Świadectwa charakterystyki energetycznej

Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który określa wielkość zapotrzebowania na energię niezbędną do zaspokojenia potrzeb związanych z użytkowaniem budynku lub jego części. W świadectwie określa się rekomendację na energię wymaganą do ogrzewania i wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia, a w przypadku budynków niemieszkalnych również oświetlenia. Dzięki zawartym tam informacjom właściciel, najemca lub użytkownik budynku może określić orientacyjne roczne zapotrzebowanie na energię, a tym samym koszt utrzymania związany ze zużyciem energii.

W przypadku nowo wybudowanych budynków inwestor będzie miał obowiązek dołączenia takiego świadectwa do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub do wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. Obowiązek sporządzania świadectw związany jest z promowaniem budownictwa efektywnego energetycznie i zwiększaniem świadomości społecznej w zakresie możliwości uzyskania oszczędności energii w budynkach, czy lokalach. Przekłada się to bezpośrednio na koszt utrzymania budynków.

Kiedy wymagane jest świadectwo charakterystyki energetycznej?

Świadectwo trzeba przekazać nabywcy lub najemcy w momencie, gdy budynek, część budynku lub lokal będzie:

• sprzedany na podstawie umowy
• zbywany na podstawie umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
• wynajęty

Powyższy obowiązek nie dotyczy m.in. budynków:

• podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
• używanych jako miejsce kultu i do działalności religijnej
• przemysłowych oraz gospodarczych niewyposażonych w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego
• mieszkalnych, przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku
• wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50m²

Świadectwo charakterystyki energetycznej nie jest wymagane, kiedy wykorzystujemy istniejący budynek (lub lokal) na własny użytek, tj. nie zamierzamy go sprzedawać lub wynajmować.

Dokument należy również zamieścić w widocznym miejscu dla budynków:

• o powierzchni użytkowej powyżej 250 m² zajmowanych przez organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej i w których dokonywana jest obsługa interesantów,
• o powierzchni użytkowej przekraczającej 500 m², w którym są świadczone usługi dla ludności (o ile świadectwo jest już sporządzone)

Kto sporządza świadectwa charakterystyki energetycznej

Do sporządzenia dokumentacji energetycznej uprawniona jest osoba wpisana do wykazu osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej.

Sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej zleca:

• właściciel lub zarządca budynku (w przypadku sprzedaży lub najmu)
• osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (w przypadku zbycia tego prawa)
• inwestor (przed złożeniem zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie)

W przypadku, gdy sprzedaż czy najem dotyczy budynku, należy sporządzić świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, natomiast jeśli  dotyczy części budynku (lokalu), dokumenty należy sporządzić dla części budynku.

Nabywca lub najemca nie mogą zrzec się prawa do otrzymania świadectwa.

Forma przekazania świadectwa

Świadectwo charakterystyki energetycznej przekazuje się w formie papierowej, opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz podpisem osoby uprawnionej.

W wyniku nowelizacji przepisów świadectwo będzie można otrzymać w formie:

• papierowej – opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz podpisem osobistym osoby uprawnionej
• elektronicznej - opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym osoby uprawnionej.

Fakt przekazania świadectwa zostanie odnotowany w akcie notarialnym, natomiast w przypadku braku jego przekazania – notariusz pouczy zobowiązanego do przekazania świadectwa o karze grzywny za niewywiązanie się z tego obowiązku.

Ważność świadectwa

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ważne przez 10 lat od dnia jego sporządzenia. Dokumenty przekazane przed dniem wejścia w życie ustawy (28 kwietnia 2023 r.) zachowają ważność przez okres, na jaki zostały sporządzone. Stracą ważność przed upływem tego terminu, jeżeli zostaną przeprowadzone roboty budowlano-instalacyjne, w wyniku których zmianie ulegnie charakterystyka energetyczna budynku lub części budynku (np. wymiana okien, wymiana źródła ciepła, docieplenie budynku).

Z zasady im wyższa efektywność energetyczna budynku, tym jest on tańszy w utrzymaniu.

By podnieść poziom efektywności energetycznej budynku konieczne jest przeprowadzenie termomodernizacji. Warto pamiętać o właściwej kolejności prac – najpierw ocieplamy budynek właściwym materiałem oraz wymieniamy okna
i drzwi, by maksymalnie zredukować straty ciepła, a potem dostosowujemy do nowych warunków termicznych system grzewczy. Wtedy nasze działania wpłyną na obniżenie rachunków za ogrzewanie.

Zmniejszyć utratę energii w budynku można również obniżając temperaturę ogrzewania i kotłów, zamykając drzwi
i okna, wyłączając/zmniejszając ogrzewanie w nieużywanych pomieszczeniach, gasząc oświetlenie, eliminując powstawanie przeciągów. Ustawienia domyślne w urządzeniach grzewczych można często dostosować w celu zwiększenia efektywności i zaoszczędzenia energii zużywanej do ogrzewania pomieszczeń i wody. Warto też kupować bardziej efektywne urządzenia.

Reasumując efektywność energetyczna budynków to oszczędzanie energii, a ograniczenie produkcji energii to nie tylko oszczędności finansowe, ale i mniejsze zanieczyszczenie środowiska.

Określone kontrole systemu ogrzewania oraz klimatyzacji w budynku

Właściciel lub zarządca budynku jest zobowiązany poddawać budynek w czasie jego użytkowania kontroli systemu ogrzewania i klimatyzacji:

• okresowej, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego systemu ogrzewania, z uwzględnieniem efektywności energetycznej kotłów oraz dostosowania ich mocy do potrzeb użytkowych:

  • co najmniej raz na 5 lat - dla kotłów o nominalnej mocy cieplnej od 20 kW do 100 kW,

  • co najmniej raz na 2 lata - dla kotłów opalanych paliwem ciekłym lub stałym o nominalnej mocy cieplnej ponad 100 kW,

  • co najmniej raz na 4 lata - dla kotłów opalanych gazem o nominalnej mocy cieplnej ponad 100 kW.

• okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na ocenie efektywności energetycznej zastosowanych urządzeń chłodniczych o mocy chłodniczej nominalnej większej niż 12 kW.