Stefan Raszeja (1922-2020)

Prof. Stefan Raszeja był lekarzem medycyny sądowej, naukowcem, rektorem Akademii Medycznej w Gdańsku w latach 1972-1975. W latach 80. doprowadził do uruchomienia programu przeszczepów nerek w Gdańsku. Uznawany jest za twórcę gdańskiej szkoły medycyny sądowej. Zmarł 10 marca, miał 98 lat.
28.10.2021
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Czarno-białe zdjęcie: starszy mężczyzna w garniturze siedzi przy biurku. Prawa dłoń oparta o podbródek, lewa na blacie trzyma okulary. W tle fragment ściany i okno
Stefan Raszeja (1922-2020)
fot. Wojtek Jakubowski / KFP

 

Prof. Stefan Raszeja urodził się 24 grudnia 1922 roku w Starogardzie Gdańskim. Tam ukończył szkołę podstawową, gimnazjum oraz Liceum Humanistyczne. Wywodził się z rodziny nauczycielskiej. W czasie okupacji pracował jako robotnik w tartaku i w składnicy żelaza. Był członkiem Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski” w oddziale Alfonsa Kwiczora „Czarnego”, później w Armii Krajowej.

Przeniósł się do Poznania, gdzie podjął studia lekarskie na tamtejszym uniwersytecie - w maju 1946 roku został aresztowany na kilka tygodni za udział w demonstracji studenckiej, domagającej się uwolnienia studentów z Krakowa, manifestujących z okazji święta 3 Maja. W 1951 roku ukończył Akademię Medyczną w Poznaniu, gdzie w latach 1949-1964 był asystentem w Katedrze i Zakładzie Medycyny Sądowej, a także specjalistą anatomopatologii i w dziedzinie medycyny sądowej, a od 1963 roku doktorem habilitowanym.

Z Gdańskiem związał się w 1964 roku - objął stanowisko kierownika Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Akademii Medycznej (AMG). Przyczynił się do rozbudowy bazy naukowej Zakładu, uzyskując pomieszczenia prosektoryjne (odtąd możliwe były zajęcia w prosektorium bez opuszczania jej terenu), nowy budynek i nowoczesną aparaturę. Zorganizował też pracownię toksykologiczną i hemogenetyczną. W latach 1966-1969 objął stanowisko dziekana Wydziału Lekarskiego AMG, w późniejszych latach był prorektorem do spraw nauki, następnie w latach 1972-1975 rektorem.

Uznawany jest za twórcę gdańskiej szkoły medycyny sądowej. Był m.in. prezesem Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii, wiceprzewodniczącym Międzynarodowego Stowarzyszenia Nauk Sądowych (Wichita, USA) i Międzynarodowej Akademii Medycyny Prawnej i Społecznej (Lyon), inicjatorem powstania i redaktorem ukazujących się od 1971 roku „Annales Academiae Medicae Gedanensis” (następnie Naczelnym Redaktorem Honorowym).

Jako członek kierownictwa Zespołu Transplantacyjnego, w 1980 rozpoczął w gdańskiej uczelni program przeszczepu nerek. Zainicjował działania pierwszego w Polsce Zespołu ds. Oceny Deontologicznej Badań Naukowych (1978), następnie Ogólnopolskiej Komisji ds. Badań na Ludziach (1982). Kierował w AMG i GUM Niezależną Komisją Bioetyczną ds. Badań Naukowych.

Od 1993 roku był na emeryturze. W ciągu swojej kariery był wielokrotnie wyróżniany za swoje zasługi. Został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1988), Medalem 50-lcia Akademii Medycznej w Gdańsku (1996), Medalem 1000-lecia miasta Gdańska (1997), Medalem Pro Memoria (2011) Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.