Domenico BELLANDO, urodzony w Genui 6 września 1868 r., W wieku 17 lat został mianowany organistą katedry w Genui. Pracował tam, grając przez 27 lat. W 1904 roku, po konkursie, został nauczycielem w Konserwatorium Niccolò Paganiniego w Genui. Tworzył liczne utwory o charakterze sakralnym (msze, psalmy) na fortepian i organy. Jego dzieła wydano we Włoszech, Francji, Belgii i Anglii. Zmarł w 1922 r.
Posłuchaj, jak brzmią organy w Kościele Św. Jana. „Marche pontificale” autorstwa Domenico Bellando gra Andrzej Szadejko, kurator organów w Centrum Św. Jana w Gdańsku.
Odrestaurowane organy w Kościele Św. Jana powstały 1761 roku, a ich twórcą jest Johann Friedrich Rhode. Snycerka i oprawa rzeźbiarska prospektu organowego to dzieło Johanna Heinricha Meissnera, jednego z najznamienitszych rzeźbiarzy działających nad Bałtykiem. Organy zostały zniszczone w czasie II Wojny Światowej, ocalał jednak drewniany prospekt. W latach 1943 – 1944 wszystkie jego elementy zostały przez grupę niemieckich konserwatorów pod kierunkiem Jakuba Deurera szczegółowo opisane, zinwentaryzowane, sfotografowane, wsadzone w skrzynie i zabezpieczone na terenie Żuław.
Odnowienie prospektu organowego kosztowało 700 tys. zł, natomiast instrument organowy trzeba było stworzyć na nowo i to kosztowało 4 mln zł. Prace prowadzone były pod kierunkiem konserwatorskim Jolanty Pabiś-Ptak oraz przy zaangażowaniu całego zespołu firmy Pracownie Konserwatorskie "DART" pod kierunkiem Jacka Dyżewskiego i Bartłomieja Wieloszewskiego.
Główna ideą, która przyświecała budowie nowego instrumentu była maksymalna wierność oryginałowi, co udało się osiągnąć niemal w 100% dzięki profesjonalnej pracy polsko-belgijskiego konsorcjum firm organmistrzowskich Guido Schumachera z Eupen w Belgii i Szymona Januszkiewicza z Pruszcza Gdańskiego. Intonacja i strojenie zostały powierzone wybitnemu organmistrzowi z Łotwy – Janisowi Kalninsowi. Całość projektu była prowadzona przez Iwonę Berent z NCK, która od 2006 r. konsekwentnie kieruje rewitalizacją całego kościoła oraz dr hab. Andrzeja Szadejko – autora badań i koncepcji rekonstrukcji organów, który pełnił nadzór nad projektem, a obecnie jest kuratorem instrumentu.
Całe przedsięwzięcie realizowało Nadbałtyckie Centrum Kultury. Od lat 90-tych świątynia pełni dwie funkcje – obiektu sakralnego i zarazem kulturalnego. Mieści się tu na co dzień Centrum Św. Jana, jeden z oddziałów NCK.
Powrót organów to wynik II Etap projektu rewaloryzacji i adaptacji realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020, Osi Priorytetowej 8 Konwersja, Działania 8.3 Materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Całkowity koszt realizacji Projektu wynosi 9 318 779,13 zł. Wydatki kwalifikowane projektu wynoszą 8 026 966,25 zł, dofinansowanie z budżetu środków europejskich stanowi 60 % - kwota 4 816 179,75 zł wkład własny, który zapewnia Samorząd Województwa Pomorskiego i Gmina Miasta Gdańska stanowi 40% tj. 3 210 786,50 zł. |
Czytaj też: Kamienny ołtarz w kościele św. Jana odrestaurowany. Udostępniony do oglądania