Kultura i czas wolny

Zakres Programu Operacyjnego

Program Operacyjny Kultura i Czas Wolny swoim zakresem obejmuje szeroko pojęty obszar kultury, ofertę spędzania czasu wolnego i turystykę.

Podstawowym wyzwaniem dla stworzenia Programu Operacyjnego w tym zakresie jest dynamicznie zmieniająca się sytuacja społeczno-kulturowa, której przejawami są m.in.: deinstytucjonalizacja kultury (można w niej uczestniczyć poza organizacyjnymi ramami instytucji kultury w czasie i miejscach do tego nieprzeznaczonych), zwiększony zakres kultury tworzonej oddolnie, samodzielne organizowanie czasu wolnego, nowe sposoby ujmowania kultury i uczestnictwa w kulturze i wreszcie – poszerzony zakres traktowania kultury, czyli uznawania jej za środek zwiększający nasze szanse życiowe, poziom kapitału społecznego, wiedzy i umiejętności.

Pytanie o kulturę staje się równocześnie pytaniem o jakość i styl życia, o społeczne kapitały, o aktywność/pasywność społeczną, o podziały, inkluzję/wykluczenie, o rytuały i normy o prywatne/publiczne i wiele innych przejawów życia społecznego. Kultura może dziać się zawsze i wszędzie. Należy zwrócić uwagę na przemiany w organizowaniu i przeżywaniu czasu – rozmazują się granice zwłaszcza w odniesieniu do pewnych typów aktywności, np. praca zawodowa może upodabniać się do realizowanych pasji, a czas wolny staje się pełen zobowiązań, choćby statusowych.

Bardzo trudne jest też wyznaczenie granicy między rozumieniem aktywności kulturalnej a odpoczynkiem i spędzaniem czasu wolnego. Czytanie, spacer, rekreacja, czas spędzany w kawiarniach, restauracjach, z przyjaciółmi, na aktywnościach sportowych, wydarzeniach kulturalnych, w parkach czy w Internecie – to są obszary tzw. przemysłu czasu wolnego, które przenikają się z pojęciem miejskiej kultury.

Kultura tak rozumiana wychodzi poza obszar możliwy do regulowania sektorowymi strategiami. Stąd przyjęte dla Programu Operacyjnego założenie, aby skupić się na celach i działaniach, które mogą być częścią polityk publicznych, na których kształt można wpływać i stwarzać warunki do ich rozwoju.

Jednocześnie bardzo ważnym elementem Strategii jest dbałość, wspieranie i wzmacnianie wszystkiego, co stanowi specyfikę i genius loci Gdańska, materialne i niematerialne dziedzictwo miasta, sfery budujące zarówno tożsamość gdańszczan, jak i zewnętrzny wizerunek Gdańska.

Działania przewidziane w Programie Operacyjnym mają na celu zwiększenie udziału mieszkańców w kulturze oraz zaangażowanie ich we współtworzenie kultury w Gdańsku. Poprawie ulec powinna dostępność do instytucji kulturalnych i ich jakość. Wyzwaniem będzie wypełnienie białych plam na kulturalnej mapie miasta poprzez tworzenie nowych miejsc zaangażowanych w działalność kulturalną lub otwartych na aktywność kulturalną. Zwiększenie uczestnictwa w kulturze to także zwiększenie współudziału mieszkańców w szeroko rozumianej ofercie spędzania czasu wolnego, a także aktywnym działaniu na rzecz zmian w mieście i współdecydowaniu o zagospodarowaniu miejskiej przestrzeni publicznej. Zwiększanie uczestnictwa gdańszczan w kulturze jest też stymulowane przez działania rozwijające kompetencje kulturowe i kulturalne, czyli edukację kulturową adresowaną do różnych grup odbiorców.

O kulturalnym potencjale miasta decydują w dużej mierze działający w nim twórcy i artyści, dlatego jednym z celów Programu jest podniesienie atrakcyjności Gdańska jako miejsca sprzyjającego ich rozwojowi. Ludzie kultury współtworzą i wzbogacają ofertę kulturalną miasta, a ta, obok miejskiego klimatu czy dziedzictwa kulturowego, wzmacnia ponadlokalny i międzynarodowy potencjał gdańskiej kultury i zwiększa szansę na przyciągnięcie odbiorców i turystów nie tylko z miasta, metropolii i regionu, ale też z innych części kraju i świata.

Innym celem Programu jest zmiana postrzegania kultury w perspektywie gospodarczej – kultura ma być nie tylko beneficjentem rozwoju gospodarczego (wsparcie, dotacje, mecenat), ale też aktywnie go współtworzyć poprzez stymulowanie kreatywności, rozwój przemysłów kultury i wspomnianej wcześniej oferty turystycznej.

Jeżeli zaiteresowała Cię powyższa problematyka pobierz:

> Program Operacyjny Kultura i Czas Wolny

Koordynator: Barbara Frydrych
Dyrektor Biura Prezydenta ds. Kultury
tel.: +48 58 323 61 30; +48 58 323 61 32
e-mail: bpk@gdansk.gda.pl

Skład Zespołu Programowego:

Ewa Adamska - Biuro Prezydenta ds. Kultury
Krzysztof Adamczyk - Biuro Prezydenta ds. Kultury
Jadwiga Charzyńska - CSW Łaźnia
Jarosław Zalesiński - Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna
Waldemar Ossowski - Muzeum Gdańska
Aleksandra Szymańska - Instytut Kultury Miejskiej
Michał Targowski - Gdański Ogród Zoologiczny
Łukasz Wysocki - Gdańska Organizacja Turystyczna
Celina Zboromirska-Bieńczak - Teatr Miniatura

Raport z realizacji Programu Operacyjnego: