Okazją do rozmowy jest książka poświęcona historii miejsca. Publikacja pod tytułem “Góra Gradowa. Krótka historia” została napisana przez dr. Jana Daniluka a wydana przez Hevelianum, miejską, gdańską instytucję, będącą gospodarzem miejsca. Autor zna temat doskonale: jest historykiem, zajmującym się dziejami Gdańska, który w dodatku swoją drogę zawodową rozpoczynał w Parku Kulturowym Fortyfikacji Miejskich „Twierdza Gdańska”, obecnym Hevelianum. Książka rozpoczyna się w czasach owianych legendą o rycerzu Hagelu, a kończy na współczesności. Jest obecnie najpełniejszym podsumowaniem badań nad historią miejsca. Góra Gradowa – krótka historia” liczy 168 stron. Książka jest od początku kwietnia dostępna w sprzedaży wysyłkowej.
Drugi z rozmówców, Krzysztof Kucharski, jest edukatorem z Muzeum Gdańska i szefem grupy rekonstrukcujnej Garnizon Gdańsk, która kultywuje tradycje formacji militarnych dawnego Gdańska.
W programie zostały postawione m.in. następujące tezy i pytania:
- Góra Gradowa to miejsce niezwykle ciekawe i o bogatej historii, jednak przez wiele lat zaniedbane. Od przełomu wieku XX i XXI, dzięki działaniu Hevelianum (i jego protoplastów) systematycznie odzyskuje swój blask. Chciałoby się, aby pełniła funkcję "must see", czyli miejsca, które obowiązkowo należy odwiedzać, bo widok z niego jest niezapomniany. W jaki sposób można się do tego przyczynić?
- Czy byłoby z korzyścią aby bardziej odsłonić fort, poprzez radykalne wycięcie drzew na wzgórzu? Czy wówczas zabudowania militarne nie byłyby lepiej widoczne i jeszcze bardziej atrakcyjne do spacerów? Tak właśnie Fort wyglądał 200 lat temu.
- Jakie były początki tego miejsca, jaką funkcję ono pełniło? Czy na obszarze Góry Gradowej mógł znajdować się najstarszy gród, będący opisywanym przez Jana Kanapariusza “Urbs Gyddanyzc” (w dziele “Żywot św. Wojciecha), skoro wiadomo już raczej na pewno, że gród ten nie znajdował się na terenie tzw. grodziska (czyli tam, gdzie Radunia wpada do Motławy).
- Jaka była legenda o pochodzeniu niemieckiej nazwy miasta “Danzig”, którą opowiadano sobie w dawnym Gdańsku i kim był rycerz Hagel.
- Kiedy i w jakich okolicznościach gdańszczanie przekonali się, że góra Gradowa (i także Biskupia Górka) może być ważnym strategicznie i wręcz kluczowym dla bezpieczeństwa miasta miejscem. Jak fortyfikacje spełniły swą rolę podczas Potopu Szwedzkiego?
- Dlaczego Redita Napoleońska (nazwa współczesna) jest tak ciekawym przykładem sztuki wojennej, omawianym w przewodnikach i podręcznikach europejskich? Jakie elementy świadczą o wysokiej klasie architektów i budowniczych.
- Jak wyglądała służba na Górze Gradowej?
- Co znajdowało się w budynku zajmowanym przez Powiatowy Urząd Pracy?