieczne jest odbycie konsultacji z psychologiem GOPP i zakwalifikowanie się do właściwej formy pomocy.
Od poradni dla dzieci z rodzin alkoholowych po specjalistyczny Ośrodek
Na początku lat 90-tych ówczesny dyrektor Izby Wytrzeźwień w Gdańsku - Sławomir Kędzierski - utworzył Poradnię dla Dzieci i Młodzieży z Rodzin Alkoholowych. Mieściła się w kilku pokojach w budynku dawnej Izby Wytrzeźwień przy ul. 3 Maja. W maju 1994 r. pracę w Poradni rozpoczęła Grażyna Rymaszewska - lekarz psychiatra, pracująca wcześniej z osobami dorosłymi uzależnionymi od alkoholu. Zaczęła realizować ideę pomocy dzieciom wychowującym się w rodzinach z problemem alkoholowym. W krótkim czasie ofertę rozszerzono o pomoc dla rodziców. To był „zaczyn” Ośrodka Terapii Dzieci i Młodzieży z Rodzin Alkoholowych, który został powołany w 1997 r. i dostał nową, piękną siedzibę przy ul. Racławickiej 17 w Gdańsku Wrzeszczu. Wtedy też Ośrodek stał się Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej i stał się samodzielną jednostką finansowaną z budżetu Miasta Gdańska. Przez wiele lat kierownikiem Ośrodka była Grażyna Rymaszewska, która nieustannie poszukiwała skuteczniejszych sposobów pomocy rodzinom z problemem alkoholowym, uwrażliwiała różne środowiska, inspirowała swoich pracowników.
Od 2008 r. dyrektorem jest Teresa Smoła - psycholog, która od początku była związana z Ośrodkiem. Z końcem 2010 r. Ośrodek Terapii Dzieci i Młodzieży z Rodzin Alkoholowych PZOZ został zlikwidowany i od 1 stycznia 2011 r. powołano Gdański Ośrodek Pomocy Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży. Nowo utworzony Ośrodek rozszerzył ofertę pomocy psychologicznej - z pomocy mogą skorzystać nie tylko osoby z rodzin z problemem alkoholowym ale również zagrożonych uzależnieniem.
Unikalna oferta gdańskiego Ośrodka
W Ośrodku działa autorski Model Pomocy Dziecku z podejrzeniem wykorzystania seksualnego oraz jego rodzicom, w ramach którego prowadzona jest diagnoza, wsparcie i terapia. W 2017 r. w GOPP stworzono kompleksową ofertę pomocy dla dzieci z FAS (płodowym zespołem alkoholowym) oraz ich opiekunów, która obejmuje diagnozę oraz specjalistyczną pomoc: pedagogiczną, psychologiczną, fizjoterapeutyczną.
- Naszym sukcesem są na pewno te dwa autorskie projekty - uważa dyrektor Słoma. - To właśnie oferta pomocy dla dzieci z podejrzeniem FAS, czyli diagnoza i bardzo szerokie wsparcie także we współpracy ze specjalistami spoza Ośrodka, aby jak najlepiej wesprzeć te dzieci. Nie dość, że są obciążone od urodzenia, to jeszcze często mierzą się z wczesnodziecięcą traumą porzucenia lub utraty rodzica. Naszą opieką objęci są też rodzice - adopcyjni, rodzice zastępczy albo i biologiczni. Za drugi sukces Ośrodka uważamy stworzenie autorskiego Modelu Pomocy Dziecku z podejrzeniem wykorzystania seksualnego. Tu też zaczynamy od diagnozy, żeby zidentyfikować traumę seksualną i potem pomocy psychologicznej. Na tegorocznej konferencji chcemy rozszerzyć ten model o krok dalej i mówić o pomocy psychoterpautycznej i tym, jak pracować z dzieckiem po traumie, wykorzystaniu seksualnym, traumie wojennej, relacyjnej. Ten nasz model wart jest pokazania szerszemu gronu.
Jak trafić pod opiekę specjalistów z GOPP
Aby zgłosić się do Ośrodka nie trzeba mieć skierowania. Trzeba skontaktować się telefonicznie z sekretariatem GOPP i umówić się na konsultacje z psychologiem. Podczas konsultacji zostaje sformułowana diagnoza psychologiczna i, jeżeli zachodzi taka potrzeba, przedstawione zostają dalsze zalecenia. Pomoc w GOPP świadczona jest nieodpłatnie.
- Na pierwsze zgłoszenie i konsultację z psychologiem właściwie się nie czeka - dodaje dyrektorka GOPP. - Wizyta jest umawiana z tygodnia na tydzień i w miarę szybko formułowane są zalecenia. Ale są formy pomocy, na które trzeba zaczekać: na terapię rodzin i par nawet pół rok trzeba poczekać, dzieciom w miarę szybko możemy zaproponować pomoc doraźną, jak na przyklad kilkanaście sesji. Najdłużejj trzeba czekać na terapię długoterminową, która trwa dwa lata. Cały czas dostosowujemy też ofertę do tego, co się dzieje na świecie, jesteśmy we współpracy z poradniami szkolno-pedagogicznymi, w środowisku szkolnym, aby wspierać też dzieci uchodźcze.
Aby skorzystać z oferty Ośrodka, należy najpierw się zarejestrować. Dokumenty rejestracyjne dostępne są w siedzibie Ośrodka, gdzie można dokonać rejestracji oraz rezerwacji wizyty osobiście.
Gdański Ośrodek Pomocy Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży, ul. Racławicka 17, 80-406 Gdańsk-Wrzeszcz, tel. (58) 347 89 30, e-mail: sekretariat@raclawicka.gda.pl
